درآمد يك تا ۳۰ ميليونی طراحان داخلی در گرو تعدد پروژه

فهيمه اكبري صحت: در تمامي كشورهاي جهان از خانه تا محيط كار، مدرسه تا دانشگاه و تمامي مکان‌هایی كه افراد در آن حضور دارند توسط هنرمندان ماهر و توانمند، طراحی می‌شود. به عبارتي ديگر چينش و تركيب آنچه كه در محيط وجود دارد بايد با هنرمندانه و متفاوت انجام شود تا به اصطلاح يك دكوراسيون دلنشين به وجود آید. اين شغل در كشورمان از قدمت چنداني برخوردار نيست.

به گزارش تجارت نیوز، با توجه به اينكه رشته‌های متعددي براي هنرجويان اين عرصه فرهنگي- اقتصادي وجود دارد اما به صورت عادی صرف چنین هزینه‌هایی چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. در گذر زمان و تغيير سبك زندگي مردم کم‌کم استفاده از طراحان و هنرمندان در چينش محيط اطراف معنا و مفهوم پيدا كرده و توسعه و رشد اين شغل را منجر شده است. گزارش پيش رو تلاش مي‌كند تا وضعيت کسب‌وکار طراحان داخلی را در كشور بررسي كند.

بيشتر شاغلان اين حرفه فارغ‌التحصیلان رشته‌های طراحي صنعتي، طراحان معماري،‌ گرافیست‌ها و علاقه‌مندان حوزه هنرهاي تجسمي و … هستند. در اکثر مواقع اين افراد يا داراي يك شركت طراحي داخلي و دكوراسيون بوده و يا به صورت انفرادي با توجه به تجربه و نامي كه در اين شغل به دست آورده‌اند، فعاليت مي‌كنند.

در بيشتر مواقع برای ثبت یک شرکت طراحی داخلی و دکوراسیون، يكي از انواع شرکت با مسئولیت محدود و یا سهامی خاص در نظر گرفته می‌شود كه براي ثبت آن مداركي مانند اصل شناسنامه، كارت ملي و كپي آن‌ها،‌گواهی عدم سوءپیشینه و … مورد نياز است. البته مي‌توان يك شركت با مسئوليت محدود هم راه‌اندازی كرد كه از نظر مدارك مورد نياز تفاوت چنداني باهم ندارند. شرکت ‌با مسئولیت محدود، شرکتی است که بین دو یا چند نفر، برای امور تجاری تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه، به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط به میزان سرمایه‌ی خود مسئول قروض و تعهدات شرکت است. در نام شرکت باید عبارت «با مسئولیت محدود» ‌قید شود.

شرایط ثبت شرکت طراحی دکوراسیون داخلی عبارت‌اند از:

1-نداشتن اعتیاد

2-عدم اشتغال اعضا و هیات‌مدیره شرکت در حوزه‌های دیگر

3- اعضای شرکت در حال تحصیل نباشند.

4- مدیران و اعضا شرکت باید حداقل 2 سال فعالیت مرتبط در زمینه موضوع طراحی و در نظر گرفتن صلاحیت شغلی را داشته باشد.

5-داشتن سند تجاری یا اداری برای آدرس شرکت

6-داشتن حداقل 25 سال سن

7-داشتن حداقل مدرک دیپلم

8-کارت پایان خدمت اعضا ( ویژه آقایان )

9-نداشتن هیچ‌گونه سوءپیشینه کیفری برای اعضا

10- محل آدرس شرکت در بازار صنفی مربوطه

پس از بررسی شرایط باید مدارک مورد نیاز را تهیه کرد. این مدارک عبارتند از:

1-ارائه اقرارنامه با امضای مدیریت

2- ارائه عکس اعضای هیات‌مدیره شرکت

3- ارائه رسید پرداخت هزینه‌های ثبتی

4-ارائه آدرس و کد پستی شرکت

5-ارائه وکالت‌نامه وکیل (در صورتی که امور ثبتی توسط وکیل انجام می‌شود )

همچنین برای تکمیل فرم درخواست ثبت شرکت طراحی باید کپی برابر با اصل شناسنامه و کارت ملی و کارت پایان خدمت اعضا و اخذ گواهی عدم سوءپیشینه به اداره ثبت شرکت‌ها تحویل شود. در آخرین مرحله هم به صورت جمع‌بندی شده باید مراحل زیر انجام شود، که عبارت‌اند از:

1-کامل کردن تمام صفحات اساسنامه و امضاء آن توسط شرکا

2- کامل کردن تمام صفحات تقاضانامه و امضاء آن توسط شرکا

3- کامل کردن تمام صفحات صورت‌جلسه و امضاء آن توسط شرکا

4- انتخاب 5 نام به ترتیب اولویت و وارد نمودن در سامانه اداره ثبت شرکت‌ها

5-اخذ مجوز از ارگان‌های مربوطه و ارائه مدارک لازم به اداره محترم ثبت شرکت‌ها

6-در صورت کامل بودن مدارک تقدیمی، کارشناس اداره ثبت شرکت‌ها اقدام به تهیه پیش‌نویس آگهی ثبت نموده و سپس تشکیل پرونده داده و در روی آن از لحاظ تکمیل امضا گواهی می‌نماید. سپس دو نسخه آگهی به امضای رئیس اداره رسیده و یک نسخه از تمامی مدارک در پرونده شرکت،ضبط و نسخه دوم جهت نگهداری در شرکت به متقاضی داده می‌شود و این سند "سند ثبت شرکت" است.

7- درج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران.

اگر طراحي داخلي و دكوراسيون به صورت انفرادي انجام شود در بيشتر مواقع شركتي ثبت نشده و افراد تجربه و روزمه خود را مهم‌ترین عامل آغاز فعاليت در نظر مي‌گيرند. راه‌اندازی چنين کسب‌وکاری آن‌چنان كه به نظر مي‌رسد آسان نيست. در وهله اول پس از دريافت مجوزهاي لازم بايد مجموعه‌ای هزینه‌ها و سرمايه‌ها را در نظر گرفت تا کسب‌وکار جان تازه‌ای بگيرد.

سرمایه اولیه: بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسب‌وکار؟ اين سرمايه در چه بخش‌هایی هزينه می‌شود؟ تجهيزات موردنیاز اين کسب‌وکار چه ميزان از سرمايه را از آن خود می‌کنند؟

بدون شك راه‌اندازی يك کسب‌وکار بدون سرمايه اوليه ممكن نيست. حتی یک کسب‌وکار کوچک هم نیاز به سرمایه اولیه دارد. مينا ياسري فعال حوزه طراحي داخلي مي‌گويد: «همان‌طور كه در شرايط ثبت شركت آمده حتما بايد يك ملك با سند تجاري براي شروع كار در نظر گرفته شود اين موضوع به‌خودی‌خود هزينه بسيار زيادي را در مرحله اوليه به دوش صاحب کسب‌وکار می‌گذارد.

بيشتر دفاتر در مناطق بالاي شهر فعال هستند كه اجاره دفتر در اين مناطق آن‌هم با آدرس تجاري ارقام قابل توجهي را مي‌طلبد. براي مثال يك شركت طراحي داخلي در منطقه ميرداماد با 30 ميليون وديعه ماهيانه 12 ميليون اجاره پرداخت مي‌كند.

البته برخي از اين دفاتر در نقاط مركزي شهر مانند چهار وليعصر و يا خيابان انقلاب هستند كه ميانگين اجاره براي دفاتر تجاري در اين مناطق حدود 3 ميليون تومان است. از سوي ديگر تجهيزات دفتر بايد كاملا خاص و ويژه باشد كه به صورت متوسط 20 تا 30 ميليون تومان هم هزينه تامين تجهيزات مي‌شود.

اما مانند شغل‌های ديگر هزینه‌های جانبي براي شروع كار ندارد و با داشتن يك دفتر كار مجهز و مناسب و نيروي كار حرفه‌ای می‌توان كار را آغاز كرد.»

پس از تامين هزينه خرید ملزومات و تجهیزات شرايط براي آغاز كار مهيا مي‌شود اما آنچه كه در اين میان بسيار مهم و با اهميت است بررسي مسير کسب‌وکار و شناخت چالش‌ها، فرصت و تهديدهاي آن است. در غير اين صورت شكست در انتظار کسب‌وکار خواهد بود.

چالش‌ها و ریسک‌ها: کسب‌وکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسب‌وکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟

نمي‌توان هيچ شغلي را بدون ريسك ديد. در حالی که چالش‌هاي زيادي براي هر کسب‌وکار وجود دارد فرصت‌هاي بسياري هم در انتظار آن است كه با رفع ريسك‌ها و چالش‌ها فرصت‌ها شكوفا مي‌شوند. نازنين كمالي کارشناس طراحی داخلی مي‌گويد: «بسياري تصور مي‌كنند داشتن اين شغل با يك آرامش خاص بوده و هیچ چالشی ندارد. در حالی که طراحي داخلي يكي از پراسترس‌ترین مشاغل است. شما تصور كنيد پس از اتمام كار مشتري رضايت كافي را نسبت به كار نهايي نداشته باشد در اين صورت يك چالش بزرگ به وجود مي‌آيد و بايد براي آن راهكارهاي مختلف بر اساس ذائقه روحي افراد در نظر گرفت.

از سوي ديگر طراحي داخلي در دسته هزینه‌های جانبي خانواده‌ها، دارندگان کسب‌وکارهای مختلف و … قرار مي‌گيرد در نتيجه پرداخت دستمزدها اكثرا به صورت چک‌های مدت‌دار انجام مي‌شود كه فعالان اين حرفه را با سختي مواجه مي‌كند.

در برخي از مواقع دستمزد يك طراح تا يك سال با ديركرد پرداخت مي‌شود. با توجه به اينكه مردم به كالاهاي اساسي اهميت بيشتري مي‌دهند خدمات مربوط به آن‌ها هم در اولويت قرار دارد. همين موضوع مانع رشد کسب‌وکارهایی مانند طراحي داخلي شده است. طراحي داخلي براي بسياري از خانه‌ها،‌ ادارات،‌ مغازه‌ها، مجتمع‌های تجاري، سالن‌های تئاتر و نمایش و … يك الزام به شمار می‌رود اما به دليل کم‌اهمیت شمردن آن از سوي افراد آن‌چنان كه بايد رشد عرصه ظهور ندارد.»

به گفته وي: «شغل طراحی داخلی حرفه‌ای چندوجهی است. به این ترتیب که طراح باید بهترین روش را برای دستیابی به اهداف پروژه مورد نظر، بیابد؛ با صاحبان پروژه تماس برقرار کند و به مدیریت و اجرای طرح بپردازد. طراح به هنگام طراحی فضای داخلی باید کاربرد فضا، و احساس و تأثیری که فضا ایجاد می‌کند را در نظر بگیرد. از آنجایی که در این پروسه نظر مشتری بسیار مهم است، اعمال سلیقه‌های شخصی مشتریان در طرح باعث کج روی طرح از مسیر اصلی خود می‌شود.

یکی دیگر از مشکلات طراحان ساعت کاری آن‌ها است. ساعت کاری طراح داخلی معمولا زیاد ولی نامنظم است. حتی در شب‌ها و تعطیلات هم باید گاهی سرکار خود باشد. محل کار اصلی طراح داخلی در دفاتر کاری است که امور اداری و کارهای طراحی را در آن انجام می‌دهد.

ولی بیشتر زمان کاری خود را در محل مشتریان می‌گذراند. در نتيجه هر كس به راحتي نمی‌تواند وارد اين کسب‌وکار شده و شرکت‌های طراحی داخلی و دکوراسیون هم نمي‌توانند از توانايي نیروی‌های خود نهايت بهره را ببرند.

همچنين محدودیت‌های موجود باعث ورود افراد فاقد تخصص به اين حرفه شده و در نتيجه اين افراد نه‌تنها يك كار مناسب و در خور نياز مشتري انجام نمي‌دهند بلكه با دریافت دستمزدهاي غیرمعقول باعث كسادي بازار و بی‌اعتمادی مشتريان به طراحان داخلي شده‌اند. در بسياري از مواقع طرح نهايي هيچ شباهتي به طرح اوليه ندارد و خود اين موضوع مشتري را ناراضي مي‌كند. مهم‌ترین اقدام براي رفع اين چالش‌ها ايجاد يك اتحاديه و ساماندهي و نظارت جدي از سوي دولت است.»

بررسي ريسك‌ها و چالش‌ها مسير توسعه کسب‌وکار را آسان‌تر مي‌كند. کسب‌وکارهایی با چالش كمتر بدون شك فضاي مقبول براي متقاضيان كار هستند.حال بايد بررسي كرد اين شغل از نظر اشتغال‌زایی و درآمدزايي در چه جايگاهي قرار دارد؟

میزان اشتغال‌زایی این کسب‌و‌کار چقدر است؟ این کسب‌و‌کار برای چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟ حاشيه سود آن چقدر است؟

ميلاد انوري فعال مدیر یک دفتر کوچک طراحی داخلی و دکوراسیون مي‌گويد: «طراح داخلی می‌تواند در شرکت‌های مشاوره طراحی کار کند. همچنین می‌تواند به صورت مستقل کارکرده و یا به صورت پروژه‌ای با شرکت‌های طراحی قرارداد ببندد. در صورت داشتن تجربه بیشتر می‌تواند به کارهایی مانند طراحی صحنه تئاتر، طراحی نمایشگاه‌ها و … بپردازد. براي كار هنري نمي‌توان يك قيمت خاص تعيين كرد.

دستمزد يك طرح داخلي ممكن است از يك ميليون تومان تا 30 ميليون تومان باشد گاهی یک پروژه با قرارداد 2 میلیون تومانی انجام می‌شود که نهایتا می‌توان 500 هزار تومان دستمزد به طراح پرداخت کرد».

به گفته وي: «دريك دفتر طراحي به طور متوسط سه تا چهار كارشناس فعاليت مي‌كنند. این افراد وظیفه طراحی، ایده‌پردازی، اجرا و کارشناسی پروژه‌ها را بر عهده دارند. با توجه به نيرو انساني ذكر شده اين دفتر بايد ماهيانه دو تا سه پروژه در دست داشته باشد.»

وي تاكيد دارد: «با توجه به خاص بودن شغل و متفاوت بودن نوع خدمتي كه ارائه مي‌شود نمی‌توان براي آن‌یک قيمت پايه در نظر گرفت به همين دليل اجراي هر پروژه حتي اگر بسيار كوچك هم باشد براي شركت سود صددرصدی دارد.

در اين ميان شرکت‌هایی موفق هستند كه با مجتمع‌های تجاري بزرگ، کمپانی‌های صاحب‌نام، سالن‌های نمایش، نمایشگاه‌ها و تئاتر طرف قرار داد بوده و يا در پروژه‌هاي سينمايي و تلويزيوني فعاليت مي‌كنند. در غير اين صورت پروژه‌هایی مانند طراحي منزل،‌ دكورآرايي مغازه و .. سود چنداني ندارد و يك پروژه نهايتا 3 تا 4 ميليون سود دارد. مهم‌ترین رمز موفقیت یک شرکت طراحی داخلی حضور در پروژه‌های بزرگ است که برای اجرای آن نیاز به یک تیم هنرمند و خلاق وجود دارد.»