به بهانه رشد به بهای آلودگی؛ چین چشمان خود را بر محیط زیست می‌بندد

الهام میرمحمدی: چین طی چهار دهه گذشته به یک قدرت صنعتی بی‌نظیر تبدیل شده است. امروز این کشور یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی در جهان است. اگر چه صنعتی شدن چین منجر به کاهش چشمگیر فقر شده اما آلودگی هوا یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعتی شدن چین است.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از سی‌ان‌ان، مدت‌هاست که رشد اقتصادی چین بر بسیاری مسائل دیگر اولویت داشته است. طی دهه‌های گذشته، دولت‌های محلی با هدف دستیابی به اهداف بلندپروازانه خود، حتی زمانی که تقاضا برای محصولات آنها وجود نداشته، به تولید ادامه داده و مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کرده‌اند.

به تازگی اما پکن به این نتیجه رسیده که وضعیت آب‌وهوا خطرناک شده است.

بر اساس مطالعه‌ای که در سال جاری میلادی انجام شده، تنها در سال 2015، 1.1 میلیون نفر در چین بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند. و این بالاترین میزان مرگ‌ومیر بر اثر آلودگی هوا در میان کشورهای جهان است.

شی‌جین‌پینگ، بارها و بارها در سخنرانی‌ ماه اکتبر خود خطاب به اعضای حزب حاکم کمونیست به مسئله محیط زیست اشاره کرد. وی در این سخنرانی 15 بار از کلمه «سبز» استفاده کرد که به گفته تحلیل‌گران این امر نشان‌دهنده تغییر کامل طرز فکر و ذهنیت چینی‌ها است.

به نظر می‌رسد که مردم چین، دولت‌های محلی و شرکت‌های دولتی حالا متوجه شده‌اند که تنها صحبت کردن در مورد حفظ محیط زیست کافی نیست و زمان عمل فرا رسیده است.

در حال حاضر، دولت اقداماتی را برای ارتقای وسایل نقلیه پاک و از رده خارج کردن صنایع آلوده‌کننده هوا انجام داده است. پکن همچنین با امضای موافقتنامه آب‌وهوایی پاریس، در حال برنامه‌ریزی برای پایان دادن به استفاده از سوخت‌های فسیلی است. کارشناسان بر این باورند که این اقدامات نشان‌دهنده تمایل روبه‌رشد چینی‌ها برای بهبود کیفیت زندگی‌شان است.

اگرچه نباید فراموش کرد که این اقدامات دولت به قیمت کاهش رشد اقتصادی چین تمام می‌شود. رشد اقتصادی چین از 10 درصد در سال 2010 به 7 درصد در سال‌های اخیر کاهش یافته است.

به گفته اقتصاددانان، چین اخیرا جنگ خود با آلودگی هوا را شدت بخشیده و پیش‌بینی می‌شود که این تلاش‌ها در ربع نهایی سال جاری تولید ناخالص داخلی این کشور را 0.5 درصد کاهش دهد که ضرری معادل 56 میلیارد دلار خواهد بود.

این تلاش‌ها در پکن و مناطق مجاور آن -قلب منطقه صنعتی کشور- به وضوح دیده می‌شود که بیشترین آسیب‌ها را نیز از آلودگی هوا دیده است. صنایع و کارخانه‌ها در این مناطق موظفند به منظور کاهش آلودگی هوا، میزان استفاده از آلاینده‌ها را 25 درصد کاهش دهند.

چین همچنین تیم‌های بازرسی در سراسر منطقه قرار داده تا بر شرکت‌هایی که قوانین را نقض می‌کنند نظارت داشته باشند. انتظار می‌رود کسب‌وکار 180 هزار شرکت با اجرای این قوانین تحت تاثیر قرار بگیرد.

در هبئی استانی در نزدیکی پکن، صاحب یک کارخانه شیشه در مصاحبه‌اش با سی‌ان‌ان گفته است، به دلیل اقدامات مربوط به حفظ محیط زیست، فروش محصولات این کارخانه 15 درصد کاهش یافته است.

به این کارخانه دستور داده شده تا از تجهیزات و ماشین‌آلات پاک استفاده کند که این امر تولید کارخانه را مختل کرده است. مالک این کارخانه حدود 8 میلیون یوان (1.2 میلیون دلار) را صرف این تجهیزات کرده و همچنان در انتظار تصویب رگولاتورها است.

سوال اما این است که آیا مقامات چین به انجام این اقدامات به هر قیمتی ادامه خواهند داد؟

اوایل سال گذشته زمانی که رشد اقتصادی چین کاهش یافت، دولت برخی از قوانین زیست‌محیطی را تلطیف کرد تا رشد اقتصادی بار دیگر جان بگیرد. تحلیل‌گران می‌گویند، پکن باید میان اجرای قوانین زیست‌محیطی و حفظ مشاغل تعادل ایجاد کند.

در حال حاضر، سرعت اعمال اقدامات یک عنصر مهم محسوب می‌شود. آنها هشدار داده‌اند که سرعت بالای دولت برای انجام اقدامات، می‌تواند منجر به افزایش بیکاری شود.

اگرچه اقتصاد چین به قدری توانمند است که هنوز چنین اختلالی در روند اشتغال‌زایی پیش نیامده است. اما ممکن است اگر رشد اقتصادی این کشور به شدت کاهش یابد، دولت ناچار شود فشار برای انجام این اقدامات را کاهش دهد.