چرایی آرامش بازارها در دوره پرالتهاب سیاسی
بازارهای مالی، گاه پیش از انتشار خبر (درز یا نشت خبر)، گاهی پس از انتشار آن (راندگی یا شتاب بازار)، به خبر واکنش نشان می‌دهند، گاه این واکنش با سرعت قیمت‌ها را تعدیل می‌کند و گاه با تأخیر، گاهی هم ممکن است بی‌تفاوت از کنار آن عبور کند.در مواردی، واکنش بازار به خبر متناسب با قدرت آن است و گاهی هم تناسب ندارد و متغیرهای مالی ناچاراً پس از مدتی واکنش خود را تعدیل می‌کنند.
از اواخر بهمن ماه سال 97 که بازارهای مالی دچار تلاطم مجدد شدند تا اواخر خرداد ماه که به وضعیت نسبتاً آرام بازگشته‌اند، اخبار سیاسی متعددی منتشر شده که مطابق با رویه‌های گذشته، انتظار می‌رفت خود موجبات تلاطم در بازارها را به وجود آورند، حال آنکه اغلب این انتظارات برآورده نشد.
از وارد کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست گروه‌های تروریستی، افزایش ترافیک ناوگان ایالات متحده در خلیج فارس، تا خرابکاری در چند نفتکش، سقوط پهپاد آمریکایی و در نهایت، اولتیماتوم جمهوری اسلامی ایران به اروپا در خصوص زمانبندی کاهش تعهدات برجامی، به سیاق مألوف، هرکدام می‌توانستند بازارها را متلاطم کنند اما ظاهراً شاخص‌های مالی چندان توجهی به این حوادث نشان نداد که حتی نرخ ارز کاهش یافت و در کانال 13 هزار تومان محبوس شده، شاخص بورس در شرایط نامناسبی نیست و به طور کلی بازارها اعتنای چندانی به این اخبار نداشتند!
به نظر می‌رسد بازارها به دلیل حجم انبوه اخباری که طی یک سال و نیم گذشته منتشر شده و واکنش‌های گاه و بیگاه به آن، این روزها به نوعی در مقابل اخبار مشابه، واکسینه شده است! این گزاره را می‌توان واکسینه شدن موقت یا آرامش قبل از طوفان هم نامید و مشخص نیست تا کی می‌توان به این ثبات امید بست و اینکه این واکسینه موقت است یا دائم؟
کاهش تعهدات برجامی اعلام شده از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران، می‌تواند مقدمات را برای فشار بیشتر مخالفان در مجامع بین‌المللی فراهم کند اما به نظر می‌رسد مقامات این سو نیز دیگر لفاظی‌های بدون ضمانت اجرایی طرف اروپایی برای ادامه تعهد به الزامات برجام، نه‌تنها کافی نمی‌دانند بلکه به این جمع‌بندی رسیده‌اند که لازم است یک اراده عملی در مقابل عدم توانایی اروپا و البته دو شریک غیراروپایی برجام؛ روسیه و چین؛ به اجرا گذارد که هم قادر است مناقشه را به یک سطح رویارویی تمام عیار سوق دهد و هم به یک مذاکره!
استراتژی نه مذاکره و نه جنگ؛ فعلاً دستور کار مقامات جمهوری اسلامی پس از پایان یافتن صبر استراتژیک است. صبری که راهگشا نبود و پیش‌بینی هم می‌شد که اروپا در مقابل فشار ترامپ، قادر به عملی کردن وعده‌های خود نیست، چرا که برجام صرفاً اروپایی، از اساس عقیم است!
یک گمانه این است که بازارها، به ویژه بازارهای مالی، تا زمانی که حادثه‌ای عملی رخ ندهد، همچنان واکسینه موقت باقی خواهند ماند؛ اینکه چه نیرویی قادر است خاصیت این واکسینه موقت را بشکند یا آن را به واکسینه دایم بدل می‌کند، را شاید آینده نه چندان دور مشخص می‌کند! و تا آن زمان:
«نشسته‌ام به در نگاه می‌کنم
دریچه آه می‌کشد
تو از کدام راه می‌رسی
خیال دیدنت چه دلپذیر بود
جوانی‌ام در این امید پیر شد
نیامدی و دیر شد» / سایه
نظرات