افزایش سود سپرده های بانکی به کجا رسید؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، زمزمه‌های افزایش سود سپرده های بانکی از مرداد ماه شنیده می‌شود. زمانی که بخش عمده بانک‌های ایران، سود سپرده‌های خود را بدون مجوز بانک مرکزی افزایش دادند. به طوری که نرخ سود سپرده برخی بانک‌ها به 22 درصد هم رسید.

با وجود اینکه بانک مرکزی طی این مدت بارها مخالفت خود را با افزایش سود سپرده های بانکی اعلام کرده اما به نظر می‌رسد که موضع این نهاد نیز تغییر کرده است. چراکه طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، پرونده افزایش نرخ سود سپرده، این روزها روی میز شورای پول و اعتبار قرار دارد.

تهدید فایده نداشت

سود سپرده‌های بانکی از تیر ماه سال 1399 روی 18 درصد قفل شده و تغییری نداشته است اما پس از افزایش چراغ خاموش نرخ سود سپرده‌های بیشتر بانک‌ها از تابستان امسال، شورای پول و اعتبار بار دیگر این موضوع را بررسی کرد.

با این حال، بانک مرکزی با ابلاغ بشخنامه‌ای به شبکه بانکی در شهریور ماه، علاوه بر تاکید بر لزوم پایبندی بانک‌ها به نرخ سود مصوب 18 درصدی، به مدیران بانک‌های متخلف هشدار داد که در صورت ادامه پرداخت سودهای بیشتر، آنها را به هیات انتظامی بانک‌ها معرفی می‌کند.

با وجود اینکه این تهدید، چند مرتبه دیگر نیز از سوی بانک مرکزی تکرار شد اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که بخش عمده این بانک‌ها همچنان به سپرده‌های بلندمدت خود، نرخ سودی بالاتر از نرخ مصوب 18 درصدی پرداخت می‌کنند.

چراغ سبز بانک مرکزی به افزایش سود سپرده های بانکی

حال به نظر می‌رسد که با پافشاری بانک‌ها، بانک مرکزی نیز به لزوم افزایش نرخ سپرده های بانکی در شرایط کنونی اقتصاد ایران پی برده است. به‌طوری که اخیرا علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به افزایش نرخ بهره در بیش از 90 کشور جهان در طی ماه‌های گذشته، اعلام کرد که ایران نیز باید از ابزار نرخ سود استفاده کند.

وی همچنین از تصمیم‌گیری درباره افزایش سود سپرده های بانکی در شورای پول و اعتبار بانک مرکزی خبر داد.

با وجود اینکه هنوز خبری رسمی از بررسی‌های شورای پول و اعتبار منتشر نشده اما یک منبع آگاه به خبرگزاری تسنیم گفته است که شورای پول و اعتبار به افزایش سود سپرده های بانکی چراغ سبز نشان داده و احتمال این افزایش بالاست.

این مقام آگاه همچنین اذعان کرده که اکثریت اعضای شورا با ضرورت این کار موافقند و احتمالا در روزهای آتی درباره این موضوع تصمیم‌گیری خواهد شد.

چرا تغییرات نرخ بهره مهم است؟

نرخ بهره یکی از مهم‌ترین ابزارهای کنترل تورم در ادبیات اقتصادی به شمار می‌رود. با این حال، در اقتصاد ایران که مدت‌هاست با تورم‌های بالا دست‌وپنجه نرم می‌کند، استفاده از این ابزار به دست فراموشی سپرده شده است.

در این شرایط تورمی، افزایش نرخ بهره باعث می‌شود که سپرده‌گذاری در بانک مقرون به صرفه شده و تقاضا برای کالا کاهش یابد. این کاهش تقاضای کالا، کاهش قیمت آن و تورم را در پی دارد. این فرایند یک مکانیزم تعدیل تورم است.

با این حال، اکنون نرخ سود سپرده در ایران ۱۸ درصد و نرخ تورم بالای 40 درصد است. در این شرایط مردم پول خود را از بانک خارج کرده و به بازارهای موازی مثل طلا، ارز، خودرو و مسکن منتقل می‌کنند.

سود سپرده چقدر افزایش می‌یابد؟

طبق اظهار نظر کارشناسان، نرخ سود بانکی باید حداقل به میزان تورم باشد. با این حال اگر نرخ سود سپرده به بالای 40 درصد برسد، رکود شدید و تبعات جبران ناپذیری خواهد داشت اما ثبات این نرخ در 18 درصد نیز جایز نیست.

در این شرایط، گمانه‌زنی‌های متفاوتی از میزان افزایش احتمالی نرخ بهره شنیده می‌شود. در میان این گمانه‌زنی‌ها، نرخ‌های بین 21 تا 23 درصد بیش از همه محتمل هستند اما صالح آبادی در این خصوص تاکید کرده که فعلا هیچ نرخی برای سود سپرده تعیین نشده است.