تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
تداوم نابسامانی در حمل و نقل هوایی/ قیمت بلیت هواپیما در آستانه نوروز افزایش می‌یابد؟
بحث افزایش قیمت بلیت هواپیما بار دیگر از مهر ماه مطرح شده است. با وجود برخورد با ایرلاین‌های متخلف و جدال بر سر رای دیوان عدالت اداری، دولت نتوانسته مشکل اصلی شهروندان که نداشتن دسترسی آسان به بلیت هواپیماست را حل کند. از طرف دیگر در روزهای اخیر رئیس سازمان هواپیمایی احتمال افزایش قانونی نرخ بلیت هواپیما در آستانه عید نوروز را هم رد نکرده است.
به گزارش تجارت‌نیوز، خرداد ماه سال جاری قیمت بلیت هواپیما ۲۹ درصد نسبت به تیر ماه ۱۴۰۱ افزایش یافت که البته مورد رضایت ایرلاین‌ها نبود، چراکه درخواست آن‌ها افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت‌ها بود.
به همین دلیل اواخر دی ماه دوباره در بسیاری از مسیرهای پرتقاضا قیمت‌ها افزایش یافت. آن‌طور که شرکت‌های هواپیمایی اعلام کرده بودند، اقدام آن‌ها به افزایش قیمت به‌دنبال رای دیوان عدالت اداری مبنی‌بر آزادسازی نرخ بلیت هواپیما صورت گرفته بود. البته به دنبال این افزایش قیمت، ٩ شرکت متخلف در فروش بلیت به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند و دفتر دو ایرلاین نیز پلمب شد.
در نهایت با وجود اینکه رای دیوان عدالت اداری مصوبه ستاد تنظیم بازار برای قیمت‌گذاری بلیت هواپیما را باطل کرده بود، اما به خواسته وزارت راه و شهرسازی اجرای این رای متوقف شده و سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده که شرکت‌های هواپیمایی مجاز به افزایش نرخ بلیت هواپیما نیستند.
البته در روزهای اخیر رئیس سازمان هواپیمایی درباره احتمال افزایش قانونی نرخ بلیت هواپیما در آستانه عید نوروز گفته که هرگونه افزایش منوط بر تصمیم شورای عالی هواپیمایی است.
در این شرایط بسیاری از ایرلاین‌ها نسبت به قیمت‌گذاری دستوری اعتراض دارند و به دلیل متعادل نبودن عرضه و تقاضا، مردم هم معمولا به بلیت با قیمت مصوب دسترسی ندارند و ذی‌نفعان اصلی این فرآیند واسطه‌ها و دلالان هستند. تمام این پیچ و خم‌های قانونی هم نتوانسته مشکل کمبود پروازها که ماه‌هاست شهروندان را با مشکل مواجه کرده حل کند.
البته ریشه اصلی مشکلات صنعت هوایی این است که در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد ناوگان هوایی کشور فرسوده شده که نتیجه آن کمبود بلیت هواپیما و تاخیرهای طولانی است که مدت‌هاست مردم با آن‌ها مواجه هستند.
طبق گفته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در اوایل سال جاری، حدود ۳۳۰ فروند هواپیما در کشور وجود دارد که از این تعداد ۱۷۳ فروند عملیاتی است. اما باید دید راه حل این کلاف پیچیده چیست؟
نابسامانی در صنعت هوایی
در این رابطه سید علی حسینی، فعال اقتصادی حوزه لجستیک و حمل و نقل در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، گفت: صنعت هواپیمایی دچار برخی مشکلات زیرساختی است، چراکه با توجه به مشکلات ناشی از تحریم نمی‌توان هواپیمای نو یا در حد نو خرید. از طرف دیگر دولت هم چون سوخت یارانه‌ای به شرکت‌های هواپیمایی می‌دهد، می‌خواهد نرخ‌ها را کنترل کند.
وی افزود: چند سال پیش در مقطعی نرخ‌ها آزاد شد و شرکت‌های هواپیمایی متناسب با تقاضا، قیمت‌ها را ارائه می‌کردند. اما از یک زمانی دولت به این نتیجه رسید که باید دخالت و قیمت ثابت را تعیین کند، اما هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی هم به واسطه تورم، هزینه‌های جاری و غیره در حال افزایش است و تنها چیزی که شرکت‌های هواپیمایی دریافت می‌کنند یارانه سوخت است. در این شرایط شرکت‌های هواپیمایی به هر حال باید سود کنند و در غیر این صورت مجبورند پروازهای خود را مدیریت کنند؛ برای مثال با کاهش تعداد پروازها، سعی بر این دارند که از زیان خود بکاهند.
حسینی با اشاره به نیاز کشور به به‌روز شدن هواپیماها یا کاهش سن آن‌ها در راستای کاهش هزینه‌ها و مصرف سوخت هواپیما، تصریح کرد: البته برخی مسیرها مانند تهران_شیراز، تهران_مشهد و غیره مسیرهای پرتردد هستند، اما در بسیاری از مسیرها هم در شرایطی جابه‌جا می‌شوند که نصف صندلی‌ها خالی است و هزینه مسیر هم تامین نمی‌شود، بنابراین مشکل در بخش فرودگاهی هم هست.
وی با بیان اینکه شرکت‌های هواپیمایی به‌رغم اینکه در مواردی به هلدینگ‌های بزرگ وابسته هستند، اما به هر حال شرکت تجاری هستند که باید سود کنند، تصریح کرد: شرکت‌ها ببینند که سود نمی‌کنند، از سازوکارهای دیگر مثل پرواز چارتر استفاده می‌کنند.
ضر‌ورت واردات هواپیمای جدید
حسینی با بیان اینکه در حال حاضر تعدادی صندلی ثابت با قیمت مصوب وجود دارد و در طرف دیگر تقاضا بیشتر از تعداد این صندلی‌هاست که باعث ایجاد بازار سیاه می‌شود، تصریح کرد: مهم‌ترین راه حل مشکلات حمل و نقل هوایی این است که سازوکارهایی پیدا کنیم تا شرکت‌های هواپیمایی بتوانند هواپیمای جدید بگیرند تا خطوط پروازی گسترش یابد و شرکت‌های هواپیما بتوانند مسیرهایی که سود بیشتری دارد را با مسیرهایی که سود کمتری دارد بالانس کنند. همچنین دولت باید به تعاملی با شرکت‌های هواپیمایی برسد تا قیمت واقعی باشد.
این فعال اقتصادی حوزه لجستیک و حمل و نقل با بیان اینکه هواپیما در همه دنیا، یک نوع حمل و نقل گران است و هزینه شرکت‌های هواپیمایی هم زیاد است، تصریح کرد: همه بخش‌های درگیر در این حوزه چه در حوزه دولتی و چه در حوزه خصوصی باید با هم به تعامل برسند تا صنعت هواپیمایی از این نابسامانی نجات پیدا کند. چون مدت‌ها است مردم برای تهیه بلیط دچار مشکل هستند.
وی افزود: این نگرانی وجود دارد اگر قیمت سوخت هواپیما آزاد شود، همه قیمت‌ها متناسب با نرخ‌های بین‌المللی تعیین شود. از طرف دیگر دولت می‌گوید من سوخت یارانه‌ای می‌دهم پس باید دخالت کنم، اما دخالت هم حدی دارد. بنابراین شاید نتوان نسخه آزادسازی به معنای عام آن را در نظر گرفت. پس باید روشی بینابینی در نظر گرفته شود.
برای مطالعه بیشتر در این رابطعه صفحه صنعت را در تجارت‌نیوز دنبال کنید.
نظرات