ایران در میان سازگارترین کشورها با محیط زیست جایی ندارد

الهام میرمحمدی: امروزه کشورهای بسیاری به این نتیجه رسیده‌اند که رشد اقتصادی دیگر نمی‌تواند بدون توجه به آلودگی‌ها، ضایعات و خطراتی که فعالیت اقتصادی، نحوه تولید و مصرف بر محیط زیست و در نهایت به خود انسان وارد می‌کند، تداوم یابد. بر همین اساس در سال‌های اخیر مفهوم توسعه پایدار که در حقیقت ایجاد تعادل میان توسعه و محیط زیست است، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، افزایش تعداد صنایع تولیدی و گسترش حمل‌ونقل مدرن با هدف افزایش رفاه، محیط زیست را در معرض خطرات بسیار جدی قرار داده است. گرمایش جهانی و تخریب محیط زیست از مهم‌ترین این خطرات است.

علی‌رغم خطرات زیست‌محیطی به‌وجود‌آمده، کشورهایی هستند که اقدامات و تلاش‌های بسیاری را در جهت مبارزه با این خطرات انجام داده‌اند.

در زیر به معرفی 11 کشوری که بیشترین میزان سازگاری را در سال 2017 با محیط زیست داشته‌اند، پرداخته‌ایم:

1- ایسلند

ایسلند از جمله کشورهایی است که محیط زیست خود را بسیار جدی گرفته و سرمایه‌گذاری‌های فراوانی در این زمینه کرده است. این کشور یکی از سرسبزترین کشورهای جهان نام‌گذاری شده است و در اجرای برنامه‌های سازگار با محیط زیست پیشرو محسوب می‌شود.

شاخص عملکرد زیست‌محیطی ایسلند در سال 2017، 93.5 است و این کشور تمرکز بسیاری بر تولید برق و گرما از طریق انرژی زمین‌گرمایی یا ژئوترمال دارد.

انرژی ژئوترمال، نوعی انرژی است که از حرارت مرکزی زمین به دست می‌آید و هواداران محیط زیست معتقدند که نسبت به سایر انواع انرژی پاک‌تر است.

این کشور همچنین نقش مهمی در مبارزه با آلودگی آب‌ها و اقیانوس‌ها داشته است.

2- سوئیس

سوئیس با کسب نمره 89.1 در شاخص عملکرد زیست‌محیطی، دومین کشور سبز جهان در سال 2017 محسوب می‌شود.

این کشور اقدامات متعدد و قابل توجهی را در جهت حفظ محیط زیست انجام داده است.

به علاوه، سوئیس سال‌هاست که بر تولید منابع با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر متمرکز شده است؛ حرکتی که اقتصاد سبز را ترویج می‌کند.

این کشور طی سال‎های اخیر قوانینی را تصویب کرده که موجب توسعه روزافزون زمین‌های کشاورزی شده است. دولت سوئیس همچنین اجازه استفاده از زمین‌های کشاورزی برای گسترش زیرساخت‌ها را نمی‌دهد.

هوای تمیز، دریاچه‌های زیبا و کوه‌ها از ویژگی‌های قابل توجه در این کشور است.

3- کاستاریکا

سبز بودن و مناظر شگفت‌انگیز و جذاب از جمله ویژگی‌هایی است که کاستاریکا به واسطه آن شناخته می‌شود.

نمره این کشور در شاخص عملکرد زیست‌محیطی در سال جاری 86.4 است.

کاستاریکا اقدامات بسیاری را در جهت جلوگیری از آلودگی آب‌وهوا انجام داده و امیدوار است تا سال 2021 به کشوری کربن‌خنثی تبدیل شود.

شهروندان کاستاریکا نیز به شکل گسترده‌ای از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده و از تولید گازهای گلخانه‌ای اجتناب می‌کنند. این کشور امیدوار است نخستین کشور کربن‌خنثی در جهان باشد و دائما به دنبال تامین مالی در این راستا است.

کاستاریکا نه تنها یکی از سبزترین کشورهای جهان محسوب می‌شود بلکه از جمله مناطقی است که شادترین مردم جهان در آن زندگی می‌کنند.

4- سوئد

با کسب نمره 86.0 در شاخص عملکرد زیست‌محیطی، سوئد موفق شده است خود را در فهرست سبزترین کشورهای جهان جای دهد.

از جمله مهم‌ترین برنامه‌های سوئد این است که این کشور قصد دارد تا سال 2020 استفاده از سوخت‌های فسیلی را متوقف کند. و از سوی دیگر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر که با محیط زیست سازگار است از جمله سیاست‌های سوئد است.

لازم به ذکر است، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، کربن موجود در هوا را کاهش می‌دهد و محیط زیست را به به محیطی پاک‌تر و امن‌تر تبدیل می‌کند.

سوئد همچنین همکاری‌های بسیاری را با سایر کشورهای همسایه با تکیه بر حفاظت از دریای بالتیک و حفاظت از اکوسیستم آغاز کرده است.

لازم به ذکر است، سازمان حفاظت از محیط زیست در سوئد یکی از قدرتمندترین سازمان‌ها در جهان است و از همین رو این کشور موفق به کسب مقام چهارم در میان سبزترین کشورهای جهان شده است.

5- نروژ

نروژ نیز در میان کشورهای اروپایی توجه ویژه‌ای به محیط زیست دارد و نمره شاخص عملکرد زیست‌محیطی آن 81.1 است.

از جمله اقدامات این کشور این است که در تاسیسات مسکونی و تجاری از انتشار هر گونه گاز گلخانه‌ای جلوگیری می‌کند. نروژ نیز همچون سایر کشورها تنها از انرژی‌های سازگار با محیط زیست و تجدیدپذیر استفاده می‌کند تا کمترین میزان آلودگی و تولید کربن را داشته باشد.

این کشور با مد نظر قرار دادن استراتژی‌های توسعه پایدار و قوانین زیست‌محیطی در نظر دارد تا سال 2030 به یک کشور کربن‌خنثی بدل شود.

کودکان نروژی از همان ابتدایی‌ترین سال‌های تحصیلی با زندگی در طبیعت و حفاظت از محیط زیست آشنا می‌شوند.

علاوه بر این، نروژ با تکیه بر دانش بوم‌شناسی در جهت حفاظت از محیط زیست و پاکیزه نگه داشتن آن گام بر می‌دارد.

6- موریس

موریس جزیره‌ای کوچک در آفریقاست که نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست داشته و نمره آن در شاخص عملکرد زیست‌محیطی 80.6 است.

موریس با اقدامات متعدد به طور خستگی‌ناپذیری در تلاش بوده تا از بنادر خود در برابر خطرات زیست‌محیطی محافظت کند.

این کشور با تنظیم و وضع قوانین حفاظتی بسیار، میزان آلودگی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.

7- فرانسه

سهم نیکولا سارکوزی را در قرار گرفتن فرانسه در فهرست سبزترین کشورهای جهان نمی‌توان نادیده گرفت. او قوانینی را اجرایی کرده که فرانسه را به کشوری سازگار با محیط زیست تبدیل کرده است.

نمره فرانسه در شاخص عملکرد زیست‌محیطی در سال جاری 78.2 بوده است.

فرانسه زمین‌های بسیار حاصلخیزی دارد و یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان مواد غذایی در جهان محسوب می‌شود.

در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، فرانسه از صنایع کمتری برخودار است و این امر کمک قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا کرده است.

در حال حاضر، فرانسه تمرکز فراوانی بر روی غیرصنعتی شدن داشته؛ حرکتی که وضعیت زیست‌محیطی کشور را بهبود بخشیده و تاثیر بسیاری بر کاهش آلودگی آب داشته است. علاوه بر این، یکی دیگر از وعده‌های فرانسه استفاده از منابع و روش‌های تولید در جهت حفظ محیط زیست بوده است.

8- اتریش

اتریش با انجام اقدامات متعدد و اولویت دادن به محیط زیست در برنامه‌های سیاست اقتصادی و اجتماعی خود، موفق به کسب نمره 78.1 در شاخص عملکرد زیست‌محیطی شده است.

اتریش همچنین در بخش‌هایی نظیر مدیریت زباله و مواد شیمیایی و همچنین آلودگی هوا برای جلوگیری از آلودگی‌های ناشی از تخریب محیط زیست، تلاش‌ بسیاری کرده است.

این کشور همچنین دانش خود در زمینه کشاورزی، از جمله محدودیت استفاده از آفت‌کش‌ها را برای جلوگیری از آلودگی به کار می‌برد. از دیگر اقدامات این کشور حفاظت از جنگل‌ها و کاهش جنگل‌زدایی را می‌توان نام برد که آن را به یکی از سبزترین کشورهای جهان بدل کرده است.

9- کوبا

کوبا با اتخاذ سیاست‌هایی از جمله کاهش استفاده از آفت‌کش‌ها در زمین‌های کشاورزی، تلاش‌های بسیاری را در جهت حفظ و نگهداری از محیط زیست انجام داده است.

از دیگر اقدامات این کشور پایین آوردن سطح دریا با هدف حفاظت از خاک در برابر نمک است. چرا که نمک موجب از بین رفتن خاک و آسیب دیدن زمین‌های کشاورزی می‌شود.

آگاهی از محیط زیست و چگونگی حفاظت از آن از سال‌های ابتدایی در مدارس به کودکان آموزش داده می‌شود.

نمره این کشور در شاخص عملکرد زیست‌محیطی 78.1 است.

10- کلمبیا

کلمبیا کشوری زیبا با پوش گیاهی بسیار جذاب است. جنگل آمازون، جنگل‌های بارانی گرمسیری و بیابان‌ها از جمله ویژگی‌های طبیعی این کشور است و هزاران گونه مختلف جانوری و گیاهی در اکوسیستم آن زندگی می‎کنند.

سیاست‌ها و برنامه‌های مختلفی در جهت حفاظت از محیط زیست در این کشور تنظیم شده است.

اگر چه این کشور، پیش‌تر متهم به آسیب زدن به محیط زیست بوده است اما در سال‌های اخیر با تلاش‌ بی‌وقفه در جهت حفظ محیط زیست گام بر داشته است.

از جمله اولویت‌های دولت کلمبیا کاهش 27 درصدی جنگل‌زدایی و به صفر رساندن آن تا سال 2030 و همچنین کاهش 20 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای است.

نمره 76.8 در شاخص عملکرد زیست‌محیطی، کلمبیا را در فهرست سبزترین کشورهای جهان قرار می‌دهد.

11- فنلاند

فنلاند در سال 2017 عنوان یازدهمین کشور سبز جهان را به خود اختصاص داد.

سازمانی که مسئولیت حفظ محیط زیست را در فنلاند بر عهده دارد، تلاش‌های بسیاری را در جهت عدم انتشار گازهای گلخانه‌ای انجام داده است.

شهروندان فنلاند ملزم به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هستند که مهم‌ترن آن انرژی بادی است.

بر اساس شاخص سالانه عملکرد محیط زیست دانشگاه ییل، فنلاند برنامه‌ریزی کرده تا بیش از نیمی از برق مورد نیاز خود را از طریق انرژی‎های تجدیدپذیر تولید کند.

بررسی جایگاه ایران

بررسی جایگاه ایران در شاخص عملکرد زیست‌محیطی طی 15 سال گذشته، نشان‌دهنده وضعیت نه چندان مطلوب کشور هم در سطح جهان و هم در منطقه است. به گونه‌ای که در میان 180 کشور جهان، ایران از رتبه 83 در سال 2014 به جایگاه 105 در سال جاری نزول کرده است.

این رتبه بدترین جایگاه کشور در 15 سال گذشته را نشان می‌دهد.

منبع: conserve-energy-future.com