فاطمه قمری 
در گفتگوی تجارت‌نیوز با معاون فناوری نوین بانک مرکزی بررسی شد:
سرانجام تمدید آنلاین کارت بانکی/ بانک مرکزی، مخالف دولت الکترونیک؟
معاون فناوری نوین بانک مرکزی گفت: تمدید کارت‌های بانکی به دلایل امنیتی الزامی است اما با سازوکارهای تعیین شده توسط بانکها، این فرآیند می‌تواند غیرحضوری هم انجام شود.
به گزارش تجارت‌نیوز ، هفته گذشته بود بانک مرکزی طی ابلاغیه‌ای اعلام کرد؛ تمدید خودکار تاریخ انقضای کارت‌های بانکی حداکثر تا پایان ماه جاری ادامه خواهد داشت و بعد از آن مشتریان باید حضوری به بانکها مراجعه و اقدام کنند. این ابلاغیه باعث به‌وجود آمدن ابهاماتی در بانک مرکزی و وزارت ارتباطات شد.
بانک مرکزی اعلام کرد؛ بر اساس اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا، کشور دیگر درگیر شرایط بحرانی کرونا نیست. به همین علت لازم است از ابتدای مرداد ۱۴۰۱ بانکها دیگر تاریخ انقضا را به‌صورت خودکار تمدید نکنند. در این مصوبه مقرر شده بود تمدید تاریخ انقضا همانند شرایط پیش از کرونا به سه سال افزایش پیدا کند. بانک مرکزی همچنین از بانکها خواسته بود با اطلاع‌رسانی دقیق، از تقارن مراجعه حضوری و تجمع مشتریان جلوگیری کنند.
تصمیم بانک مرکزی با دولت الکترونیک مغایر است
معاون وزیر ارتباطات به این خبر واکنش نشان داد و در توییتی اعلام کرد که:« این دستور مخالف توسعه دولت الکترونیک است.» با این حال اقداماتی مانند تمدید کارت‌های بانکی از این پس حضوری است یا آنلاین ادامه پیدا می‌کند؟
او همچنین در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: «با آغاز اپیدمی کرونا، بانکها رفته رفته به سمت سرویسهای غیرحضوری و الکترونیکی رفتند که مورد استفبال قرار گرفت. این اقدام از حجم مراجعات حضوری به شعب بانکها به طور قابل توجهی کاست. در نتیجه انتظار می‌رفت ارائه این خدمات ادامه‌دار باشد.»
رضا باقری‌اصل تاکید کرد که نباید برای هر خدمتی یک سامانه راه‌اندازی شود. چرا که نه تخصصی است و نه کار را برای مردم تسهیل می‌کند.
ادامه گفتگو معاون وزیر ارتباطات را در گزارش « دستگاه‌ها برای هر خدمت یک سامانه راه‌اندازی می‌کنند!/ اختلالات تقصیر وزارت ارتباطات نیست! » بخوانید.
تمدید کارت‌های بانکی لزوما حضوری نیست
برای پیگیری این موضوع به سراغ مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی رفتیم. او در گفتگو با تجارت‌نیوز اعلام می‌کند: «تمدید کارت‌های بانکی به دلایل امنیتی الزامی است. اما با سازوکارهای تعیین شده توسط بانکها، این فرآیند می‌تواند غیرحضوری هم انجام شود.»
او در این باره توضیح می‌دهد: «بخش توضیحات ارائه‌شده به بانکها، از بخشنامه بانک مرکزی جدا است.اینکه بانک مرکزی افراد را ملزم به مراجعه حضوری به شعب می‌کند، یک سوءتفاهم است.»
ادامه این گفتگو را در زیر می‌خوانید؛
کارت‌های بانکی مسدود می‌شوند؟
_ یکی از مسائلی که برای افراد مهم است، مساله مسدود شدن کارت‌هایی است که تاریخ انقضای آنها تمام شدهاست. آیا این کارت‌ها مسدود می‌شوند؟
تاریخ انقضای کارت یکی از اقلام کنترلی و امنیتی در تراکنش‌های کارتی است. این مورد در نوار مغناطیسی کارت نیز نگهداری می‌شود.
در این دو سالی که ابلاغیه تمدید کارت‌ها به‌صورت خودکار اجرایی شد، کنترل‌های مربوط به تاریخ انقضای کارت‌ها تقریبا بلااثر شدهاست. در تراکنش‌های بدون وجود کارت این تاریخ کنترل می‌شود. اما به‌دلیل عدم به‌روزرسانی اطلاعات مندرج، عملاً امکان کنترل تاریخ مندرج در کارت برای بانکها وجود ندارد و آنها صرفا به تاریخ ثبت‌شده در بانک اطلاعاتی خود اتکا می‌کنند.
هنگام خرید و پرداخت‌های اینترنتی مشتری به واسطه اطلاع‌رسانی‌هایی که به او شد، تاریخ انقضای صحیح را دستی وارد سیستم می‌کند. اما زمانی که مشتری با کارت فیزیکی تراکنشی را ثبت کند، در تراکنش ارسالی به بانک تاریخ انقضا صحیح نیست.
تفاوت اطلاعات تراکنش‌ها با حضور کارت و تراکنش‌های کارتی اینترنتی (بدون حضور کارت) باعث دوگانگی کنترل در سمت بانکها شدهاست. عملا برخی بانکها این قلم اطلاعاتی را کنترل نمی‌کنند یا حداقل در تراکنش‌های با حضور کارت، کنترل را انجام نمی‌دهند.
این دوگانگی در بلندمدت موجب آسیب‌زدن به شبکه پرداخت می‌شود. ضمن اینکه مطابق با استاندارد و روال منطقی اسکیم‌های پرداخت کارتی نیست. براساس استاندارد، تاریخ انقضا در تمام تراکنش‌های کارتی توسط بانک صادرکننده کارت کنترل می‌شود.
بانک مرکزی با توسعه دولت الکترونیک مخالف نیست
_به نظر می‌رسد که این اقدام مخالف توسعه دولت الکترونیک است؟ بانک مرکزی چه توضیحی در این باره دارد؟
اصولا بانک مرکزی و بانکها یکی از ارگان‌های پیشرو در ارائه خدمات غیرحضوری هستند و همواره بانک مرکزی دغدغه تسهیل ارائه خدمات در کنار ارتقای کیفیت و امنیت را دارد. بر همین اساس منظورمان در ابلاغیه الزام حضور مشتری در شعب نیست. اما با توجه به توضیحات فوق، برداشت این بوده که مردم نیازمند مراجعه حضوری هستند.
برای همین دوباره توضیحات تکمیلی برای شبکه بانکی ارسال و در آن تاکید شد که بانکها می‌توانند احراز هویت را به‌صورت غیرحضوری انجام دهند. همچنین، با توجه به الگوی رفتاری مشتری نسبت به تمهید راهکار مناسب او اقدام کنند.
بانکها می‌توانند کارت‌های جدید را برای مشتریان صادر و به آدرس پستی آنها ارسال کنند یا شرایطی را ایجاد کنند که اگر اتفاقی مسیر مشتری به شعبه یا خودپرداز افتاد، نسبت به اصلاح تاریخ انقضای مندرج در کارت یا صدور کارت جدید اقدام کنند. البته در این حالت تاریخ قطعا سه‌ساله خواهد بود. مشتریانی که اصولا از خدمات با حضور کارت استفاده نمی‌کنند و نیازی هم به فیزیک کارت ندارند، می‌توانند از کارت مجازی بهره‌مند شوند.»
به نظر می‌رسد که کلی بودن بخشنامه باعث برداشت‌های اشتباه درباره تصمیمات بانک مرکزی شد. بانک مرکزی قصد ندارد مردم را برای تمدید کارت‌هایشان به شعب بکشاند یا کارت‌های آنها را مسدود کند. در واقع بانک مرکزی از بانکها خواسته از مرداد در یک بازه زمانی یک‌ساله، کارت‌ها را به‌نظام استاندارد بازگردانند.
تمدید کارت‌های بانکی به دلایل امنیتی الزامی است. اما با سازوکارهای تعیین شده توسط بانکها، این فرآیند می‌تواند غیرحضوری هم انجام شود. این تغییرات به‌تدریج در شبکه بانکی اعمال می‌شود و مشتریان در دریافت خدمات کارتی با هیچ‌گونه مشکلی مواجه نخواهند شد.
نظرات