محمد امین سامنی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
آیا روسیه، اروپا را درگیر ابر رادیواکتیو کرد؟/راستیآزمایی یک ادعای روسی در جنگ اوکراین
برخی از رسانهها از ایجاد ابر رادیواکتیو بر فراز یکی از شهرهای هسته‌ای اوکراین خبر می‌دهند. تجارت‌نیوز در گزارشی به راستیآزمایی این ادعای روسی در جنگ اوکراین پرداخته است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، یک انبار مهمات اورانیوم ضعیف شده در شهر خملنیتسک اوکراین به تازگی با بمباران روسیه منهدم شده و برخی رسانهها از تشکیل ابری از رادیواکتیو بر فراز این شهر خبر داده‌اند.
خبرگزاری‌های روسیه به نقل از نیکولای پاتروشف، رئیس شورای امنیت مسکو نوشته‌اند که تاکنون افزایش سطح رادیواکتیو در لهستان شناسایی شده است. همچنین برخی از رسانه‌های غربی مانند نیوزویک آمریکا با انتشار نمودارها و عکس‌هایی، خبر از افزایش تشعشعات رادیواکتیو در Khmelnytsky اوکراین داده‌اند؛ نقطه مورد نظر که تشعشعات آن به تایید آژانس انرژی اتمی لهستان نیز رسیده، محل برافراشته شدن ابرِ رادیواکتیو است.
آیا خطر سرایت در اروپا واقعی است؟
آیا خطر سرایت رادیواکتیو به کل اروپا وجود دارد؟ سایت خبری TheNationView در گزارشی به پاسخ آژانس انرژی اتمی لهستان اشاره کرده و نوشته است: «این خبر جعلی است! لهستان مانند بقیه اروپا توسط ابر سمی تهدید نمی‌شود. همانطور که در نقشه فعلی سیستم پایش تشعشع اروپا (Eurdep) نشان داده شده، وضعیت در Khmelnytskyi نیز حداقل از نظر تشعشعات رادیواکتیو تحت کنترل است. مقامات کی‌اف گفتند در 13 می، پهپادهای روسی به یک تأسیسات زیرساختی حیاتی در اوکراین حمله کرده و 21 نفر را مجروح کردند. همچنین گزارش کانال تلویزیونی لهستانی TVN24 نشان می‌دهد که این زیرساخت یک انبار مهمات است.
مشکل گزارش‌های ارائه شده توسط خبرگزاری‌های روسی این است که آنها هیچ داده‌ای برای تأیید صحت به جز سخنان پاتروشف ارائه نمی‌دهند. در مقابل، شبکه تلویزیونی Tvn24 به دنبال تایید این خبر ناگوار از طریق آژانس انرژی اتمی لهستان است (PPA) است. آژانس اتمی لهستان ابتدا افزایش تشعشعات رادیواکتیو در این کشور را رد کرد.
براساس نمودارهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، افزایش شدت تشعشعات الکترومغناطیسی در شهر خملنیتسک اوکراین شناسایی شده است. نکته عجیب اینجاست که این افزایش رادیواکتیو به 11 می، یعنی دو روز قبل از حمله پهپادهای روسی به اوکراین برمی‌گردد. در آن روز، تشعشعات در منطقه از حدود 100 به بیش از 140 نانو سیورت در ساعت رسید. آژانس اتمی لهستان اما می‌گوید این افزایش نه تنها یک خطر است، بلکه به هیچ وجه با وجود اورانیوم ضعیف شده مرتبط نیست. به عبارت دیگر، آژانس اعلام کرده که این افزایش امواج رادیواکتیو بیشتر از آن که به اورانیوم مرتبط باشد یک فرآیند طبیعی است که به عنوان مثال در هنگام باران رخ می‌دهد.
با این حساب باید پرسید که چرا گمانه‌زنی‌ها از ارتباط بین اورانیوم ضعیف شده و حمله واقعی به خملنیتسکی حکایت دارد؟
دلیل اول این است که یک نیروگاه هسته‌ای در این شهر اوکراین وجود دارد. آژانس اتمی لهستان از سازمان انرژی هسته‌ای اوکراین (SNRIU) در مورد وضعیت داخل و اطراف این تاسیسات سوال کرده و گزارش آنها حاکیست که 14 مه این سازمان خبر داده که تاسیسات هسته‌ای در این شهر در حالت عادی بوده و وضعیت تشعشعات در منطقه نیز عادی است.
موشک‌های انگلیسی
در واقع، روس‌ها در مورد یک انبار مهمات صحبت می‌کنند، نه تاسیسات هسته‌ای اوکراین. بریتانیا در 20 مارس اعلام کرد که قصد دارد موشک های اورانیوم ضعیف شده را به اوکراین برساند. گزارش Tvn24 می‌گوید: اورانیوم ضعیف شده بسیار کمتر از اورانیوم غنی شده «موثر» است و قادر به ایجاد واکنش هسته‌ای نیست. با این همه نباید از یاد برد که اورانیوم ضعیت شده، بسیار متراکم بوده تا جایی که چگالی‌تر از سرب محسوب شده و همین ویژگی آن را به یک سلاح موثر تبدیل می‌کند. چنین موشک‌هایی توسط بسیاری از ارتش‌های جهان از جمله روسیه استفاده می‌شود.
در 21 مارس، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به بیانیه انگلیس واکنش نشان داد و گفت که مسکو از آنجایی که گروه غربی استفاده از تسلیحات با مولفه هسته‌ای را آغاز کرده‌اند، به موشک‌های ارسالی لندن و واشنگتن واکنش نشان خواهد داد. واکنش بعدی از آن رئیس جمهور آمریکا و انگلستان بود که یادآوری کردند موشک های اورانیوم ضعیف شده سلاح‌های استاندارد هستند و ربطی به سلاح‌های هسته‌ای ندارند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفت: «روسیه این را می‌داند، اما عمدا در تلاش است اطلاعات نادرست ارائه دهد.» کوریره دلاسرا می‌گوید: «همانطور که الساندرو دودارو، رئیس دپارتمان گداخت و ایمنی هسته‌ای ENEA تأیید کرد، اورانیوم ضعیف‌شده فلز سنگینی است که به هیچ وجه نمی‌تواند عامل پدیده رادیواکتیویته باشد.»
نیت واقعی مسکو
به عبارت دیگر، همانطور که پاتروشف به تاس گفت، حتی اگر در اوکراین ذخایر اورانیوم ضعیف شده تحت تاثیر قرار می‌گرفت، هیچ ابر رادیواکتیو تشکیل نمی‌شد. به عبارت دیگر با وجود آنکه روسیه از وجود این ابر رادیواکتیو بر فراز اوکراین خبر می‌دهد و حتی برخی از اکانت‌های توییتری نزدیک به حکومت روسیه در حال پروپاگاندای آن هستند، می‌توان با استناد به گزارش آژانس انرژی هسته‌ای لهستان اعلام کرد که ابری که بعد از حملات روسیه بر فراز این شهر اوکراین شکل گرفته، دارای تشعشعات رادیواکتیو نیست. شبکه خبری 24 که این گزارش را پوشش داده در پایان این نکته را هم متذکر شده که تلاش مقام کرملین برای انتشار اطلاعات نادرست در این زمینه تا حدی موفقیت‌آمیز بوده و اکنون رسانه‌های دنیا باید نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند.
نظرات