تجارت نابرابر چین و روسیه

شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین از زمان روی کار آمدنش تاکنون بیش از 20 بار همتای روسی خود را ملاقات کرده است. علی‌رغم دیدارهای فراوان، روابط اقتصادی میان این دو کشور توسعه و عمق چندانی نیافته است.

سرویس اقتصاد جهان تجارت‌نیوز ، به بررسی روابط تجاری این دو کشور پرداخته‌ است.

با وجود قدرت سیاسی پوتین، روسیه به لحاظ اقتصادی کشوری قدرتمند محسوب نمی‌شود. این در حالی است که اقتصاد چین هر روز بزرگ‌تر می‌شود.

پوتین و شی جین پینگ به زودی ملاقات دیگری خواهند داشت. اجلاس گروه 20 هفته آینده در آلمان برگزار می‌شود و شی جین پینگ در نظر دارد قبل از آلمان، سفری به مسکو داشته باشد.

پس از مداخله‌ نظامی روسیه در اوکراین در سال 2014، کشورهای غربی تحریم‌هایی را علیه این کشور اعمال کردند. از آن زمان تاکنون روسیه به دلیل وجود محدودیت برای معاملات تجاری با کشورهای غربی، به شرق و به خصوص به چین رو آورده است.

در همین سال بود که روسیه و چین یک قرارداد تجاری 30 ساله به ارزش 400 میلیارد دلار امضا کردند. طی این توافق قرار شد روسیه گاز طبیعیِ بزرگ‌ترین بازار جهان را تامین کند.

با عقد این قرارداد، هر دو طرف معامله سود کردند. اما برنده واقعی چین بود. چین که تشنه انرژی است، خیلی تمایل ندارد برای واردات نفت و گاز به آب‌های پرمناقشه خاورمیانه اعتماد کند.

علی‌رغم تلاش فراوان روسیه برای تنوع بخشیدن به اقتصاد این کشور، نفت و گاز همچنان بیش از نیمی از صادرات و همین‌طور بیش از یک‌سوم درآمد دولت را تشکیل می‌دهد.

از یک‌سو اعمال تحریم‌ها و از سوی دیگر کاهش قیمت جهانی نفت، به اقتصاد این کشور آسیب رسانده است و روابط با چین هم کمک بزرگی به روسیه نمی‌کند.

از سال 2015 تاکنون روسیه دچار رکود شده است. اگرچه اوضاع اقتصادی این کشور رو به بهبود است و صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی 1.5 درصد را برای روسیه پیش‌بینی کرده است.

گفتنی است، در سال‌های 2010 تا 2012، رشد اقتصادی این کشور بیش از 3.5 درصد بوده است.

تجارت میان روسیه و چین در سال‌های اخیر ناکام بوده و این روابط همچنان غیرمتعادل است.

در حال حاضر روسیه بیش از هر کشوری در اتحادیه اروپا روابط تجاری گسترده‌ای با چین دارد. در سال 2016، مسکو 9.6 درصد از صادرات خود را به چین فرستاده است و این رقم در سال 2014، 7.5 درصد بوده است. با این حال، روسیه هنوز در لیست ده شریک تجاری برترِ چین نیست.

اقتصاددانان معتقدند، تجارت با روسیه ریسک‌های فراوانی دارد و به دلیل عدم شفافیت، این کشور برای سرمایه‌گذارهای چینی چندان جذاب نیست.

طرح یک کمربند، یک جاده

چین با ارائه طرح «یک کمربند، یک جاده» در تلاش است تغییراتی در روابط تجاری خود با اروپا و آسیا ایجاد کند. این کشور قصد دارد در طرح‌های حمل‌ونقل و همین‌طور پروژه‌های دیگر در کشورهای مختلف از جمله قزاقستان و ازبکستان -که پیش‌تر بخشی از روسیه بوده‌اند- سرمایه‌گذاری کند. اما در این میان سرِ روسیه بی‌کلاه مانده است.

برای شرکت‌های چینی، روسیه کشوری سخت برای تجارت و معامله محسوب می‌شود. اقتصاددانان بر این باورند، به دلیل وجود فساد سیاسی در این کشور و همین‌طور کم بودنِ مزیت رقابتی در روسیه از لحاظ دستمزدها و قابلیت اتصال به بازار اروپا، روسیه کشور جذابی برای سرمایه‌گذارهای چینی نیست.

با در نظر گرفتن اصول اقتصادی در این کشور که نشانی از تغییرات بزرگ در آن دیده نمی‌شود، به نظر می‌رسد بیش از مسائل اقتصادی روسیه، سیاست داخلی این کشور در دیدار رئیس‌جمهور چین و پوتین مورد بحث قرار بگیرد.

برای پوتین این ملاقات بیشتر یک ژست سیاسی خواهد بود تا به مخاطبین داخلی خود نشان دهد هنوز یک بازیکن برتر در عرصه سیاست جهانی است. او نیاز دارد تا برگزاری انتخابات سال 2018 قدرت خود را به نمایش بگذارد.

منبع: سی‌ان‌ان