الهام میرمحمدی 
چرا زنان سرمایه‌گذاران خوبی نیستند؟
مرد یا زن، فرقی نمی‌کند؛ این روزها مدیریت مالی از اهمیت بالایی برخوردار است و باید بدانیم که علاوه بر مدیریت درآمد و هزینه‌ها، چطور برای آینده‌مان برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کنیم. اما واقعیت این است که پول هنوز برای بسیاری از زنان یک تابو محسوب می‌شود. یکی از مهم‌ترین دلایل آن هم حضور کمرنگ‌تر و
مرد یا زن، فرقی نمی‌کند؛ این روزها مدیریت مالی از اهمیت بالایی برخوردار است و باید بدانیم که علاوه بر مدیریت درآمد و هزینه‌ها، چطور برای آینده‌مان برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کنیم.
اما واقعیت این است که پول هنوز برای بسیاری از زنان یک تابو محسوب می‌شود. یکی از مهم‌ترین دلایل آن هم حضور کمرنگ‌تر و کم‌بودن آگاهی زنان از مسائل و امور مالی است.
شکاف جنسیتی و نبود فرصت‌های برابرِ دسترسی به آموزش، استخدام و دستمزد کمتر، موجب شده زنان آن‌طور که باید و شاید، مسئله پول، مدیریتِ آن و سرمایه‌گذاری را جدی نگیرند.
با این حال، هنجارهای اجتماعی در حال تغییر هستند و تعداد زنان شاغل در مقایسه با گذشته افزایش یافته است. امروزه زنان سهم قابل توجهی در درآمد خانوارها دارند و به‌همین دلیل تصمیم‌گیری‌های مالی، دیگر تنها برعهده مرد یا به‌قول قدیمی‌ها نان‌آور خانواده نیست. به‌عبارت دیگر، اگر آگاهی زنان از مسائل مالی افزایش یابد، آنها هم می‌توانند بدون نگرانی از پیامدهای تصمیم‌هایشان، در جهت تحقق اهداف بلندمدت خود گام بردارند.
کسب آگاهی هم این روزها کار سختی نیست. از ورق زدن کتاب و مجله گرفته تا جستجوی مقالات در گوگل با استفاده از موبایل‌های هوشمندمان، به‌راحتی می‌توانیم به مطالبی که سواد مالی ما را افزایش می‌دهد، دسترسی پیدا کنیم.
زنان مجرد و جوان و زنان با تحصیلات و درآمد کمتر در این زمینه آسیب‌پذیرتر و بیش از سایرین به کسب آگاهی نیازمند هستند.
زنان بیشتر پس‌انداز می‌کنند تا سرمایه‌گذاری!
گزارش‌ها نشان می‌دهد زنان بیش از آنکه سرمایه‌گذاران خوبی باشند، به پس‌انداز کردن تمایل دارند. حتی زنان شاغلی که درآمد و استقلال مالی دارند، ترجیح می‌دهند پولشان را در حساب بانکی نگه دارند، تا اینکه ریسک سرمایه‌گذاری را بپذیرند و به افزایش سود فکر کنند.
اگرچه پس‌اندازکردن ضروری است، اما باید این واقعیت را در نظر گرفت که سرمایه‌گذاری ارزش پولمان را در برابر تورم حفظ می‌کند. همچنین، سرمایه‌گذاری ما را برای آنچه که پیش رو داریم، از شهریه دانشگاه فرزندان گرفته تا کمک به والدین سالخورده و مراقبت از خود در دوران بازنشستگی آماده می‌کند.
بسیاری به دلیل گرفتن وام‌های مختلف مانند وام مسکن و دانشجویی و نداشتن پول اضافی، سرمایه‌گذاری را اولویت خود قرار نمی‌دهند.
برخی دیگر هم گمان می‌کنند که حالا برای سرمایه‌گذاری زود است و مدام آن را به تعویق می‌اندازند؛ غافل از اینکه، هر سالی که می‌گذرد، از قدرت آنها برای کسبِ سود بیشتر کاسته خواهد شد.
زنان نسبت به مردان ریسک‌گریزترند. آنها ترجیح می‌دهند از سرمایه‌گذاری در بازارهای پرنوسان دوری کنند و برعکس خرید طلا، پس‌انداز در بانک و سرمایه‌گذاری‌های امن را ترجیح می‌دهند.
در این میان، زنان در مقایسه با مردان تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری نشان می‌دهند. این روند در بلندمدت پیامدهای منفی به‌دنبال دارد.
از خرید ملک، خودرو، طلا و دلار گرفته تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بازار سهام، راه‌های بسیاری برای آینده‌نگری مالی وجود دارد.
تصور عموم این است که باید با پولی هنگفت سرمایه‌گذاری را شروع کنند. در بازار سهام اما با سرمایه اندک هم می‌توان دست‌به‌کار شد.
سهم زنان ایرانی از بازار سهام
بازگشت تحریم‌های آمریکا، سخت شدن شرایط اقتصادی در ایران و افزایش قابل توجه قیمت طلا و قیمت دلار ، افراد بسیاری را در مقایسه با سال‌های گذشته به بازار سهام کشانده است.
بر اساس آمارهای شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، تا پایان آبان‌ماه سال 1398، تعداد زنان با کد بورسی از سه میلیون نفر گذشته است. علی‌رغم این رشد قابل توجه اما همچنان درصد زنان سهام‌دار در مقابل مردان بسیار کم است.
مردان سهام‌دار با جمعیتی در حدود هشت میلیون و 218 هزار نفر، سهم غالب را در بازار سهام در اختیار دارند.
البته نباید این نکته را فراموش کرد که احتمالا برخی از کدهای بورسی مربوط به زنان، در اختیار همسرانشان است. در واقع مردان با گرفتن کد بورسی برای زنان و دیگر اعضای خانواده اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
زنان بیشتر پس‌انداز می‌کنند تا سرمایه‌گذاری
چرا زنان از سرمایه‌گذاری گریزانند؟
در ادامه به برخی از دلایل تمایل کم زن‌ها برای سرمایه‌گذاری اشاره شده است:
1- عدم اعتماد‌به‌نفس
تعداد قابل توجهی از زنان فکر می‌کنند که توانایی لازم برای مدیریت سرمایه‌شان را ندارند. بهترین راه در این زمینه کمک گرفتن از افراد قابل اعتماد، مشاوران سرمایه‌گذاری و مطالعه است.
2- ناآگاهی از گزینه‌های موجود
بسیاری از ما، از روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری با در نظر گرفتن میزان پولی که برای این کار کنار گذاشته‌ایم، آگاه نیستیم. لازم نیست حتما معامله‌گر حرفه‌ای باشیم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای افرادی که آگاهی کافی ندارند، شروع خوبی است. این صندوق‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند: صندوق با درآمد ثابت، صندوق در سهام و صندوق سرمایه‌گذاری مختلط.
3- وابستگی به دیگران
ممکن است بسیاری از زنان آمادگی و پول مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری را داشته باشند. اما آنها ترجیح می‌دهند، شریک زندگی‌شان این کار را برای آنها انجام دهد. اگرچه برای شروع کاری که در آن تخصصی نداریم، گرفتن راهنمایی از افراد قابل اعتماد مهم است، اما مطالعه و تحقیق می‌تواند در جهت کاهش وابستگی به ما کمک کند.
4- ریسک‌گریزی
گفته می‌شود که زنان نسبت به مردان ریسک‌گریزترند. آنها ترجیح می‌دهند از سرمایه‌گذاری در بازارهای پرنوسان دوری کنند و برعکس خرید اوراق مشارکت، طلا، پس‌انداز در بانک و به‌طور کلی سرمایه‌گذاری‌های امن را ترجیح می‌دهند.
خبرهایی که در مورد سقوط بازار سهام، ورشکستگی‌ها در بورس و گزارش‌های مربوط به اقتصاد کشور و احتمال رکود می‌شنویم، ریسک‌گریزی را در ما افزایش می‌دهد. حتی اگر شواهدی مبنی بر صعود بازار سهام وجود داشته باشد، باز هم تصور اینکه حتی 10 هزار تومان از پولمان را از دست بدهیم، دشوار است.
اگر خودمان به بورس علاقمند باشیم، مطالعه و تحقیق درباره بازار سرمایه می‌تواند به افزایش ریسک‌پذیری کمک کند. از دیگر راه‌های امن سرمایه‌گذاری هم همان طور که گفته شد صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت از جمله امن‌ترین و کم‌ریسک‌ترین روش‌ها برای شروع است.
چرا سرمایه‌گذاری برای زنان بسیار مهم است؟
با حضور بیشتر زنان در جامعه و استقلال مالی، حالا وقت آن رسیده تا آگاهی زنان نسبت به مسائل مالی افزایش یابد. آینده‌نگری و برنامه‌ریزی برای امور مالی از چند جهت برای زنان مهم‌تر است:
1- زنان بیشتر از مردان عمر می‌کنند
گزارش‌ها نشان می‌دهد، زنان به‌طور متوسط پنج سال بیشتر از مردان عمر می‌کنند. اگرچه طول عمر به‌خودی‌خود امری مثبت است، اما در این پنج سال، مواد غذایی، مسکن و مراقبت‌های بهداشتی از جمله‌هایی هزینه‌هایی است که زنان باید بپردازند. مشکلات مربوط به سلامت در دوران سالخوردگی افزایش می‌یابد و به این ترتیب زنان باید از قبل برای بازنشستگی‌شان آماده باشند.
2- احتمال آنکه زنان ترک کار کنند، بیشتر است
به دلایل مختلف از جمله فرزندآوری یا مراقبت از والدین، احتمال آنکه زنان به‌عنوان نیروی کار حرفه یا شغل خود را رها کنند، بیشتر از مردان است. بر اساس تحقیقی که از سوی دانشگاه هاروارد انجام شده، بازگشت به کار در 93 درصد از زنان (حتی زنان با مهارت‌ها و توانایی‌های قابل توجه) دشوار و چالش‌برانگیز است. بنابراین سرمایه‌گذاری برای جبرانِ درآمد ازدست‌رفته این سال‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
3- زنان در مقایسه با مردان دستمزد کمتری دارند
این آمار هرچند ناخوشایند است، اما مطالعه مرکز تحقیقات پیو نشان می‌دهد، در سال 2018، دستمزد ساعتی کارگران تمام‌وقت و نیمه‌وقت در آمریکا، 85 درصد از دستمزد مردان را شامل می‌شد. دستمزد کمتر یعنی اهمیت بیشتر مدیریت پول و ضرورت سرمایه‌گذاری.
نظرات