چرا استارتاپ‌های ایرانی بیشتر از متوسط جهانی شکست می‌خورند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، آمار دقیقی از تعداد استارتاپ‌هایی که کار آنها به شکست می‌رسد، در کشور وجود ندارد، اما فعالان این اکوسیستم معتقدند شرایط چندان مساعد نیست.

برخی از تیم‌های استارتاپی حتی نام‌آشنا، که زمانی خوب کار می‌کردند امروز دیگر وجود ندارند. فرزین فردیس، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران، چندی پیش در توئیتر به این امر اعتراض کرد و نوشت: « «برای مسابقات انتخاب جوانان و بانوان برتر کارآفرین اتاق بازرگانی‌های آسیا و اقیانوسیه با استارتاپ‌های زیادی حرف زدیم و به شخصه از تعداد بالای تعطیلی شرکت‌های نوآور شوکه شدم. قرار بود دولت مثل استارتاپ‌ها خلاق و چابک شود، آقای روحانی، نه استارتاپ‌ها مثل دولت تعطیل.»

این فعال اقتصادی در این مورد به تجارت‌نیوز گفت: اصولا استارتاپ‌ها در همه جای دنیای از جمله ایران با نبود قطعیت مواجه هستند؛ جوانان خلاق کسب و کاری را راه می‌اندازند اما اطمینان ندارند که آیا مشتریان حاضر هستند برای خرید محصول یا خدمت آنها پول پرداخت کنند و آیا کار به سودآوری می‌رسد یا خیر.

فردیس افزود: در ایران، علاوه بر این مورد، کل اقتصاد کشور با چالش نبود قطعیت مواجه است؛ به گونه‌ای که فعالان اقتصادی حتی نمی‌توانند آینده کوتاه مدت را نیز به درستی تخمین بزنند.

به گفته او، نمود این شرایط خود را در رشد سرسام‌‌آور قیمت‌ها، کمیابی ناگهانی محصولات و اقدامات هیجاتی مردم برای تشکیل صف در بازارهای مختلف از دلار، سکه و خودرو گرفته تا بورس، نشان می‌دهد.

ارزش ایده‌ها در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران گفت: این شرایط، خطرهای بزرگ را پیش پای استارتاپ‌های ایرانی می‌گذارد؛ برای مثال هر بنیان‌گذار استارتاپ در خارج از ایران، باید همه توان خود را روی گسترش ایده‌ای که مطرح کرده است، ثابت کردن کارایی آن و رسیدن به سودآوری بگذارد، اما در ایران، فعالان استارتاپی باید قبل از هر چیز مطمئن شوند ایده‌ای که سه ماه پیش آغاز کرده‌اند، همچنان در شرایط کنونی اقتصاد کشور مورد توجه قرار دارد و مشکلی را می‌تواند حل کند یا خیر.

فردیس، سرعت تحولات را در کشور بسیار زیاد دانست و افزود: در این شرایط، اولویت‌های مصرف‌کنندگان در فواصل زمانی کوتاه تغییر می‌کند و ممکن است ایده‌ای که امروز خوب به نظر می‌رسد، سه ماه بعد کارایی نداشته باشد.

وسوسه رها کردن کار و حضور در بازارهای یک‌شبه

او تاکید کرد: استارتاپ‌های ایرانی نقص‌های درونی‌ای نیز نسبت به همتایان خارجی خود دارند که شکست‌پذیری آنها را تقویت می‌کند اما به دلیل نبود ثبات در کلیت اقتصاد کشور، در کل ایران، به نسبت سطح بین‌المللی بنگاه‌های رقابت‌پذیر کمتری دارد.

این فعال اقتصادی افزود: زمانی که شرایط کلان اقتصاد کشور نامناسب است، موسسان کسب و کارها فرصتی برای تقویت مهارت‌ها و دانش خود ندارند و درگیر تلاش برای حفظ ارزش سرمایه‌هایشان، در تلاطم‌های هر روزه اقتصاد هستند.

فردیس ادامه داد: آنها همچنین باید در مقابل وسوسه‌ها برای رها کردن کسب و کار خود و ورود به سوداگری و کسب سرمایه یک شبه از بازارهای مختلف مقاومت کنند.

او افزود: در این شرایط، فعالان استارتاپی به سختی می‌توانند برای رفع ضعف‌های کار خود وقت‌ بگذارند؛ در نتیجه در مواجه با بحران‌ها و چالش‌ها نیز توانمندی کمتری دارند.

افزایش شکنندگی به دلیل حضور در یک جزیره

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران با اشاره به اینکه ایران، تعامل معناداری با بسیاری از کشورهای دنیا ندارد، گفت: به طور طبیعی ایرانیان فرصت یادگیری از آنها را نیز از دست می‌دهند.

او افزود: از جمله مهم‌ترین منابعی که صاحبان استارتاپ‌ها و مدیران فنی و اجرایی آنها می‌توانند دانش خود را تقویت کنند، بهره‌گیری از تجربه فعالان استارتاپی در کشورهای پیشرفته است، اما ایران اکنون به جزیره‌ای تبدیل شده که ارتباطی با دنیا ندارد.

فردیس ادامه داد: در نتیجه این شرایط، فعالان اقتصادی و استارتاپی کشور به سختی به منابع علمی طراز اول دسترسی دارند و نمی‌توانند در رویدادهای بین‌المللی نیز حضور پررنگی داشته باشند. بنابراین طبیعی است آنها به تجربه‌ها و دانش روز در حوزه تخصصی خود دست پیدا نکنند. این موضوع، ضعف درونی استارتاپ‌ها و در نتیجه میزان شکنندگی آنها را افزایش می‌دهد.

اول کسب تجربه، بعد تاسیس استارتاپ

این فعال اقتصادی به جوانان توصیه کرد پیش از اینکه تحت تاثیر جو موجود به سمت تاسیس استارتاپ بروند و بی‌گدار به آب بزنندف مدتی را به عنوان کارمند در بنگاه‌های غیراستارتاپی فعالیت کنند.

فردیس افزود: در این صورت آنها می‌توانند با حضور در محیط کاری، بعضی مفاهیم را از نزدیک لمس کنند و با پیچیدگی‌های یک بنگاه اقتصادی، از جمله در حوزه مالیات، بیمه، روابط با بانک‌ها و نیروی انسانی، بیشتر آشنا شوند.

تولید با هدف صادرات

او همچنین به فعالان استارتاپی پیشنهاد داد که با دنیا ارتباط بگیرند.

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران، در این مورد توضیح داد: با وجودی که برخی افراد در کشور اصرار دارند روز به روز از دنیا فاصله بگیرند، اما جوانان استارتاپی برای موفقیت باید نگاه بین‌المللی داشته باشند و از ابتدا محصول خود را با هدف صادرات، تولید کنند.

فردیس گفت: به این منظور، آنها باید در مراحل آغازین کار خود، الگوبرداری صحیحی داشته باشند، وضعیت آن محصول یا خدمت را در دنیا بسنجند، رقیبان خود را شناسایی کنند و از تجربه‌های آنها درس بگیرند.

آخرین اخبار و گزارش‌ها در حوزه استارتاپ را در صفحه اختصاصی استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.