کاهش مصرف آب کشاورزی در دستور کار دولت است
بر اساس سند دانش بنیان امنیت غذایی باید آب مصرفی بخش کشاورزی از ۸۱ میلیارد متر مکعب به ۵۱ میلیارد متر مکعب برسد که این کاهش ۳۰ میلیارد مترمکعبی می‌تواند گشایش اصلی در کنترل مصرف آب در سطح کشور پدید آورد.
موضوع وضعیت حال حاضر منابع و مصارف آب در دولت چهاردهم و وضعیت آینده پیش رو یکی از مواردی است که از ابتدای دولت دکتر پزشکیان به آن توجه کرده و خصوصاً ملاحظه می‌شود که در نخستین کنفرانس خبری نیز ایشان صریحاً ناترازی آب در منابع و مصارف را تاکید جدی کرده و بر خطراتی که ادامه این وضعیت به دنبال دارد، هشدار می‌دهد.
در زمینه تامین آب و یا منابع آب موجود که از جمله وظایف وزارت نیرو است، گفتمان‌هایی صورت گرفته ولی آنچه که موضوع تامین آب و یا منابع آب تامین شده را دچار تزلزل می‌کند، موضوع مصارف آب و مهم‌تر از آن مصرف آب کشاورزی است که هم اکنون حدود 90 درصد مصرف آب کشور را به خود اختصاص داده است. لذا چنانچه موضوع کنترل مصرف در بخش کشاورزی ساماندهی شود شکی نیست که می‌توان با قاطعیت اعلام کرد که ناترازی منابع و مصارف آب به سمت و سوی بهینه و مطلوب هدایت خواهد شد.
لازم به یادآوری است که از جمله اقدامات بسیار تاثیرگذار در دولت شهید رییسی، تصویب سند دانش بنیان امنیت غذایی بود که در اردیبهشت 1402 ابلاغ شد، از جمله مواردی که در این سند در خصوص رفع ناترازی آب پیش‌بینی شده کاهش 30 میلیارد مترمکعبی آب کشاورزی از 81 میلیارد متر مکعب به 51 میلیارد مترمکعب بوده که این می‌تواند گشایش اصلی در کنترل مصرف آب در سطح کشور پدید آورد.
در این سند راندمان آبیاری در مزرعه به 60 درصد افزایش یافته و بیلان منفی سفره‌های آب زیرزمینی از 131 میلیارد متر مکعب به 105 میلیارد متر مکعب کاهش می‌یابد . اهداف این سند تا افق 1411 تدوین شده و دستگاه‌های دولتی مکلف به اجرای آن شده‌اند.
از سوی دیگر از نکات مهم و قابل توجه در دولت دکتر پزشکیان انتخاب دکتر نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی بود که وی در برنامه پیشنهادی خود به مجلس شورای اسلامی جهت اخذ رای اعتماد، توجه ویژه‌ای به سند امنیت غذایی داشته و جالب آنکه تمام 221 بند اجرایی مندرج در سند امنیت غذایی را به عنوان نقشه راه پیش روی وزارت جهاد در برنامه پیشنهادی خود اعلام کرده است. این موضوع بدان معنی است که وزیر محترم جهاد کشاورزی سند دانش بنیان امنیت غذایی را پذیرفته و به آن اعتقاد داشته و برای اجرای آن در وزارت جهاد کشاورزی تلاش خواهند کرد.
حال که دولت چهاردهم پیرو دستورات موکد دکتر پزشکیان موظف به تهیه دستورالعمل های اجرایی برای اجرای سندهای بالادستی و خصوصاً سند امنیت غذایی شده‌اند، لازم است وزیر محترم جهاد کشاورزی اعلام کند که برای تحقق کاهش مصرف آب کشاورزی از 81 میلیارد مترمکعب به 51 میلیارد متر مکعب چه راهکاری و چه تدابیری اندیشیده و آیا ساختار مناسب را در وزارت جهاد کشاورزی برای تحقق صرفه‌جویی 30 میلیارد متر مکعبی در مصرف آب کشاورزی اندیشیده‌اند یا خیر؟
با توجه به اینکه تا افق 1411 یا سال انتهایی سند امنیت غذایی فوق 7 سال باقی مانده و قاعدتاً در هر سال باید صرفه جویی 4 میلیارد متر مکعبی توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام شود، لذا بایستی هر چه سریع‌تر آیین‌نامه اجرایی جدول ماده 4 سند امنیت غذایی برای کاهش 4 میلیارد متر مکعبی مصرف آب کشاورزی برای سال آبی 1404-1403 تهیه و به سازمان های جهاد کشاورزی جهت اجرا ابلاغ شود.
محسن موسوی؛ دکترای تاسیسات آبی و فعال آب و محیط زیست
نظرات