مراحل رشد یک استارتاپ؛ از کاشت ایده تا برداشت سود!

به گزارش تجارت‌نیوز ، پرکاربردترین اصطلاحاتی که هم در میان استار‌تاپ‌ها و هم در بین سرمایه‌گذاران بسیار رد و بدل می‌شوند، مربوط به مراحل مختلف رشد استارتاپ است. به‌طور کلی می‌توان شش مرحله را برای رشد هر استار‌تاپ در نظر گرفت. در ادامه به تعریف مختصری از این مراحل و اصطلاحات مربوط به هر کدام می‌پردازیم.

1. مرحله ایده یا Pre Seed

در این مرحله، استارتا‌پ، تنها ایده‌ای در ذهن صاحب ایده بوده و صاحب ایده در حال تکمیل طرح, بررسی بازارها و مشتریان موجود است.

حتی می‌توان گفت که بسیاری از افراد در این گام، راه‌اندازی یک استارتاپ برای‌شان بیشتر یک کار جانبی در کنار فعالیت اصلی‌شان محسوب می‌شود. اما با گذشت زمان و مشخص شدن اعضای تیم کار روی ایده اصلی و رفع نواقص به‌طور جدی‌تر شروع می‌شود.

پیش از هر چیزی اما برای شروع تحقق یک ایده در مرحله‌ اول، شتاب‌دهنده‌ها سرمایه و خدمات متناسب با نیاز ایده را در اختیار صاحبان ایده قرار می‌دهند و پس از پایان مراحل شتاب‌دهی، استار‌تاپ‌ها توانایی تصمیم‌گیری برای رشد بیشتر با استفاده از سرمایه و خدمات VCها یا همان صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر را خواهند داشت.

2. مرحله کشت ایده یا Seed Stage

این مرحله را می‌توان اولین مرحله‌ای دانست که استار‌تاپ‌‌ها به سوی پیاده‌سازی ایده پیش می‌روند. در این مرحله با تکمیل شدن طرح، اعضای تیم به ساخت پروتوتایپ اولیه (نمونه‌ای از محصول) می‌پردازند یا خدمات و محصولات خود را به صورت مجانی به دوستان و آشنایان ارائه می‌دهند یا با تخفیف‌های زیاد در اختیار کاربران دیگر قرار می‌دهند تا بازخورد را از بازار ابتدایی خود دریافت کنند. استارتاپ‌ها در این مرحله درآمدی نداشته و بیشتر در حال بررسی و رفع نواقص خود هستند.

3. مرحله اولیه یا Early Stage

در این مرحله استارتاپ‌ها تیم خود را به‌طور کامل تشکیل داده‌ و تیم‌سازی انجام می‌شود. این‌جاست که مدل کسب‌و‌کار (بیزینس مدل) استار‌تاپ‌ها مشخص می‌شود.

در مرحله (Early Stage) استا‌رتاپ‌‌ها محصول و خدمات خود را به بازار عرضه کرده و به کسب درآمد می‌پردازند. استارتاپ‌ها می‌کوشند که در این مرحله به رشد بازار خود و تمرکز بر مشریان کنونی خود بپردازند و سپس در مرحله بعدی به افزایش سهم بازار و گسترش بازار خود بیندیشند. لازم به ذکر است که شاید در این مرحله استارتاپ‌ها درآمد کسب کنند، اما ممکن است به سود نرسیده باشند.

4. مرحله میانی رشد استارتاپ یا MidStage

اگر استارتاپ‌ها به این مرحله برسند، توجه بازار هدف را جذب می‌کنند. به عبارتی، تقاضای بازار نسبت به خدمات یا محصولات استا‌‌رتاپ افزایش می‌یابد، استارتاپ مشتریان دائمی پیدا می‌کند و در این مرحله است که استارتاپ از نظر سودآوری ارزیابی می‌شود.

می‌توان گفت که در این مرحله استارتا‌پ‌ها دارای سهمی از بازار هستند و در حال بررسی بازارهای جدید، تمرکز بر بازار هدف و تولید محصولات جدید مبتنی بر استراتژی بازاریابی خود هستند. استا‌رتاپ‌ها معمولا در این سطح، بخش‌های مختلف تیم خود یعنی بازاریابی, منابع انسانی، بخش فنی و … را می‌سازند.

5. مرحله رشد یا Growth Stage

تعداد اندکی از استارتاپ‌ها به این مرحله می‌رسند و بخش بزرگی از بازار را تصاحب می‌کنند. استار‌تاپ‌هایی که به این سطح از رشد می‌رسند معمولا به جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران بزرگ نیاز دارند تا بتوانند با استفاده از استراتژی‌های بازاریابی، محصولات و خدمات خود را به صورت یک فرهنگ در جامعه جا بیندازند و الگوی موفقی برای دیگر استار‌تاپ‌ها باشند.

در این گام، استارتاپ ها مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی نیز قرار می‌گیرند و با دریافت سرمایه خارجی، رشد سریع را تجربه می‌کنند.

براساس نظرات موسسه‌ Scaleup و OCDE، آن شرکت استارتاپی می‌تواند به این مرحله برسد که در طول سه سال، با نرخ سالانه بیش از 20 درصد رشد کرده باشد (چه از نظر تعداد کارمندان و چه از نظر گردش مالی). در این مرحله، استا‌ر‌تاپ‌ها، بین‌المللی‌ می‌شوند. یعنی در مقیاس بازارهای بین‌المللی و کانال‌های بازاریابی جدید در جست‌وجوی توسعه هستند.

۶. مرحله خروج (Exit Phase)

این مرحله، همه استارتا‌پ‌ها را در بر نمی‌گیرد. بسیاری از مدل‌های کسب‌و‌کار وجود دارند که صاحبان آن به دنبال تبدیل کردن شرکت خود، به یک کمپانی پرارزش و حیات بلندمدت هستند. معمولا استارتاپ‌هایی پا به این مرحله می‌گذارند که ظرفیت رشد و توسعه‌ بیشتری دارند.

در این مرحله یافتن سرمایه‌گذاران آسان‌تر می‌شود؛ زیرا آن‌ها به موفقیت استارتاپ اعتماد دارند. در طول این مرحله، استا‌رتاپ ممکن است شرکت‌های دیگری را خریداری کرده، فناوری‌های جدیدی را توسعه دهد و محصولات تکمیلی ایجاد کند.

راه‌اندازی یک استار‌تاپ مستلزم کار و برنامه‌ریزی زیادی است. اکثر پروژه‌ها فراتر از مراحل اولیه توسعه یا حتی فراتر از فاز ایده پیش نمی‌روند. اما برای داشتن یک استا‌رتاپ موفق باید تمامی این مراحل به‌درستی طی شود. چراکه 90 درصد استارتا‌پ‌ها وارد فاز نهایی توسعه نمی‌شوند و 10 درصد از آن‌ها حتی از مرحله اول یا دوم فراتر نمی‌روند.

مهم‌ترین اخبار و گزارش‌های مربوط به حوزه استارتاپ و تکنولوژی را در صفحه اخبار استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.