اعتماد سهامداران بورسی برمی گردد؟/ بررسی عوامل موثر در روند صعودی بورس

تردید سهامداران در مقطع کنونی مربوط به سیاست های خارجی و سیاست های پولی است که اثر آن بر قیمت ها زیاد است. به همین دلیل بازار در وضعیت نوسانی قرار گرفته است.

 بازار سهام در پاییز امسال با تحولات مهمی مواجه بوده است. این تحولات شامل افزایش ارزش معاملات خرد و نوسانات بازار دلار و... بوده است. اما بررسی وضعیت بازار سهام در مقطع کنونی به تحلیل تحولات اخیر و ارزیابی تأثیر سیاست‌های پولی و سیاسی بر بازار وابسته است و اینکه سهامداران چه واکنشی در قبال تصمیمات سیاسی و اقتصادی دارند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در دیماه، ۲.۷ درصد از ارزش بازار در معاملات خرد سهام و صندوق‌ها دست به دست شد. با ۲۷۸ همت، این رقم بالاترین ارزش معاملات خرد پس از اردیبهشت سال گذشته بود و نشانه‌ای از بهبود نسبی بازار است، هرچند که هنوز فاصله زیادی با اوج‌های قبلی دارد.

با این حال، نسبت ارزش معاملات خرد به کل بازار هنوز به نزدیکی نسبت ۳.۴ درصدی اردیبهشت ۱۴۰۲ نرسیده است. در شهریور ۱۴۰۰ این نسبت ۳.۲ درصد بود. این نشان می‌دهد که بازار کمی از سرمای یکسال و نیم گذشته فاصله گرفته، اما هنوز تا داغ شدن فاصله زیادی دارد. در مقایسه با دوره‌های رونق پس از سال ۹۹، این نسبت داغ محسوب نمی‌شود. عدم مشارکت بیش از ۲۰۰ هزار نفر در بورس نیز نشان می‌دهد که با وجود ارزش بازار سهام و تحولات آن (تغییر نرخ ارز رسمی)، بورس هنوز در بین مردم خوشنام نیست. هرچند در مقطع کنونی تردید سهامداران در مقطع کنونی مربوط به سیاست های خارجی و سیاست های پولی است که اثر آن بر قیمت ها زیاد است. به همین دلیل بازار در وضعیت نوسانی قرار گرفته است

سه‌شنبه گذشته بازار از منفی به مثبت تغییر کرد و با حمایت اخبار و شایعات مثبت و ثبت نزدیک به ۱۱ هزار میلیارد تومان ارزش معاملات خرد، شاخص کل مثبت بسته شد. این اولین روز مثبت در هفته جاری بود. با اینکه نمی‌توان با قطعیت گفت که فردا بازار حتماً مثبت خواهد بود، به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از فشار فروش کاهش یافته و روزهای آینده ممکن است بهتر از روزهای اخیر باشد. در پایان معاملات، تعداد بیشتری از نمادها مثبت بسته می‌شوند که نشانه‌ای از تغییر فاز بازار و خروج از فشار فروش است.

تاثیر سیاست‌های پولی بر بورس

خبر کاهش نرخ سود گواهی سپرده خاص مربوط به گواهی‌های سپرده ۴ ساله بانک رفاه بود که دیروز منتشر شد. نرخ اسمی این گواهی‌ها ۲۵ درصد است و نرخ واقعی ممکن است متفاوت باشد. هفته آینده، تکلیف نرخ سود گواهی‌های خاص یک‌ساله که سررسید آن ۱۱ بهمن است، مشخص خواهد شد.

حمید میرمعینی کارشناس اقتصادی گفت: «با توجه به اثر منفی نرخ بالای سود بدون ریسک برخی انتظار دارند که نرخ ۲۵ درصدی گواهی‌های بانک رفاه باعث کاهش نرخ گواهی‌های خاص یک‌ساله از ۳۰ به ۲۵ درصد شود، اما این موضوع هنوز قطعی نیست. کاهش یا عدم کاهش نرخ سود گواهی‌های خاص توسط بانک مرکزی و سیاست‌های کنترل نقدینگی تعیین می‌شود. خبر کاهش نرخ گواهی‌های خاص به ۲۵ درصد می‌تواند تأثیر روانی مثبتی بر بازار سهام داشته باشد.»

او افزود: «دلار ناآرام یکی از دلایل عدم تغییر سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی است. متغیرهای اقتصادی کنونی ما را برای دوره‌ای با تورم بالا و نرخ بهره آماده می‌کند. کاهش نرخ بهره تصمیم شجاعانه‌ای است که خبر خوبی برای بازار خواهد بود.

میرمعینی تصریح کرد: «ثبات نرخ قبلی ممکن است فضای بازار را متشنج کرده و فشار عرضه‌ها را افزایش دهد. برخی از فعالان بازار به موضوع نرخ بهره توجه زیادی دارند و تغییرات آن می‌تواند اثرات زیادی بر روند بازار داشته باشد. شایعات و شنیده‌ها درباره نرخ‌های اخزاها و احتمال ادامه سیاست فعلی تا انتهای سال، تردیدی در بین فعالان بازار ایجاد می‌کند. بازار در حال حاضر فضای نرخ بهره را در خود حل کرده، اما خبرهای این چنینی ممکن است آثار منفی و روانی بر بازار بگذارد.»

انتظار جمع‌آوری صفوف فروش

دیروز، معاملات دلار در بازار آزاد با هیجان بیشتری همراه بود و نرخ دلار مدام در نوسان بود. با روی کار آمدن ترامپ و نگرانی از صادرات نفت و دسترسی به ارز، تمایل به خرید دلار افزایش یافته است.

بازار این هفته متفاوتی را تجربه کرد و به نظر می‌رسد که مسیر جدیدی برای بازار آغاز شده است. نقش گزارش‌های مالی در دوره جدید برجسته‌تر خواهد بود. هر نمادی و به هر قیمتی در بازار مثبت و رشد نخواهد کرد. کار کردن در بازار سخت‌تر و سود کردن دشوارتر می‌شود.

فردین آقابزرگی کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت:«بازار در شرکت‌هایی که گزارش‌های میاندورهای خوبی داشته‌اند، رفتار بهتری نشان داده است. اگرچه حجم معاملات دیروز بهتر بود، اما انتظار جمع‌آوری صفوف فروش یا افزایش تعداد نمادهای مثبت محقق نشد. انتشار گزارش‌های میان‌دورهای امیدواری را به بازار بازگرداند. رشدهای هیجانی که تجربه کرده‌ایم، به این زودی‌ها ممکن است تکرار نشود. مدل رشد بعدی بازار بیشتر حول محور تحلیل و بنیاد می‌چرخد. گزارش‌های ۹ ماهه‌ای که چشم‌انداز سود ۳۰ درصدی دارند، می‌توانند مسیر رشد دوباره را آغاز کنند، هرچند سرعت کمتری داشته باشند. اگر خبر غیرمنتظره‌ای به بازار نرسد، بعد از تجدید قوا، بورس دوباره مسیر تازه‌ای را پیش خواهد گرفت.»

پیش از انتخابات ریاست جمهوری در ایران یا امریکا، چنین شرایط مبهمی را در بازار داشتیم. سهامداران منتظر تصمیم‌گیری ترامپ در قبال ایران هستند. جریان‌های پولی در روزهایی که بیشتر حس تماشاچی بودن دارند، نشستند تا فضا روشن‌تر و شفاف‌تر شود. بازار همیشه به تحولات سیاسی وزنی فراتر از شکل واقعی می‌دهد.