پس از ۱۳ سال بلاتکلیفی، «الگوی کشت» اجرا می‌شود

به گزارش تجارت‌نیوز، از ابتدای مهرماه الگوی کشت کشاورزی بالاخره با دستور وزیر جهاد کشاورزی در کشور اجرایی شد. حدود ۱۳ سال از ابلاغ این طرح توسط مجلس می‌گذرد. این در حالیست که کشور از خشکسالی پیاپی رنج می‌کشد و انتظار می‌رفت با اجرای این طرح به مدیریت مصارف منابع آبی و کنترل نوسانات قیمتی کمک شود. حال، وزیر جهاد کشاوزی می‌گوید: «دلیل تاخیر در تهیه سند اجرای الگوی کشت در کشور نه دانش، بلکه نحوه اجرای آن بوده است.» قرار است در سال اول اجرای این طرح، ۴ میلیارد مترمکعب آب صرفه‌جویی شود.

به گفته کارشناسان، الگوی کشت بر حفظ محیط زیست برای آیندگان متمرکز است. در تعریف این طرح آمده؛ تعیین زنجیره‌ای از نظامات کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های منطقه‌ای با رعایت اصول اکوفیزیولوژیک تولید محصولات کشاورزی در راستای حفظ توان و تعادل محیط زیست برای نسل‌های آینده از طریق استفاده اصولی و افزایش بهره‌وری از منابع پایه تولید، آب و خاک.

یا به عبارتی دیگر، مفهوم الگوی کشت بر دسترسی به تولید پایدار در بخش کشاورزی به‌ازای بهره‌برداری و بهره‌وری مناسب از منابع پایه استوار است.

برخی منابع هم تعریفی ساده‌تر از این مفهوم ارائه کرده‌اند؛ تعیین نوع گیاه یا محصول مورد کاشت، متناسب با مؤلفه‌های تأثیرگذار از جمله مؤلفه‌های آب و هوایی، مؤلفه‌های فیزیکوشیمیایی خاک، مؤلفه‌های جغرافیایی، تنش‌های زیستی و غیر زیستی در تولید آن محصول.

طرح الگوی کشت به دنبال چیست؟

با وجود بلاتکلیفی ۱۳ ساله طرح الگوی کشت ، جواد ساداتی‌نژاد- وزیر جهاد کشاورزی- اعلام کرده که این طرح از روز یکشنبه در کشور اجرا می‌شود. در صورت اجرای صحیح آن، قرار است از این پس تمام تسهیلات و حمایت‌های وزارت کشاورزی نیز در قالب این سند به استان‌ها و کشاورزان ارائه شود.

برای سال اول تا چهار میلیارد مترمکعب صرفه‌جویی آب در بخش کشاورزی برنامه‌ریزی شده است تا یارانه کشت که به بخش کشاورزی داده می‌شود، به کشت محصولات کم‌آب‌بر و محصولات راهبردی کشاورزی اختصاص داده شود.

همچنین، مقرر شده با عوارضی که روی محصولات جالیزی بر اساس این سند اعمال خواهد شد، کشاورزان به سمت کشت کالاهای اساسی و راهبردی حرکت کنند.

پایگاه اطلاع‌رسانی دولت نیز طی گزارشی اعلام کرده که کاهش واردات با اصلاح الگوی کشت در اراضی کشاورزی مبتنی بر اولویت کالاهای اساسی شامل گندم، جو، سویا، پنبه، ذرت دانه‌ای، چغندرقند، کلزا و عدس در دستور کار قرار می‌گیرد.

به اعتقاد طراحان الگوی کشت ، وابستگی بیش از اندازه به محصولات اساسی نظیر گندم، برنج، دانه روغنی، خوراک دام و گوشت و غیره مشکل عمده کشاورزی کشور طی سال‌های گذشته بوده است که ارزش تولید ۱۲۵ میلیون تن محصولات کشاورزی کشور را کمرنگ می‌‌کرد. حال با اجرای این طرح، انتظار می‌رود کشت محصولات کشاورزی تا ۱۸ درصد افزایش یابد و به ۱۵۲ میلیون تن برسد. همچنین ۱۳ درصد مصرف آب کاهش یابد.