آتش قیمت نفت به جان مالیات دهندگان

فریبا تاجدینی: از دیدگاه بسیاری از کارشناسان قیمت نفت و درآمد مالیاتی باهم رابطه معکوس دارند و هرگاه قیمت نفت کاهش یابد دولت برای پوشش هزینه‌های خود مالیات را افزایش می‌دهد. کاهش قیمت جهانی نفت سبب شده است درآمدهای نفتی کاهش یابد و بار سنگین هزینه‌های دولت بر دوش مالیات دهندگان بیفتد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، بر اساس آمارهای بانک مرکزی و داده‌های اقتباس شده از شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز تهران از سال 1393 تا 1395 همزمان با افت قیمت جهانی نفت خام درآمد مالیاتی کشور بیشتر از درآمد نفتی بوده است.

در این گزارش قیمت هر بشکه نفت خام در آخرین روز آخرین ماه هر سال میلادی در نظر گرفته شده است.

در سال‌های 1376 و 1377 همراه با کاهش قیمت نفت خام از 17.6 دلار به 11.7 دلار درآمد مالیاتی افزایش یافته است.

در سال‌های 1378 تا 1381 رابطه قیمت نفت و درآمد مالیاتی دارای نوسان است ولی در حالت کلی طی این چهارسال قیمت نفت از 25 دلار در سال 1378 به 31.2 دلار در سال 1381 افزایش یافته و درآمد مالیاتی کشور نیز از 2.5 هزار میلیارد تومان به 5 هزار میلیارد تومان رشد داشته است.

در عین حال طی سال‌های 1381 تا 1392 تقریبا درآمد مالیاتی همزمان با افزایش قیمت نفت رشد کرده و رابطه همزمانی مستقیمی شکل گرفته و تنها در سال‌های 1387 و 1391 روند افزایش قیمت نفت شکسته شده است. قیمت دلار در سال 1381 از 31.2 دلار با 214 درصد افزایش به 98 دلار در سال 1392 رسید و درآمد مالیاتی نیز طی این دوره 44 هزار میلیارد تومان افزایش یافت.

در سال‌های 1386 تا 1388 تقریبا همزمان با کاهش قیمت جهانی نفت، درآمد نفتی ایران از 17 هزار میلیارد تومان به 15 هزار میلیارد تومان کاهش یافته و کمتر از درآمد مالیاتی کشور شده است. همچنین با افزایش قیمت هر بشکه نفت خام از 91 دلار به 98 دلار طی سال‌های 1389 تا 1392 روند صعودی درآمد نفتی کشور از سر گرفته شده و درآمد نفتی کشور بازهم از درآمد مالیاتی کشور بیشتر شده است.

درآمد مالیاتی کشور مستقل از بهای نفت هرساله روند فزاینده‌ای داشته و تنها در در سال 1388 مقدار آن کاهش یافته است.

آمارها نشان می‌دهد همزمان با کاهش قیمت نفت از 98 دلار در سال 1392 به 53 دلار در سال 1395 درآمد مالیاتی کشور با 105 درصد افزایش از 49 هزار میلیارد تومان به 101 هزار میلیارد تومان رسیده است.