ورود به ليست سياه FATF چه پيامدهايى دارد؟
جریان تدبیر کشور عجیب در سراشیبی افتاده و گویی همه چیز و همه کس دست به دست هم دادهاند تا به تلخیها و چالشها بیافزایند. یکی از این داستانهای تلخ، قصه FATF است. موضوعی که برای همه کشورهای دنیا، حتی آنهایی که با ما همسو و همراه پنداشته میشوند، یک چارچوب بانکی و مالی برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم است، برای ما بدل به جبهه مبارزه با امپریالیسم و هوادارانش شده است. گویی ماییم و دنیا، همه هم و غمشان را گذاشتهاند که طرح توطئه علیه ما بریزند و ما را زمین بزنند. از مهمترین دلایلی که من را به شدت به آینده کشور بدبین و از اتفاقات پیشرو نگران میکند، این نگاه خودشیفته و بدسگال است.
با توجه به اینکه چند روز بیشتر فرصت تصمیمگیری را برای جلوگیری از سقوط ایران به لیست سیاه FATF نداریم، به عنوان یک هموند بخش خصوصی که سالها دست اندر کار تجارت خارجی است، هشدارهای خود را به افکار عمومی و اهل اندیشه میدهم.
ورود ایران به لیست سیاه FATF موجب خواهد شد که «همه کشورهای متعامل ما» ملزم به رعایت توصیههای این نهاد درباره معاملات با ایران شوند. این توصیهها به زبان ساده موجب خواهد شد که بانکها و مؤسسات مالی سراسر دنیا:
حسابهای شرکتها و اتباع ایرانی را ببندند، که میتواند حتی شامل ایرانیان مقیم در دیگر کشورها هم بشود.
از طرف حساب شدن با شرکتها و بانکهای ایرانی امتناع کنند و کار خود را با آنها متوقف کنند.
به مشتریان خود و شرکتهای متعامل با ایران توصیه به توقف کارشان با ایران کنند و یا حسابهای آنها را به واسطه این کار ببندند.
تراکنشها را از حیث ارتباط با ایران به شدت و دقت بیش از پیش بررسی کنند و تمایل به انجام هیچ تراکنشی، حتی برای فروش غذا و دارو، به ایران نداشته باشند.
پیامدهای اتفاقات بالا چه میتواند باشد؟
ابتدا پاسخی به کسانی که میگویند، هم اکنون هم ما با بانکهای دیگر کشورها تعاملاتی نداریم:
بخش بزرگی از تجارت ما با چند بانک کوچک در چین، هند، روسیه، عراق و ترکیه در حال انجام است. این بانکها همکاری خود را با ایران به شدت کاهش میدهند و شاید حتی متوقف کنند. همچنین بخش بزرگ دیگری از تجارت ما از طریق صرافها و با واسطه حسابهایی انجام میشود که ایرانیان، به نام خود یا دیگران، در بانکهای کشورهای متعامل گشودهاند. این حسابها هم با سرعت بیشتری بسته خواهند شد. شاید تنها کشورهایی که معاملات با آنها به صورت نقدی انجام میگیرد، مانند عراق و افغانستان، کمی از این مشکل مصون بمانند.
و اما پیامدها:
تجارت خارجی ما سختتر و هزینه برتر میشود. یعنی به دنیا ارزانتر خواهیم فروخت و گرانتر خواهیم خرید.
درآمدهای ارزی کشور کمتر و دسترسی به منابع ارزی خارج از کشور مشکلتر میشود. در نتیجه روند افزایش نرخ ارز شتاب بیشتری میگیرد.
کمیابی کالا در کشور محتمل میشود و این موضوع حتی شامل غذا و دارو نیز خواهد شد.
ایرانیان خارج از کشور، مانند دانشجویان، گرفتاری بیشتری در نقل و انتقالات ارزی پیدا خواهند کرد.
ریسک بلوکه شدن پولهای مربوط به تجارت با ایران افزایش مییابد.
شرکتهای خارجی کمتر و کمتر تمایل به کار با ایران خواهند داشت.
موارد بالا منجر به تشدید گرانی، افزایش تورم و رکود بیشتر در اقتصاد کشور خواهد شد.
این یک تصویر ساده و کوتاه از پیامدهای ورود ایران به لیست سیاه است. نکتهای که مخالفان به آن بیتوجهند این است که میزان پیروی بانکها و مؤسسات مالی جهان از توصیههای FATF «به هیچ وجه» قابل مقایسه با دور گذشته حضور ایران در لیست سیاه نیست. در آن زمان چین، امارات، ترکیه، روسیه و بسیاری از کشورهای متعامل ما هنوز توصیههای این نهاد را به طور جدی اجرایی نکرده بودند.
دو سال پیش بیانیهای در اتاق بازرگانی ایران، در تایید ضرورت پیروی ایران از توصیههای این نهاد بینالمللی، به رأی گذاشته شد. این بیانیه با قاطع ترین رأیی که در هشت سال حضور من در هیات رئیسه اتاق به یک بیانیه داده شد، یعنی با بیش از 99 درصد آراء، به تصویب رسید. پس این سخن را سخن همه بخش خصوصی بدانید!
در پایان؛ چه با پذیرش و چه بدون پذیرش الزامات FATF، اقتصاد ایران روزهای سخت و بدی در پیش دارد و پذیرش الزامات تضمینی برای بهتر شدن شرایط اقتصاد ما نیست. اما بیگمان ورود به لیست سیاه، این سختی را چند برابر و سقوط اقتصاد ایران را پرشتابتر خواهد کرد. گفتیم که شاید اندیشه کنید.
منبع: کانال تلگرامی پدرام سلطانی
نظرات