کشاورزان منافع فردی را ترجیح می‌دهند یا جمعی؟
یکی از مشکلاتی که این روزها کشورمان و به ویژه استان مازندران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، مسائل و بحران های مربوط به تغییرات آب و هوا است.
تنش آب در این استان به اندازه‌ای رسیده که در برخی شهرهای مازندران، دولت خواستار توقف کشت برنج در سال جاری است و این موضوع به شدت بر روی کشاورزان تاثیر گذاشته است.
به گزارش تجارتنیوز ، کشاورزان که در وضعیت نامناسب اقتصادی چشم امید خود را به کشت برنج و گذراندن زندگی خود با درآمد حاصل از این کشت دوخته بودند با مباحث و تنش‌های موجود با مشکلات فراوانی رو به رو شدند.
اما واقعیت موجود در استان این است که مازندران با تنش و بحران آب روبه‌روست و باید آن را پذیرفت. در این میان و در پذیرش این امر در کنار وظیفه‌ای که بر عهده مسئولان قرار دارد، نقش فرهنگ در پذیرش اجتماعی سیاست های سازگاری با تغییرات آب و هوا یکی از گزینه‌های موجود برای رفع این بحران است.
در راستای تشکیل کارگروه تخصصی کشاورزی اتاق فکر توسعه و تعالی مازندران، نخستین همایش ملی راهبردهای مدیریت منابع آب در ساری برگزار شد که در حاشیه آن برخی محققان و دانشجویان مقاطع مختلف این رشته، به ارائه مقاله و سخنرانی پرداختند.
بنابرگزارش، زهرا پازوکی‌نژاد یکی از محققانی است که در زمینه نقش فرهنگ در پذیرش اجتماعی سیاست‌های سازگاری با تغییرات آب و هوا ارائه کرد،
وی معتقد است: سازگاری با تغییر آب و هوا معرف درک و شناخت اقدامات داوطلبانه برای کاهش مخاطرات است.
وی با بیان اینکه در مازندران با توجه به کاهش بارندگی با کم آبی و خشکسالی رو به رو هستیم، اظهار کرد: بسیاری از کشاورزان برای کشت برنج با مشکل آب رو به رو هستند و حفر چاه نیز برای آنها فایده‌ای نداشت.
پازوکی‌نژاد با اشاره به اینکه صنعت مازندران نیز از پدیده کاهش منابع آبی و خشکسالی تاثیر می‌پذیرد، تصریح کرد: محدودیت و موانع اجتماعی و فرهنگی پذیرش سازگاری تغییرات آب و هوا قابل شناخت نیست اما باید بدانیم که شناخت نسبت به یک پدیده و ارتباط آن با سایر عوامل می‌تواند بسیار مهم باشد.
این محقق با اشاره به اینکه بر اساس تحقیقات موردی که در شهرستان بابلسر صورت گرفت، نشان داد، مهم‌ترین بعد اجتماعی، سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هواست، گفت: نگرش های محیط زیستی و درآمدی نیز از نگاه کشاورزان در بعد اجتماعی سازگاری با تغییرات آب و هوا تاثیرگذار است.
وی با بیان اینکه درست است که توجه به تکنولوژی و شرایط اقتصادی بسیار مهم است اما باید دید چه میزان از سوی جامعه این سیاست پذیرفته می‌شود، افزود: توانایی برای سازگاری اگرچه تا حدودی بستگی به دسترسی به فناوری، ظرفیت و توان یادگیری دارد اما منش اخلاق مردم در برابر زیست کره، هنجارها و ارزش ها نیز نقش مهمی ایفا می کند.
پازوکی‌نژاد تصریح کرد: زمانی می توانیم در این مباحث موفق شویم و خود را با محیط سازگار کنیم که منافع جمعی را بر فردی ترجیح دهیم.
علی فیروزجائیان عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران نیز در این زمینه گفت: وقتی کشاورزان مازندرانی در دو راهی منافع فردی یا جمعی قرار می‌گیرند و منفعت فردمحور را می‌پذیرد، نمی توان بر روی سازگاری نسبت به تغییرات آب و هوا امیدوار بود.
وی تصریح کرد: تجربه زیستی نشان می دهد که رفتار کشاورزان تغییر نکرده است و در بحث کشت حتی شروع سریعتری صورت گرفته است. اینکه کشاورزی شب تا صبح بیدار بماند و منافع فردی خود را ترجیح می دهد نمی تواند با شرایط سخت و یا تغییرات پیش آمده خود را سازگار کند و باید نسبت به این امر تحقیق بیشتری صورت بگیرد.
سید حسن حسینی، یکی از کشاورزان شهرستان فریدونکنار در این زمینه اظهار کرد: در زمانیکه وضعیت اقتصادی کشور نامناسب است و برای کسب روزی حلال باید زحمات زیادی کشید به نظر می رسد نمی‌توان به دنبال آن بود که از حق خود بگذرید.
وی با اشاره به اینکه زمانی می توانید از منافع شخصی خود بگذرید که پشتیبان داشته باشید، تصریح کرد: زمانی که تمام رزق و روزی خود را از زمین کشاورزی به دست می آورید قطعا به فکر سود بیشتر هستید و در این میان هر کسی به خود فکر می کند.
حسینی با بیان اینکه در بسیاری از روستاها مردم برای اینکه زمین‌شان با مشکل آب مواجه نشود، چاه هایی حفر کرده اند که این چاه‌ها خود عامل خشکسالی در آینده است، خاطرنشان کرد: باید مسئولان به گونه‌ای عمل کنند که چنین مشکلاتی موجب نشود کشاورزان یک روستا که در کنار هم زندگی می کنند با یکدیگر دچار مشکل شوند.
وی اظهار کرد: ترس از خشک شدن زمین و توجه به منافع شخصی به طور طبیعی باعث شده است که کشاورز از شب تا صبح، بارها به محل زمین کشاورزی خود بیاید و نحوه توزیع آب را کنترل کند.
منبع:ایسنا
نظرات