یک علت مهم در ارزان نشدن کالاها
جامعه JUST IN TIME چیست و چه کارکردهایی دارد؟
عبارت JUST IN TIME كه به سيستم JIT شهرت يافته است اولين بار در دهه ١٩٦٠ وارد فرهنگ كار ژاپني شد و امروزه به عنوان يك روش پيشرفته برنامه‌ريزی كنترل موجودی انبار مورد توجه و اهميت صنايع بسياری واقع شده است.
در اين سیستم تا ضرورت ايجاب ننمايد هيچ موجودی مواد اوليه خريداری نمی‌شود و هيچ محصولی نيز ساخته نمی‌شود.
با توجه به وجود هزينه متفاوت خواب سرمايه در اقتصادهای مختلف، مديريت موجودی مواد اوليه براي بنگاه‌های اقتصادی امری حياتی محسوب می‌شود و اصولاً سیستم JIT بر اساس کاهش هزینه‌ها از طریق حذف موجودی‌های غيرضرور انبار تمرکز دارد.
روش JIT در سال‌های دهه ١٩٦٠ توسط ناييجی اونو در شركت تويوتای ژاپن و به دليل وجود محدوديت فضای نگهداری مواد اوليه و كمبود منابع مالی برای تامين مالی موجودی مواد اوليه مطرح و به مورد اجرا گذاشته شد و بلافاصله در سطحی گسترده مورد توجه ساير بنگاه‌های ژاپنی قرار گرفت.
به عبارت دیگر، سیستم JIT تفسير استراتژی بنگاه در تولید به موقع، تفکر و نگرش نوین در اداره سازمان است که با اصول، تکنیک‌ها و روش‌های خاصی، به دنبال حذف کامل اتلاف منابع و افزایش بهره‌وری در تمامی فعالیت‌های داخل و خارج سازمان است.
كاركرد سيستم JUST IN TIME تنها مخصوص صنعت نبوده و امروزه تمامی سازمان‌ها و زندگي اجتماعی جوامع نيازمند توجه و به‌كارگيری اين سيستم در شيوه عملكرد خود برای تخصيص بهينه منابع موجود هستند.
بررسی روند مصرف خانوارها و بنگاه‌های ايرانی به خصوص در مواقع بروز بحران اقتصادی و احتمال افزايش قيمت كالاها و مواد اوليه نشان از بی‌توجهی خانوارها و بخش‌های مختلف توليدكننده و مصرف‌كننده به مقوله JUST IN TIME دارد.
يكی از دلايل عدم كاهش قيمت‌ها در بازار عليرغم كاهش قيمت ارز در ماه‌های اخير همين مساله بی‌توجهي به سيستم JIT است كه سبب شده از هول افزايش بيشتر نرخ ارز، در ماه‌های گذشته با قيمت‌های بالای ارز، مواد اوليه خريداری شده و الان هم امكان كاهش قيمت تمام شده برای توليدكنندگان وجود ندارد.
JUST IN TIME را می‌شود به «هر چيز در وقت خودش» يا «درست به موقع» تعبير كرد، كه توجه به اين رويكرد ما را می‌تواند از خريدهای غيرضروری و غيرلازم بی‌نياز نمايد.
با توجه به تغيير مداوم و سريع تكنولوژی و تغيير مداوم در سلايق مصرف‌كنندگان و با توجه به بالا بودن هزينه خواب سرمايه در كشورمان نسبت به جوامع توسعه يافته و حتي اقتصادهای مشابه می‌توان بيشتر به اهميت روش JIT در مديريت صحيح منابع و موجودی‌ها در سطح جامعه چه از نظر شاخص توليدكننده و چه از نظر شاخص مصرف‌كننده پی‌برد.
روش JIT موجب بهبود مستمر سطح بهره‌وری و نيز افزايش كارايی فرایندها می‌شود و باعث بهبود و ارتقای سطح كيفی كسب‌وكارها و افزايش میزان ظرفیت و قدرت سازمان برای رقابت در بازار می‌شود.
سيستم JIT همچنين موجب ارتقای عملكرد بازار مواد اوليه و هدايت صحيح مواد اوليه به چرخه توليد و صنعت و جلوگيری از هدررفت منابع و دوباره كاری و دورريز منابع محدود در اختيار می‌شود.
بالاخره به عنوان مزيت آخر بهره‌گيری از سيستم JUST IN TIME می‌توان گفت اين سيستم با كاركردی كه دارد موجب بهبود و افزايش در سطح رقابت درون صنعت و جامعه می‌شود و به شكل‌گيری بازارهای رقابتی و افزايش توان رقابت بنگاه‌ها و جلب رضايت بيشتر مصرف‌كنندگان منجر می‌شود.
نظرات