امیررضا سولقانی 
گزارش «تجارت‌نیوز» از عملکرد ۹ ماهه پالایشگاه‌ها؛
سودآوری پالایشی ها سقوط کرد / شپنا؛ پردرآمدترین پالایشگاه بورسی در ۹ ماهه ۱۴۰۲
کرک اسپردها در یک سال گذشته با نوسانات شدیدی روبه‌رو بوده‌اند و همین موضوع، سودآوری پالایشگاه‌ها را به میزان زیادی تهدید می‌کرد. به‌تازگی نیز خبری مبنی بر تغییر نحوه قیمت‌گذاری بنزین منتشر شد و همین موضوع شبهاتی را در رابطه با سودآوری پالایشگاه‌ها مطرح کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز، هفته گذشته اعلام شد که نرخ فروش بنزین پالایشی‌ها اندکی تغییر کرده است. این موضوع، سهام برخی پالایشگاه‌ها را در صف فروش نشاند. اما ماجرا از چه قرار است؟
وزارت نفت ایران اخیرا فرمول جدیدی برای تعیین نرخ بنزین در شرکت‌های پالایشی ابلاغ کرده است. بر اساس این فرمول، وزن تاثیر قیمت فوب خلیج فارس بر قیمت بنزین افزایش یافته است. این امر در حالی است که قیمت فوب خلیج فارس همواره حدود پنج دلار کمتر از قیمت فوب سنگاپور بوده است.
کاهش کرک اسپرد بنزین در پالایشگاه‌ها
به این ترتیب، می‌توان انتظار داشت که کرک اسپرد بنزین در شرکت‌های پالایشی کاهش یابد. کرک اسپرد به معنای تفاوت بین قیمت فروش بنزین و قیمت خرید نفت خام است. کاهش کرک اسپرد به معنای کاهش سودآوری شرکت‌های پالایشی است.
این تغییر فرمول می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از احتمالات، این است که دولت قصد دارد با کاهش کرک اسپرد، قیمت بنزین نهایی را پایین نگه دارد تا از تبعات اجتماعی افزایش قیمت بنزین در امان باشد. احتمال دیگر این است که دولت می‌خواهد با تهدید سودآوری شرکت‌های پالایشی، درآمدهای خود را افزایش دهد.
با توجه به اختلاف قیمت فوب سنگاپور و خلیج فارس، انتظار می‌رود، کاهش کرک اسپرد در شرکت‌های پالایشی در حدود دو تا سه درصد باشد. این امر می‌تواند منجر به کاهش سود خالص این شرکت‌ها در حدود پنج تا ۱۰ درصد شود.
عملکرد ضعیف پالایشگاه‌ها در 9 ماهه 1402
حالا اما باید دید این تغییر نرخ، مسیر سودآوری پالایشگاه‌های بورسی را در 9 ماهه امسال به کدام سمت برده است؟ بررسی صورت‌های مالی 6 پالایشگاه بورسی نشان می‌دهد مجموع درآمد این شرکت‌ها در 9 ماهه امسال بیشتر از یک درصد نسبت به 9 ماهه 1401 کاهش داشته است.
همچینن مجموع سود خالص این شرکت‌ها نیز در 9 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشتر از پنج درصد پایین آمده است. اما کدام پالایشگاه در 9 ماهه امسال وضعیت بهتری را در درآمدزایی و سودآوری داشته است؟
پردرآمدترین پالایشگاه بورسی در 9 ماهه 1402 کدام بود؟
بررسی صورت‌های مالی پالایشگاه‌های بورسی نشان می‌دهد پالایش نفت اصفهان در 9 ماهه امسال بیشتر از 285 همت از فروش محصولات خود درآمد داشته است. به این ترتیب پالایشگاه اصفهان در این دوره نیز پردرآمدترین پالایشگاه بورسی لقب گرفته است. پالایش نفت لاوان نیز کم‌درآمدترین پالایشگاه بورسی این دوره بود؛ به طوری که شاوان در 9 ماهه امسال حدود 35 همت درآمد شناسایی کرد.
بیشترین افزایش درآمد 9 ماهه در کدام پالایشگاه بوده است؟
اما در این بخش باید دید کدام پالایشگاه موفق شد در 9 ماهه امسال درآمد خود را نسبت به 9 ماهه سال گذشته افزایش دهد. همان‌طور که در نمودار پیداست، دو پالایشگاه شیراز و اصفهان در این دوره موفق شده‌اند درآمد حاصل از فروش خود را به ترتیب 14 و 12.6 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش دهند.
در مقابل، پالایش نفت تهران و تبریز در 9 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال 1401 با کاهش درآمد روبه‌رو شده‌اند. به نحوی که درآمد پالایش نفت تهران حدود 12 درصد و درآمد پالایشگاه تبریز حدود 9 درصد نسبت به 9 ماهه 1401 پایین آمده است.
پرسودترین پالایشگاه بورسی کدام است؟
نگاهی به صورت‌های مالی 9 ماهه پالایشگاه‌های بورسی حکایت از آن دارد که پالایش نفت اصفهان پرسودترین پالایشگاه بورسی است. حال باید بررسی شود کدام پالایشگاه در افزایش سودآوری خود موفق بوده است؟
بررسی صورت‌های مالی پالایشگاه‌های بورسی نشان می‌دهد پالایش نفت اصفهان در این بخش نیز پیشتاز این صنعت بوده و با رشد بیش از 21 درصدی در سود خالص خود بهترین عملکرد را میان رقبای خود به ثبت رسانده است. پالایش نفت بندر عباس نیز سود خالص خود را بیشتر از چهار درصد افزایش داد و به 26 همت رساند.
اما در سمت دیگر، صف پالایشگاه‌هایی که با کاهش سودآوری روبه‌رو شدند طولانی‌تر بود. به نحوی که سود خالص 9 ماهه 1402 شاوان بیشتر از 44 درصد، شبریز 39 درصد، شراز 30 درصد و شتران 27 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته پایین آمده است.
گزارش‌های بیشتر را در صفحه بازار سرمایه بخوانید.
نظرات