مرگ ۸۰ درصد استارتاپ‌های ایرانی/ لزوم جذب سرمایه‌گذار خارجی برای بقا

به گزارش تجارت‌نیوز، استارتاپ‌ها در ایران همواره با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند. به گفته برخی از کارشناسان این حوزه فعالیت ۸۰ درصد استارتاپ‌های ایرانی شروع نشده پایان می‌یابد. جذب سرمایه‌گذار خارجی یکی از راهکارهای مهم برای بقای ایده‌ها و تبدیل آن‌ها به کسب‌وکار است.

یونس حمیدی، دبیر انجمن سرمایه‌گذاری‌ خطرپذیر ایران با اشاره به اینکه در اکوسیستم تامین مالی استارتاپ‌ها دو بخش دولتی و خصوصی فعال هستند، اظهار کرد: شرکت‌های سرمایه‌گذار بخش خصوصی که در استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری می‌کردند با توجه به بحرانی شدن وضعیت اقتصادی و عملکرد ناموفق خروجی استارتاپ‌ها در وضعیت تعلیق است. وضعیت سرمایه‌گذاری بخش خصوص مطلوب نیست. سرمایه جدیدی وارد نمی‌شود و به دلیل مشکلات متعدد سرمایه‌گذار خارجی هم جذب نمی‌شود.

وی ادامه داد: در بخش دولتی با توجه به منابع محدود بیشتر تسهیلات به صورت جسته و گریخته اختصاص می‌یابد و عدد سرمایه‌گذاری بخش دولتی با توجه به تورم رشدی نداشته است. سال گذشته بخش دولتی و صندوق‌های جسورانه بورسی سرجمع ۱۲۰۰ میلیارد سرمایه‌گذاری کردند اما این عدد امسال و با وجود تورم به ۱۰۰۰ میلیارد تومان هم نرسید. این در حالی است که امسال با توجه به حجم محدودیت‌های بودجه کمک‌های دولتی کمتر هم شده است.

تحقق یک پنجم تعهدات دولتی

حمیدی عنوان کرد: در سال گذشته ۵۰۰ میلیارد تومان تعهد سرمایه‌گذاری دولتی ایجاد شد که طبق برآوردها تنها یک پنجم آن محقق گردید. البته با توجه به اینکه در مراحل مختلف فرآیند سرمایه‌گذاری تزریق پول ممکن است قطع شود عددهای گزارش شده زیاد دقیق نیستند.

دبیر انجمن سرمایه‌گذاری‌ خطرپذیر ایران عنوان کرد: مهمترین مشکل استارتاپ‌ها در حال حاضر این است که ما در هر مرحله محدودیت منابع مالی داریم. مشکلات ساختاری و تیم‌سازی چالش بعدی است. متاسفانه اقتصاد ما هنوز استارتاپ را نمی‌پذیرد. اینکه یک استارتاپ بخشی از بازارهای سنتی را از بین ببرد طبیعی است اما در ایران این موضوع چالش‌برانگیز و گاها با محدودیت‌های قانونی مواجه است.

وی ادامه داد: مشکل بعدی استارتاپ‌ها محدودیت بازار ایران است. بازار خیلی از استارتاپ‌ها واقعا ایران نیست و به سرمایه‌گذار خارجی و فعالیت فرامرزی نیاز است اما محدودیت‌های بانکی، حرفه‌ای نبودن استارتاپ‌ها و … باعث می‌شود که اغلب با شکست در این مرحله مواجه شوند.

حمیدی در خصوص میزان موفقیت استارتاپ‌ها در ایران گفت: در شرایط مطلوب جهانی حدود ۶۰ درصد استارتاپ‌ها در شروع کار شکست می‌خورند که در ایران این عدد حدود ۸۰ درصد است. اما باید توجه داشت که ورود ایده و شکل‌گیری استارتاپ در ایران بسیار کمتر از میانگین جهانی است.

مهاجرت ایده‌های شکست خورده

دبیر انجمن سرمایه‌گذاری‌ خطرپذیر ایران افزود: از هر ۱۰۰ استارتاپی که در ایران شروع به کار می‌کنند ۸۰ استارتاپ در همان نقطه ابتدایی از بین می‌روند. تفاوت این است که در دنیا به دلیل باانگیزه بودن افراد وقتی فردی شکست می‌خورد سال بعد با ایده بهتری می‌آید اما در ایران افراد بعد از شکست ایده یا ناتوانی در جذب سرمایه‌گذار یا مهاجرت می‌کنند یا به کار دیگری مشغول می‌شوند. ما نیاز داریم تا ورودی استارتاپ‌ها را زیاد کنیم. در این خصوص به تنوع ایده‌ها نیز نیاز است. در حال حاضر ورودی ما بسیار کم و ایده‌ها خیلی تکراری شده است.

وی عنوان کرد: در حال حاضر یک استارتاپ با ایده و تیم قوی حداقل در مراحل مقدماتی مشکلی برای جذب سرمایه‌گذار نخواهد داشت اما در یک سری از حوزه‌ها سرمایه‌گذار بیشتر رغبت به سرمایه‌گذاری دارد و دلیل آن هم نگاه کوتاه‌مدت به این بخش و سودده بودن بازارهای موازی است.

حمیدی عنوان کرد: در حال حاضر شاهد ورود دولت به تنظیم بازار اکثر حوزه‌های اقتصادی هستیم. چنانچه دولت بخواهد به استارتاپ هم ورود کند مشکلات دو چندان می‌شود. نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا دولت تنظیم‌گر خوبی نیست. اکوسیستم استارتاپی ما نیاز مبرمی به ورود سرمایه‌های خارجی دارد و مادامی که نتوانیم این سرمایه‌ها را جذب کنیم وضعیت استارتاپ‌ها بهبود نمی‌یابد.