گواهی صرفه جویی بنزین در راه است!

مدتی‌ است گواهی صرفه‌جویی انرژی در قالب اوراق بهادار که حاکی از حق مالکیت فرد بر مقدار مشخصی از انرژی است، در بورس انرژی معامله می‌شود. این ابزار تشویقی، بخش‌های صنعتی و خانگی را ترغیب می‌کند، با بهینه‌سازی مصرف انرژی و صرفه‌جویی در آن، مابه‌ازای نقدی دریافت کنند.

موفقیت گواهی صرفه جویی برق که در زمره گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی‌ست، سبب شده بورس انرژی برای طراحی گواهی صرفه‌جویی آب و بنزین هم اقدام کند.

علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز خبر داده که گواهی صرفه جویی بنزین در راه است.

*گواهی صرفه‌جویی بنزین چه سازوکاری دارد؟

ما سال گذشته مطالعاتی را با مشارکت انجمن اسقاط خودرو انجام دادیم. بر اساس این مطالعات، مدلی طراحی شد به این صورت که دولت به جای اینکه به صاحبان خودروهایی که در دوره فرسودگی هستند و باید اسقاط شوند، وام بدهد و در حقیقت تسهیلاتی را قرار دهد تا خودرو جدید دریافت کنند، مدل دیگری را پیاده کند.

بر همین اساس در این مدل بنا شد که به ازای اسقاط هر دستگاه خودرو، بر اساس یک سازوکار و فرمول مشخص، در حقیقت گواهی صرفه‌جویی بنزین یا گواهی صرفه‌جویی گازوئیل تعلق بگیرد و دارنده این گواهی‌ها اجازه داشته باشد گواهی‌های خود را در بازار عرضه کند.

پیشنهاد ما این است که این موارد صرفاً برای مقاصد صادراتی باشد و منافع حاصله از آن به دارنده خودرو فرسوده برگردد که یک مکانیسم تشویقی است. در این طرح در واقع شما خودرو را از مدار مصرف خارج می‌کنید.

فرض می‌کنیم یک کامیون می‌تواند پنج سال دیگر هم در جاده‌ها استفاده شود و مصرف گازوئیل بسیار بالاتری نسبت به استاندارد دارد؛ اگر الان اسقاط شود و خارج شود، ما به جای آن پنج سال کارکرد اضافه، گازوئیل سه سال آن را به خودش بدهیم. مابه‌التفاوت گازوئیل یک کامیون با یک استاندارد مشخص، نسبت به اینکه با یک استاندارد بسیار بالاتر کار می‌کند.

او با منافع حاصل از فروش این گواهی‌ها می‌تواند بخشی از منابع مورد نیاز برای خرید یک خودرو جدید را فراهم کند. یعنی دولت به جای اینکه به یک نفر 50 میلیون تومان یا 100 میلیون تومان تسهیلات بدهد، معادل آن را از سوخت صرفه‌جویی شده آن می‌دهد.

این ساختار به لحاظ کسب‌وکاری در بورس انرژی آماده است، ولی مستلزم این است که وزارت نفت متعهد باشد، به دارندگان این گواهی‌ها آن سوخت را تحویل بدهد. زیرا داستان آن با برق و گاز مقداری متفاوت‌تر است. آن سازوکار، فرمول و شکل اجرای کار را هم دوستان طراحی کنند. به لحاظ مدل یک مدل شبیه این را ما در بورس انرژی طراحی کردیم و قاعدتاً می‌تواند مدل‌های دیگری هم در این زمینه باشد.

آمادگی داریم اگر مجموعه وزارت نفت و سازمان برنامه علاقه داشته باشند، با یکدیگر در چارچوب این مدل‌ها کار کنیم.

مشروح این گفت‌وگو را می‌توانید در گزارش «سیاست‌‌گذاران هنوز برق را کالا نمی‎‌دانند!» مطالعه و مشاهده کنید.