«فرار به حاشیه امن»/ پیش‌بینی قیمت طلا در سال ۲۰۲۲

محمد علی‌نژاد: «توجه! توجه! علامتی که هم‌اکنون می‌شنوید اعلام خطر یا وضعیت قرمز است و معنی و مفهوم آن این است که حمله هوایی انجام خواهد شد. محل کار خود را ترک و به پناهگاه بروید. » بلافاصله بعد از این متن، به مدت ۳ دقیقه آژیر خطری به صدا در می‌آمد و افراد سراسیمه به دنبال یک جانپناه بودند. حالا وضعیت بازارهای مالی جهان هم جنگی است. آژیر خطر مدت‌هاست به صدا درآمده. پاندمی کرونا و حالا جنگ! سرمایه‌گذاران حالا به دنبال یک پناهگاه هستند و چه پناهگاهی بهتر از طلا!

اگر نگران آینده اقتصاد و سرمایه خود هستید این تحلیل تجارت‌نیوز را بخوانید. سلسله گزارش‌های «دیده‌بان پول» می‌تواند به شما کمک کند در کمترین زمان ممکن بیشترین اطلاعات را از آخرین وضعیت بازارها و اوضاع اقتصادی به دست بیاورید و با اتکا به این اطلاعات، با ریسک کمتری تصمیم‌گیری کنید.

با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، سرمایه‌گذاران همانند هفته‌های قبل احتمالا به سمت دارایی‌های امن حرکت می‌کنند و همین موضوع باعث رشد قیمت طلا شده است. با این حال به نظر نمی‌رسد در بلندمدت طلا همچنان روندی صعودی داشته باشد. تحلیلگر بانک سرمایه‌گذاری UBS معتقد است روند صعودی اخیر قیمت طلا موقت است.

آینده طلا چه می‌شود؟

در حال حاضر طلا در نزدیکی کانال ۱۹۶۰ دلاری معامله می‌شود و این در حالی است که در اوایل ماه میلادی جاری یعنی سه هفته قبل هر اونس طلا ۱۸۰۰ دلار قیمت داشت. با نگاهی به آینده اما عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا اکثرا نزولی هستند. عوامل کلانی نظیر نرخ بهره فدرال‌رزرو و همچنین چشم‌انداز رشد موجب شده تا بانک UBS پیش‌بینی اونس ۱۶۰۰ دلاری را تا پایان سال ۲۰۲۲ داشته باشد. در محیط کلانی که نرخ واقعی بهره در حال افزایش است و فدرال‌رزرو هم سیاست انقباضی در پیش گرفته، آینده طلا چندان مثبت نیست. اما قیمت طلا در سال ۲۰۲۲ به چه عواملی بستگی دارد؟

هر چه پایان سه ماهه نخست سال ۲۰۲۲ نزدیک‌تر می‌شود، انتظار بیشتری می‌رود که فدرال‌رزرو در نشست ماه مارس خود نرخ بهره را افزایش دهد. هدف فدرال رزرو از این افزایش نرخ، کاهش فشارهای تورمی است و این موضوع روی طلا فشار وارد خواهد کرد.

با این حال، تحلیل چرخه‌های انقباضی قبلی نشان می‌دهد که این امکان وجود دارد که سیاست‌های انقباضی فدرال‌رزرو به اندازه‌ای که اعضای کمیته انتظار دارند، شدید نباشد.

مهمتر از همه، انتظارات بازارهای مالی از اقدامات سیاست پولی آتی ( که از طریق بازدهی اوراق قرضه بیان می‌شود) از لحاظ تاریخی تاثیری کلیدی روی عملکرد قیمت طلا دارد.

در نتیجه، طلا از نظر تاریخی در ماه‌های منتتهی به چرخه انقباض فدرال‌رزرو ضعیف عمل کرده ولی در ماه‌های بعد از اولین افزایش نرخ بهره به طور چشمگیری قیمتش افزایش داشت.

از سوی دیگر طلا ممکن است از سوی دلار هم تقویت شده باشد، دلاری که الگویی مخالف طلا دارد. در نهایت بازار سهام آمریکا بهترین عملکرد را پیش از چرخه انقباض داشته است و بعد از چرخه بازدهی آن ملایم شده است.

سردرگمی بانک‌های مرکزی

در نهایت، در حالی که تاکید زیادی به رابطه طلا و نرخ بهره آمریکا می‌شود، اما باید توجه داشت که طلا یک بازار جهانی است و همه بانک‌های مرکزی احتمالا با سرعت فدرال‌رزرو دست به سیاست‌های انقباضی نمی‌زنند. به عنوان مثال بانک مرکزی اروپا اعلام کرده که با وجود رکوردزنی تورم، «بسیار بعید است» نرخ بهره را در سال ۲۰۲۲ افزایش دهد. بانک انگلستان هم که در ماه دسامبر نرخ بهره را افزایش داد، به نظر می‌رسد در سال آینده افزایش معتدل نرخ بهره را در دستور کار خود قرار داده است.

هند هم سیگنال داده که موضوع سیاست پولی تطبیقی خود را به منظور احیای بهبود اقتصادی و کاهش اثر کووید حفظ خواهد کرد. بانک خلق چین هم در ماه دسامبر یکی از نرخ‌های سیاست‌گذاری خود را ۰٫۵ واحد درصد کاهش داد.

در حالی که سیاست‌های پولی متنوع می‌تواند منجر به تقویت دلار شود، نرخ‌های بهره ثابت یا کاهشی موجب حمایت از تقاضای سرمایه‌گذاری طلا در منطقه می‌شود.

تورم ممکن است تداوم داشته باشد

بسیاری از بانک‌های مرکزی در ابتدا نگرانی زیادی راجع به تورم نداشتند ولی برخی دیگر مانند فدرال‌رزرو از همان ابتدا ریسک‌ افزایش تورم را پذیرفته‌اند. با این وجود انتظار زیادی می‌رود که تورم از بین برود.

اما سرمایه‌گذاران تا این حد اطمینان ندارند. نظرسنجی مرکز تحقیقات گلدهاب نشان می‌دهد که تنها یک چهارم سرمایه‌گذاران معتقدند تورم در سال ۲۰۲۲ کم می‌شود. اما چه دلایلی باعث شده تحلیلگران همچنان نگران تورم بالا باشند؟

اختلالات زنجیره تامین ناشی از موج‌ اولیه کرونا و ظهور پی‌درپی سویه‌های جدید، موجب تداوم این اختلالات شده است. بازار نیروی کار فشرده در کنار خستگی ناشی از کووید تعداد افرادی که داوطلبانه به دنبال کار جدید با فرصت‌های پرداختی بهتر هستند را افزایش داده است. از سوی دیگر پس‌انداز متوسط مردم نسبت به سال ۲۰۲۰ رشد داشته که این موضوع ناشی از رشد بازارهای مالی نظیر رمزارزها بوده است. در نهایت افزایش قیمت کامودیتی‌ها هم احتمالا در سال ۲۰۲۲ ادامه داشته باشد. همین حالا نفت به مرز ۱۰۰ دلار رسیده و بانک‌های سرمایه‌گذاری پیش‌بینی نفت ۱۵۰ دلاری را هم داشته‌اند. همه این موارد دست به دست هم می‌دهند تا احتمالا در سال ۲۰۲۲ باز هم شاهد تورم بالا در اقتصاد جهانی باشیم.

از منظر تاریخی، طلا همواره در دوران تورم بالا عملکردی فوق‌العاده داشته است. در سالهایی که تورم آمریکا بالای سه درصد بوده قیمت طلا به طور متوسط رشدی ۱۴ درصدی را تجربه کرده است. علاوه بر این در بلند مدت، طلا همیشه عملکرد بهتری از تورم آمریکا داشته و تقریبا عملکردی نزدیک به عرضه پول بوده که در سالهای اخیر به طور چشمگیری افزایش داشته است.

بر خلاف انتظارها، نرخ بهره واقعی احتمالا پایین بماند

با وجود افزایش احتمالی نرخ بهره توسط برخی بانک‌های مرکزی، نرخ‌های اسمی از منظر تاریخی پایین باقی خواند ماند. حتی این احتمال وجود دارد که با افزایش تورم، نرخ‌های واقعی پایین نگه داشته شوند.

این موضوع برای طلا اهمیت زیادی دارد، چرا که عملکرد کوتاه‌مدت و میان‌مدت طلا اغلب به نرخ‌های واقعی واکنش نشان می‌دهد. نرخ واقعی در حقیقت دو عامل محرک مهم عملکرد طلا را تحت تاثیر قرار می‌دهد: «هزینه فرصت» و «ریسک و عدم قطعیت».

علاوه بر این، نرخ‌های بهره پایین (اسمی و واقعی)، سبد سرمایه‌گذاری را بیشتر به سمت دارایی‌های دارای ریسک سوق می‌دهد. این موضوع به نوبه خود نیاز به یک دارایی نقدی با کیفیت نظیر طلا را افزایش می‌دهد.

ادامه روند پاندمی

دو سال از شروع همه‌گیری کرونا می‌گذرد و به نظر می‌رسد جهان آمده حرکت است: بازارهای سهم جهانی به شدت از پایین‌ترین سطح خود در سال ۲۰۲۰ بازگشته‌اند، البته با نرخ‌های متفاوت.

به احتمال زیاد، پولبک‌ها در مواجهه با جریان به ظاهر بی‌پایان سویه‌های جدید کرونا و همچنین تنش‌های ژئوپلیتیک در نقاط مختلف دنیا و ارزش‌گذاری‌های کل ارزش سهام ادامه خواهد داشت. در این زمینه، طلا می‌تواند یک ابزار ارزشمند مدیریت ریسک در زرادخانه سرمایه‌گذاران باشد. از نظر تاریخی طلا سابقه‌ای درخشان در کم‌کردن تاثیر منفی پولبک بازار سهام در دوره‌های ریسک سیستماتیک دارد.

عملکرد طلا تنها به سرمایه‌گذاری بستگی ندارد

اغلب تصور می‌شود که رفتار قیمتی طلا به تقاضای سرمایه‌گذاری به ویژه تقاضای موجود در ابزارهای مالی نظیر ETFهای طلا و قراردادهای آتی و مشتقه بستگی دارد. این موضوع تا حدودی درست است. جابجایی قیمت کوتاه‌مدت به متغیرهای مرتبط با این نوع سرمایه‌گذاری‌های طلا واکنش نشان می‌دهد. متغیرهایی نظیر نرخ بهره، تورم، نرخ تسعیر و به طور کلی جریان «فرار به حاشیه امن ».

فرار به حاشیه امن (fight to quality ) یک پدیده در بازارهای مالی است. این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که سرمایه‌گذاران سرمایه‌های پرریسک خود را می‌فروشند و به سمت بازار طلا و دیگر فلزات گرانبها سرازیر می‌شوند.

با وجود این عملکرد طلا به عوامل دیگری نظیر تقاضای جواهرات، فناوری و بانک‌های مرکزی مرتبط است. اگر چه این موارد شاید به طور عمومی با جابجایی قیمت مرتبط با سرمایه‌گذاری مرتبط نباشند اما با ایجاد حمایت یا مانع موجب تقویت عملکرد طلا می‌شوند.

نقش بازارهای سنتی طلا

با این حال پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۲ طلا از بازارهای جواهر کلیدی نظیر هند همچنان حمایت شود. همچنین این احتمال وجود دارد که کندی بیشتر اقتصاد چین ممکن است سهم تقاضای جواهرات محلی را محدود کند. در نهایت، تقاضای طلای بانک‌های مرکزی که در سال ۲۰۲۱ افزایش یافت، ممکن است مهمترین منبع تقاضا باقی بماند. دلایل زیادی وجود دارد که چرا بانک‌های مرکزی همچنان طلا را به عنوان بخشی از ذخایر خارجی خود ترجیح می‌دهند. نرخ بهره پایین موجب می‌شود طلا همچنان یک سرمایه‌گذاری جذاب برای آنها باشد.

به طور خلاصه دو عامل اصلی می‌تواند در سال ۲۰۲۲ طلا را نزولی کند:

• نرخ بهره اسمی بالا
• دلار قدرتمندتر

با این حال اثر منفی این دو محرک می‌تواند توسط عوامل حمایتی دیگر خنثی شود. عوامل زیر موجب صعودی‌شدن طلا در سال ۲۰۲۲ خواهد شد:

• تورم بالا و مداوم
• نوسانات بازار مرتبط با کووید و تنش‌های ژئوپلیتیک
• تقویت تقاضا از بخش‌های دیگر نظیر بانک‌های مرکزی و جواهرات

آخرین گزارش‌های با عنوان دیده‌بان پول را در اینجا بخوانید.