مهفام سلیمان‌بیگی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
کدام تراکنش بانکی از فردا برگشت می‌خورد؟
تراکنش‌های بانکی فاقد کد شهاب از فردا، ۵ بهمن ماه، در ساتنا برگشت می‌خورند. اما قانون جدید شامل چه کسانی می‌شود و کدام فعالیت‌های بانکی مشمول آن نیست؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، بانک‌مرکزی برای تکمیل اجرای پروژه‌ای با عنوان «نهاب» یا همان نظام هویت‌سنجی اطلاعات مشتریان بانکی سعی دارد در گام اول تراکنش‌های بی‌هویت را از خدمات حضوری بانکی حذف کند.
در اینجا منظور از تراکنش‌های بی‌هویت تراکنش مربوط به حساب افراد حقیقی یا حقوقی است که کدملی یا شناسه ملی‌شان را به بانک اظهار نکرده‌باشند. بنابراین اگر شما جزو مشتریانی هستید که اطلاعات هویتی‌تان نزد بانک‌ها و موسسات اعتباری موجود است، اجرای این قانون تاثیری در فعالیت‌های بانکی شما نخواهد داشت.
همچنان با توجه به اینکه این دستور به تراکنش و خدمات حضوری محدود شده است، خدمات غیر حضوری شبکه بانکی از قبیل عملیات انتقال کارت به‌صورت کارت به کارت و سایر خدمات غیر حضوری مشمول این بخشنامه نیستند.
نهاب و شهاب
سامانه ملی «نهاب» یک سیستم یکپارچه حاوی اطلاعات هویتی مشتریان است که امکانی ایجاد کرده تا هر فرد در شبکه بانکی شماره شناسایی منحصربه‌فرد خود را داشته باشد. شماره‌ای که نهاب برای هر مشتری بانکی به شکل اختصاصی ایجاد می‌کند همان کد شهاب است.
کد شهاب را در اخبار ماه‌های اخیر بیشتر با ارتباطش با مسدودیت حساب مهاجران به یاد میاوریم. از آن‌جا که اطلاعات هویتی مهاجران براساس قوانین بانکی نیاز به به‌روزرسانی شدن داشت تا کد شهاب برایشان صادر شود، فقدان این به روزرسانی اطلاعاتی موجب می‌شد سیستم بانکی حساب آن‌ها را مسدود سازد چرا که براساس دستورالعمل بانک مرکزی هیچ‌گونه خدماتی نباید به این دسته از مشتریان ارائه شود.
بنابراین تا بانک‌ها اطلاعات هویتی شما را نداشته باشند امکان صدور کد شهاب برای شما را ندارد و این می‌تواند هم برای شما و هم برای بانک دردسرآفرین شود چون بانک مرکزی از طریق سامانه نهاب، تکلیفی را که بر عهده بانک‌ها گذاشته شده، بررسی می‌کند تا ببیند آیا بانک مشتری خود را به درستی شناخته یا خیر؟
دردسر جدید برای مشتریان قدیم
از زمانی که بخشنامه‌ای ابلاغ شده تا هیچ یک از عملیات بانکی بدون کارت ملی امکان‌پذیر نباشد، بانک‌ها نیز برای افتتاح حساب اطلاعات هویتی کامل مشتریان را دریافت می‌کنند پس احتمالا مشتریان تازه بانکی، که دسترسی به کارت بانکی و خدمات اینترنتی بانکی دارند، به مشکلی بر نمی‌خورند و این خلا اطلاعاتی یا شامل حساب‌هایی می‌شود که سال‌های گذشته افتتاح شده و اطلاعات آن به روزرسانی نشده است یا حساب‌های متعلق به اشخاص حقوقی.
بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس حوزه بانکی توصیه می‌کند افرادی که حساب قدیمی دارند پیش از اینکه در انجام تراکنش‌هایشان با مشکل مواجه شوند از بانکشان درباره وضعیت هویتی و کد شهابشان استعلام کنند.
این کارشناس از یکسو مردم را به همکاری با شبکه بانکی ترغیب می‌کند تا برایشان دردسر ایجاد نشود و از سوی دیگر نسبت به شکل اجرای برنامه‌های بانک مرکزی انتقاد می‌کند.
او می‌گوید: مدت‌هاست بانک مرکزی دستورات و برنامه‌هایش را به گونه‌ای اجرا می‌کند که مجبور می‌شود آن را به تاخیر بیندازد و یا تا مدتی از آن صرف نظر کند نمونه آن همین قانونی چکی است که به تازگی اجرا شده است.
به باور او برنامه و زمان‌بندی برای اجرا دستورالعمل‌ها و اصلاحات امور بانکی اطلاع‌رسانی کافی و به موقع ندارد و مردم را دچار سردرگمی می‌کند. پس لازم است هم خود بانک مرکزی میزگردهایی را برای شفاف‌سازی وبرنامه‌هایی را برای آگاه سازی ترتیب بدهد و هم بانک‌ها هم در فرایند اطلاع‌رسانی فعال‌تر عمل کنند.
حسینی‌هاشمی با بیان این که به علت شیوع کرونا مراجعه مردم به بانک به راحتی گذشته نیست و نباید در این باره سهل‌انگاری شود، می‌گوید: اصطلاحاتی مثل شهاب، نهاب و ساتنا و… برای همه اقشار جامعه روشن نیست و برای برخی سردرگمی ایجاد می‌کند. احراز هویت لازمه کار شبکه بانکی از کنترل تراکنش‌ها گرفته تا بررسی پولشویی و نقل‌وانتقال بانکی است. مردم هم منکر نیاز به این امور نیستند اما باید اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی دقیق و با برنامه‌ای صورت بگیرد تا با ابلاغ چنین دستوراتی مردم با نگرای از اینکه در امور بانکی‌شان دچار مشکل خواهند شد، دائما به شعب مراجعه نکنند.
نظرات