سینا مناجاتی‌پور 
تجارت‌نیوز بررسی می‌کند؛
صادرات با کمک رمزارزها شدنی است؟/ کدام کشورها بیشترین پذیرش رمزارز را دارند؟
تحریم‌های تحمیل‌شده به اقتصاد ایران، بسیاری از شرکت‌ها را برای صادرات و واردات با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرده است. برخی معتقدند صادرات به کمک ارز دیجیتال می‌تواند راه حل مناسبی برای کشورهای تحریم‌شده از جمله ایران باشد. اما آیا بازار کریپتو ظرفیت کافی برای دورزدن تحریم‌ها را دارد؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، طی سال‌های اخیر همواره اعلام شده که طرح تجارت به کمک رمز ارزها قرار است به‌زودی انجام شود؛ با این حال اما پس از فراز و نشیب‌های بسیار، به نظر می‌رسد هنوز نهادهای مربوطه به هماهنگی لازم برای اجرای این طرح نرسیده‌اند.
سال گذشته علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت، اعلام کرده بود تا پایان همان سال، فرآیند واردات و صادرات با رمزارز به شکل رسمی آغاز خواهد شد. این طرح قرار بود به کمک پتانسیل ماینینگ کشور از رمز ارزهای حاصله از این روش به فرآیند واردات و صادرات کمک کنند. به این ترتیب ضمن بهره‌گیری از ظرفیت رمز ارزها، امکان دور زدن تحریم‌ها نیز برای کشور فراهم می‌شد.
حالا دوباره پیمان پاک، این پرونده را بر سر زبان‌ها انداخته و آن‌طور که هفته گذشته اعلام کرده، بانک مرکزی مجوز واردات با رمزارزها را صادر کرده است، اما وزارت اقتصاد باید این مجوز را به تایید نهایی برساند.
اما این اقدام با کدام چالش‌ها روبروست و پیشتر در چه کشورهایی به کار گرفته شده است؟
کدام کشورها بیشترین پذیرش رمزارز را دارند؟
بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده توسط Chainalysis، بالغ بر 10 کشور با بیشترین میزان پذیرش رمز ارز در سال 2022 معرفی شدند. فهرست این کشورها از بیشترین به کمترین، به ترتیب ویتنام، فیلیپین، اوکراین، هند، ایالات متحده، پاکستان، برزیل، تایلند، روسیه و چین هستند.
این اولین بار نیست که ویتنام به عنوان مسلط‌ترین کشور از نظر پذیرش رمز ارزها ظاهر می‌شود. در واقع، ویتنام رتبه اول را نیز در شاخص پذیرش جهانی رمز ارزها در سال 2021 کسب کرده بود. گفتنی است، دلایل قابل توجهی در پس علاقه ویتنام به ارزهای دیجیتال وجود دارد که برخی از این دلایل در ارتباط با بازی‌های کسب درآمدی کریپتویی و بحث NFTهاست.
لازم به ذکر است که داده‌های اخیر حاکی از آن است که تقریباً 2.1 میلیون شهروند ویتنامی دارای NFT هستند و در نتیجه این کشور جایگاهی را در بین پنج کشور برتر جهان از جهت مالکیت NFT دارد.
فیلیپین یکی دیگر از کشورهای آسیای جنوب شرقی است که به لطف بازی‌های P2E وNFT، شاهد افزایش تقاضا برای کریپتو بوده است. بسیاری از تخمین‌ها نشان می‌دهد که 35 تا 40 درصد از ترافیک Axie Infinity، از فیلیپین می‌آید. این بازی به قدری در فیلیپین گسترده شده است که اداره درآمد داخلی فیلیپین قوانین مالیاتی جدیدی را برای بازیکنان Axie در سال 2021 معرفی کرده است.
در مورد اوکراین هم جنگ اخیر این کشور در سال 2022 بسیاری از ساکنان و سیاست‌گذاران را مجبور به پذیرش پرداخت به کمک ارزهای دیجیتال کرده است. مدت کوتاهی پس از شروع جنگ، پرسنل اوکراینی کیف پول‌های رمزنگاری رسمی را برای پذیرش کمک‌های مالی ایجاد کردند. در آغاز سال 2022، اوکراین 100 میلیون دلار کمک مالی به شکل ارز دیجیتال دریافت کرده بود. همچنین این کشور اروپای شرقی نیز استفاده از NFTها را برای جمع‌آوری کمک‌های مالی آزمایش کرده است.
بیشترین دارندگان رمزارز در کدام کشورها مستقر هستند؟
در بررسی‌های اخیر، ایالات متحده با تقریباً 13 درصد معادل 46 میلیون نفر از کل جمعیت دارندگان رمزارز، رتبه نخست را در میان صاحبان این دارایی دارد. بسیاری از نظرسنجی‌های سال 2021 نشان می‌دهد که حداقل 16 درصد از آمریکایی‌ها ارزهای دیجیتال معامله می‌کنند. به‌علاوه، ایالات متحده تنها کشور صنعتی در بین 10 کشور برتر بر اساس شاخص پذیرش رمز ارزها در سال 2022 بود.
با این حال، هنگام تجزیه و تحلیل داده‌های کاربران کریپتو بر اساس سرانه کشور، به نظر می‌رسد تایلند بیشترین تعداد دارندگان رمزارز را دارد. گزارشی در سال 2021 از Finbold نشان داد که 20 درصد از ساکنان تایلند اکنون دارای نوعی دارایی رمز ارزی هستند. نیجریه، فیلیپین و آفریقای جنوبی همگی با 19.4 درصد صاحبان رمز ارز در رتبه دوم قرار گرفتند.
همچنین کشورهای دیگر با بیش از 10 درصد از جمعیت که تا سال 2021 دارای ارز دیجیتال هستند عبارتند از ترکیه، ویتنام، اندونزی، آرژانتین، برزیل و سنگاپور.
پرمعامله‌ترین رمز ارزها در سراسر جهان کدامند؟
بیت کوین بزرگترین ارز دیجیتال از نظر ارزش بازار، تنها دارایی دیجیتالی است که به عنوان ارز قانونی در دو کشور السالوادور و جمهوری آفریقای مرکزی پذیرفته شده است. با توجه به قدمت تاریخی بیت کوین، هنوز هم این رمز ارز محبوب‌ترین انتخاب برای سرمایه‌گذاران، مشاغل و معامله‌گران در سراسر جهان است. نوآوری‌هایی مانند شبکه لایتنینگ بیت کوین و دستگاه‌های خودپرداز آن، دسترسی بیت کوین را برای شهروندان مناطق مختلف بیشتر می‌کند.
اگرچه بیت کوین همچنان بهترین رمز ارز جهان است، پذیرش استیبل کوین‌ها نیز در بسیاری از کشورها رو به افزایش بوده است. داده‌های Chainalysis نشان می‌دهد، کشورهایی که از رمز ارز برای تراکنش‌های P2P استفاده می‌کنند، به بیت کوین یا استیبل کوین‌ها متکی هستند. در سال 2021، سقف بازار جهانی برای استیبل‌کوین‌های برابر با دلار آمریکا مانند USDC از 100 میلیارد دلار فراتر رفته که نرخ رشد بیش از 500 درصدی را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد.
در حال حاضر، حدود نیمی از کل ارزهای دیجیتال DeFi بر روی بلاکچین اتریوم قرار دارند. اتریوم همچنین بستر بسیاری از فعال‌ترین متاورس‌ها، بازی‌های P2E و بازارهای NFT در Web3 است.
آیا رمز ارزها در کشورهای در حال توسعه رایج‌ترند؟
بر اساس گزارش‌های Chainalysis، ارزهای دیجیتال در بازارهای نوظهور رایج‌تر هستند. به‌طوری که تنها دو کشور توسعه‌یافته در بین ۲۰ کشور برتر گزارش Chainalysis، ایالات متحده و بریتانیا بودند. این نتایج نشان می‌دهد که رمز ارزها بیشترین تأثیر را در کشورهای در حال توسعه دارند.
همچنین سازمان ملل نیز اعلام کرده است که بیشترین سهم از جمعیت جهانی که رمزارز در اختیار دارند، در مناطق در حال توسعه هستند. دو دلیلی که سازمان ملل برای افزایش پذیرش کریپتو در کشورهای در حال توسعه بیان می‌کند، شامل پرداخت‌های حواله و محافظت از دارایی افراد در برابر تورم ارزهای فیات است. Chainalysis همچنین دریافته است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه در بستر DeFi فعال‌تر هستند.
چالش‌های تجارت به کمک رمز ارزها
آن طور که از آمار و داده‌ها که در این گزارش نیز به آن اشاره شد، پیداست که انجام مبادلات به کمک رمز ارزها در حال توسعه و پذیرش از سوی کشورهای جهان است. به این ترتیب اندک‌اندک راه برای مبادلات تجاری بزرگتر نیز باز می‌شود؛ اما آیا این به معنای ظرفیت رمز ارزها برای دور زدن تحریم‌هاست؟
با وجود ویژگی‌هایی همچون غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال و قابلیت استفاده از آن‌ها جهت دور زدن تحریم‌ها، استفاده از این روش چالش‌های خود را دارد. به‌طوری که در صورت بزرگ بودن حجم معاملات بین دو کشور فرضی، حجم جابه‌جایی رمز ارزها نیز بسیار بزرگ و محسوس خواهد بود و تحلیلگران این بازار می‌توانند با استفاده از داده‌های درون‌زنجیره‌ای، متوجه این حجم از جابجایی دارایی شوند.
از سویی دیگر ارزش دارایی‌های رمز ارزی با وجود استیبل کوین‌ها و قیمت دلاری آن‌ها معنی پیدا می‌کند. در صورت نبود استیبل کوین‌ها و یا صرافی‌هایی برای مبادله این ارزهای دیجیتال در مقابل دلار، ارزش این دارایی‌ها عملا نامشخص است!
بسیاری از تحلیلگران باور دارند روزی دارایی‌های رمز ارزی به بلوغ لازم خود خواهند رسید. اما تا آن زمان، نمی‌توان رمز ارزها را جدا از ارزش آن‌ها به شکل پول‌های فیات دانست. در نتیجه کشوری که اقدام به مبادله با این رمز ارزها می‌کند، باید ابتدا این رمز ارزها را به روش‌هایی چون خرید از صرافی‌ها و یا پروسه ماینینگ به‌دست بیاورد و سپس اقدام به انجام مبادله با آن‌ها کند. در مقابل نیز کشور دریافت کننده این نوع دارایی ابتدا باید از نقدشوندگی این رمز ارزها اطمینان خاطر داشته و یا بتواند از این رمز ارزها در مبادله دیگری استفاده کند.
در پایان باید گفت، مبادله به کمک رمز ارزها می‌تواند به‌عنوان روشی عملی جهت دور زدن تحریم‌ها استفاده شود اما برای این هدف ابتدا باید ریسک‌های استفاده از این نوع دارایی‌ها برای طرفین مبادله سنجیده و اندازه‌گیری شود.
نظرات