واشنگتن پست: آینده اقتصادی عربستان مبهم است

با کشته شدن خاشقچی، مشروعیت عربستان سعودی در دوره ولیعهدی محمد بن سلمان با بحران های سیاسی و اقتصادی واقعی روبرو است. حتی اگر دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از ولیعهد سعودی حمایت کند، مهمترین برنامه بن سلمان موسوم به چشم‌اندازه 2030 از هم اکنون از خط خارج شده است.

به گزارش تجارت‌نیوز، به نوشته این روزنامه آمریکایی، اتفاقاتی که بعد از این رخ خواهد داد اقتصاد منطقه را طی سالیان آینده تحت تاثیر قرار خواهد داد. اقدامات بن سلمان برای تنوع بخشی به اقتصاد نفتی عربستان، انتقال شهروندان به بخش خصوصی و استقبال از سرمایه گذاری خارجی که به «پروژه شاهزاده» معروف است، در مخاطره قرار گرفته است.

اگر بخش خصوصی به دلیل کنترل دولت بر اقتصاد یا فرار سرمایه و خروج شرکای بین‌الملی از عربستان دچار فروپاشی شود، مهمترین بازندگان آن جوانان سعودی خواهند بود. در همین حال سرمایه گذاران منطقه و حتی آمریکا فرصت و هزینه زیادی را از دست خواهند داد.

واشنگتن پست افزود: دولت عربستان اکنون بیش از هر زمان دیگری سعی دارد فعالیت های اقتصادی را هدایت کند. درآمدهای نفتی پشتوانه لازم را برای تداوم هزینه های سنگین مالی از جمله در بخش‌های اجتماعی و پرداخت حقوق کارمندان دولتی تامین می کند.

نشانه های اولیه درباره بودجه 2019 حاکی از آن است که هزینه ها 7.5 درصد افزایش پیدا می کند. با توجه به شرایط فعلی باید انتظار داشت که دولت همچنان از کنترل خود بر اقتصاد و اعطای مزایا به شهروندان، به عنوان راهی برای ساکت کردن اعتراض ها و نگرانی های سیاسی استفاده کند. در همین راستا، هفته گذشته کمک های مالی به کارمندان دولتی که سال گذشته لغو شده بود، دوباره برقرار شد.

واشنگتن پست در بخش دیگری از تحلیل خود نوشت: جمعیت گسترده جوانان و سرمایه انسانی عربستان که در مخاطره قرار گرفته، آینده اقتصادی این کشور را با ابهام مواجه کرده است. طبق آمار دولتی، بیش از 10 میلیون جوان زیر 35 سال در عربستان وجود دارد. اگر این جوانان نتوانند فرصت‌های شغلی پیدا کرده و اعتقاد خود را به مشروعیت نظام سیاسی عربستان از دست داده یا از فرهنگ مصرفی کنار گذاشته شوند، این خطر وجود دارد که آنها تبدیل به نسل از دست رفته شوند.

خشم گسترده ای که در رابطه با قتل خاشقچی به وجود آمده است، او را بازنخواهد گرداند اما توجه رسانه‌های به عربستان می تواند به آزادی شمار زیادی از فعالان و زنان صلح طلب از زندان کمک کند و باعث شود تا جامعه جهانی تلاش های خود را برای مخاطراتی که جوانان را تهدید می‌کند، معطوف کند.

آل سعود از روز سه شنبه کنفرانس «ابتکار سرمایه گذاری آینده» را که به «داووس صحرا» هم معروف شده، آغاز کرد تا شرکت‌های خارجی و کشورهای دیگر به سرمایه گذاری در عربستان ترغیب کند. این نشست تجاری در راستای طرح ولیعهد سعودی موسوم به «چشم انداز 2030» برگزار می شود که برای قطع وابستگی عربستان به درآمد حاصل از صدور نفت برنامه ریزی شده است.

این کنفرانس قرار است تا 25 اکتبر (سوم آبان) در ریاض برگزار شود اما پرونده قتل خاشقچی بر آن سایه انداخته است. شمار زیادی از رسانه‌ها، شرکت ها و هیات های خارجی این کنفرانس را تحریم کردند. مدیران اجرایی بانک « اچ اس بی سی»، بانک «استاندارد چارتر»، بانک «سوئیس کردیت»، گروه «بلک استون»، گوگل، فورد و «جی پی مورگان»، شبکه ها و روزنامه های «سی ان ان»، «فایننشال تایمز»، «نیویورک تایمز»، «سی ان بی سی»، «بلومبرگ» و «فاکس بیزینس» از جمله نهادها و رسانه‌هایی بودند که کنفرانس ریاض را تحریم کردند.

جمال خاشقچی روزنامه نگار ناراضی سعودی دوم اکتبر (10 مهر) بعد از مراجعه به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شد. دولت سعودی بعد از 18 روز سکوت و تکذیب بالاخره تحت فشارهای جامعه جهانی بامداد روز شنبه گذشته تایید کرد که او در کنسولگری این کشور در استانبول به قتل رسیده است.

منابع رسانه ای اعلام کردند، «سعود القحطانی» مشاور ارشد محمد بن سلمان از طریق اپلیکیشن مکالمه‌ای اسکایپ با ماموران حاضر در ساختمان کنسولگری در ارتباط بوده و پس از دستور به شکنجه خاشقچی، خواستار انتقال سر این روزنامه نگار مشهور به عربستان شده است. عربستان گفته که در این رابطه پنج مقام بلندپایه را برکنار و 18 نفر را بازداشت کرده است.

بسیاری از اعضای کنگره آمریکا و کشورها و نهادی مختلف خواستار تحقیقات مستقل، جامع و شفاف در این باره شده‌اند. آنها همچنین خواستار توقف صادرات سلاح به عربستان شده‌اند. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا تاکنون از اتخاذ یک موضع قاطع عملی علیه عربستان امتناع کرده است اما شب گذشته گفت که بخشی از تصمیم گیری در مورد ریاض را به کنگره واگذار می‌کند. مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نیز از شناسایی مظنونان قتل خاشقچی خبر داد و گفت: روادید این افراد لغو و علیه آنها تحریم اعمال می کنیم.

منبع:‌ ایرنا