پیامدهای اقتصادی تحولات سودان در منطقه / بازار نفت تهدید می‌شود؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، سرویس سرمایه‌گذاران «مودیز» دوشنبه هفته گذشته هشدار داد که احتمال یک درگیری طولانی در سودان، اقتصاد شکننده این کشور را به حالت توقف رسانده است. علاوه بر خطر این درگیری‌ها برای اقتصاد سودان، کشورهای همسایه و بانک‌های توسعه چندجانبه‌ای نیز که این کشور به آنها بدهی بالایی دارد، در معرض خطر اعتباری قرار گرفته‌اند.

به نقل از ال‌مانیتور ، درگیری‌های سودان طی دو روز 15 و 16 آوریل تشدید و در پی آن سفارتخانه‌های خارجی بسته شد. اتباع خارجی نیز از این کشور خارج شدند چرا که احتمال وقوع یک جنگ داخلی تمام‌عیار وجود داشت. طبق آخرین آمارها تعداد کشته‌های نظامی و غیرنظامی این درگیری‌ها به 550 نفر رسیده و هزاران نفر نیز زخمی شده‌اند.

آژانس رتبه‌بندی مستقر در نیویورک «مودیز» به سرعت نسبت به عواقب اقتصادی این اتفاقات هشدار داد و در یادداشتی گفت: «اگر درگیری به یک جنگ داخلی طولانی تبدیل شود، تخریب زیرساخت‌های اجتماعی و فیزیکی، پیامدهای اقتصادی ماندگاری خواهد داشت که بر کیفیت دارایی‌های بانک توسعه چندجانبه در سودان، وام‌های غیرجاری و نقدینگی تأثیر می‌گذارد».

مودیز افزود: «درگیری‌ها به زیرساخت‌های اصلی خارطوم، از جمله فرودگاه بین‌المللی، بیمارستان‌ها و مدارس آسیب‌های قابل توجهی وارد کرده است و با توجه به اینکه غیرنظامیان در خانه‌های خود پناه گرفته‌اند، بیشتر فعالیت‌های اقتصادی و تجارت دولتی مجبور به توقف هستند».

این موسسه در یادداشت خود گفت: «هر گونه تبعات این درگیری به کشورهای همسایه نگرانی‌های گسترده‌تری را در مورد کیفیت دارایی‌ها برای بانک‌های توسعه چندجانبه‌ای که وام‌های بیشتری در کشورهایی مانند چاد، سودان جنوبی، اتیوپی و مصر دارند، ایجاد می‌کند».

به گفته مودیز بانک‌های توسعه چندجانبه سودانی از جمله بانک تجارت و توسعه، تا پایان سال گذشته وام هایی به ارزش 931 میلیون دلار در سودان داشتند و 95 درصد از این وجوه، تسهیلات مالی تجارت است که پیشتر برای تأمین مالی واردات مواد غذایی و سوخت استفاده به کار رفته است.

این آژانس رتبه‌بندی اضافه کرد که در سه ماهه اول سال 2023، معادل 1.3 درصد کل دارایی‌های «سازمان اسلامی برای توسعه بخش خصوصی» به سودان قرض داده شده بود اما این بانک پیشتر چنین ضرری را پیش‌بینی کرده و از دارایی‌های خود برای جبران این ضرر استفاده کرده است. همچنین به میزان قابل توجهی میزان اعتبار و سهام خود را کاهش داده است.

درگیری در شرق بندر اصلی این کشور که نفت را از سودان و همسایه آن، سودان جنوبی صادر می‌کند، باعث ایجاد اختلال شده است. در سال 2021، این دو کشور روزانه 132 هزار بشکه نفت خام صادر کردند. در 21 آوریل، «هلنیک شیپینگ نیوز » گزارش داد که عملیات بندر اصلی سودان در روزهای تشدید درگیری یعنی حوالی 16 آوریل به حالت تعلیق درآمده، اما اکنون به طور کامل فعال است.

خطرات اقتصادی درگیری سودان برای کشورهای همسایه

بر اساس گزارش سودان تریبون ، یک تحلیلگر در سودان جنوبی نیز ابراز نگرانی کرده که درگیری سودان ممکن است گسترش یابد و به وضعیت اقتصادی و امنیتی آن آسیب برساند.

جنگ سودان پیامدهای اقتصادی ناگواری در هر دو کشور خواهد داشت. با وجود ظرفیت محدود سودان جنوبی، جنگ در سودان یک مسئله انسانی بزرگ در این کشور همسایه به وجود خواهد آورد؛ به این ترتیب غیرنظامیانی که در حال فرار از درگیری و جستجوی امنیت هستند به کشورهایی مانند چاد، لیبی، مصر، اریتره، اتیوپی و جمهوری آفریقای مرکزی هجوم می‌آورند. این در حالی است که برخی از این کشورها خود نیز در شرایط سختی قرار دارند.

از زمان توقف فعالیت سودان جنوبی در جولای 2011، دولت‌های مختلف سودان برای رهایی از وابستگی شدید به رانت و بودجه نفت، بدون متنوع‌سازی اقتصاد، کاری انجام نداده‌اند. این امر منجر به ایجاد یک بخش عمومی با تورم بالا شده است که مشخصه آن ویژه‌پروری و کمبود شغل برای فارغ‌التحصیلان جدید به ویژه کسانی است که ارتباطات لازم را ندارند.

معاون سابق ارتش سودان جنوبی، استدلال کرده است که بی ثباتی سودان به منطقه ساحل غربی آفریقا سرایت می‌کند. منطقه‌ای که با چالش‌های متعدد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی مواجه است. در همین حال، شورای صلح و امنیت اتحادیه آفریقا (AUPSC) به شدت نسبت به مداخله خارجی در بحران سودان هشدار داده و از طرف‌های درگیر خواسته است به سرعت راه حل مسالمت‌آمیز را بپذیرند.