بازار کود‌های شیمیایی با چالشی جدی روبه‌رو شده است. تولید و توزیع کود‌های تقلبی به‌ویژه از سوی اتباع غیرقانونی افغانستانی به یکی از دغدغه‌های اصلی کشاورزان و مصرف‌کنندگان تبدیل شده است. این کود‌های تقلبی که اغلب با کیفیت پایین و ترکیب شیمیایی نامشخص تولید می‌شوند، نه‌تنها به محصولات کشاورزی آسیب می‌رسانند بلکه به خاک و محیط زیست نیز خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کنند. سودجویان با تولید این کود‌ها ضمن کاهش هزینه‌های تولید، به سود کلانی دست می‌یابند. این در حالی است که کشاورزانی که از این موضوع آگاه نیستند، قربانی این سودجویی می‌شوند. البته بحث تولید محصولات مختلف در ایران از سوی اتباع خارجی اولین بار نیست که مطرح شده است؛ پیش از این هم بحث تولید کیف و کفش از سمت اتباع و آسیب‌هایی که به این صنف و بازار وارد شده، مطرح شده بود. حال سوال اینجاست که چه اقداماتی بایدبه منظور جلوگیری از تولیدات غیرقانونی اتباع خارجی صورت گیرد؟ تهدید کشاورزی با تولید کود شیمیایی از سوی اتباع غیرقانونی آن‌طور که محمدتقی نجم‌آبادی، رئیس اتحادیه مواد اولیه کشاورزی، بهداشتی و دامی تهران، درباره تولید کود‌های تقلبی از سوی اتباع به ایلنا توضیح داده، حداقل در چهار شهرستان اقماری استان تهران، تولید کود‌های تقلبی انجام می‌شود و مسئولان هم متوجه هستند که چه اتفاقی در حال وقوع است. او همچنین با اشاره به مضرات این کود‌‎ها گفت: سم و کود‌های تقلبی باعث آسیب دیدن گیاهان می‌شوند و باید با این تولیدات تقلبی مقابله شود. نجم‌آبادی درباره نحوه تشخیص این محصولات توضیح داد: برخی از این محصولات تقلبی با مشخصات و لیبل چاپ‌شده در بازار توزیع می‌شوند در نتیجه کشاورزان و مصرف‌کنندگان هم متوجه تقلبی بودن آن نمی‌شوند. عوامل موثر بر گسترش تولید کود‌های تقلبی عوامل مختلفی در گسترش تولید کود و سم‌های تقلبی نقش دارند که یکی از مهم‌ترین آنها سودجویی است، چراکه تولید کود و سم‌های تقلبی با هزینه کمتری انجام می‌شود. در نتیجه سود‌آوری بالایی برای تولیدکنندگان محصولات تقلبی دربر دارد. از موارد دیگر می‌توان به ضعف در نظارت‌، کمبود عرضه کود‌های استاندارد و ناآگاهی کشاورزان اشاره کرد. تولید کود‌های تقلبی چه تاثیری بر بازار و تولید‌کنندگان می‌گذارد؟ تولید غیرقانونی کود‌های تقلبی از سوی اتباع افغانستانی، چالش‌های زیادی برای بازار کود‌های شیمیایی و تولید‌کنندگان داخلی ایجاد کرده است. این فعالیت غیرقانونی با توجه به ماهیت مخرب و عواقب گسترده آن، ابعاد مختلفی از بازار را تحت تاثیر قرار داده است. از جمله این چالش‌ها می‌توان به ایجاد رقابت ناسالم اشاره کرد. تولید‌کنندگان غیرقانونی به دلیل کاهش هزینه‌های تولید و رعایت نکردن استاندارد‌ها، قادر به تولید محصولاتی با کیفیت پایین‌تر هستند. در نتیجه یک رقابت ناسالم در بازار شکل می‌گیرد. یکی از پیامد‌های این تولیدات، کاهش سهم بازار است. زیرا با توجه به پایین بودن کیفیت کود‌های تقلبی و از آنجا که تشخیص این کود‌ها دشوار است، در نتیجه کشاورزان هم تمایل به خرید این محصولات دارند و بدین ترتیب سهم تولید‌کنندگان داخلی از بازار کاهش می‌یابد. از دیگر تاثیرات منفی این اتفاق می‌توان به تخریب وجهه محصولات داخلی اشاره کرد، چراکه وجود چنین محصولاتی در بازار باعث می‌شود به تمام محصولات داخل به دیده شک و تردید نگریسته شود. این امر به طور غیرمستقیم بر وجهه محصولات تولیدشده آسیب می‌رساند. این آسیب‌ها باعث می‌شود هزینه‌های کنترل کیفیت هم افزایش یابد. راهکار‌های مقابله با این شرایط چیست؟ راهکار‌های مختلفی برای مقابله با تولیدات تقلبی از سوی اتباع وجود دارد که مهم‌ترین آن تقویت نظارت است، زیرا اکثر اتباع خارجی مجوز‌های لازم را ندارند در نتیجه با تقویت نظارت می‌توان جلوی فعالیت غیرقانونی واحد‌های صنفی را گرفت. از دیگر راهکار‌ها می‌توان به لیبل‌گذاری استاندارد، آگاه‌سازی کشاورزان و حمایت از تولید‌کنندگان قانونی اشاره کرد. از آنجا که کود و سم تقلبی بر تولید محصولات کشاورزی تاثیر بسزایی دارد، دولت و نهاد‌های مربوطه هم باید با نظارت دقیق و دادن آموزش‌های لازم به کشاورزان، به منظور تشخیص محصولات تقلبی از اصل، تلاش کنند تا چنین خطراتی امنیت غذایی جامعه را تهدید نکند. برای اطلاعات بیشتر به صفحه صمت در تجارت‌نیوز مراجعه کنید.
