گزارش تجارت‌نيوز از کسب‌وکاری که با ۲۰ میلیون تومان سرمایه راه‌اندازی میشود:
درآمد ماهانه یک ونیم میلیونی/ افزایش ۳ برابری سطح درآمد پس از دو سال
حاشيه سود اين کسبوکار براي غرفه داران چندان بالا نيست و بين 10 تا 15 درصد در نظر گرفته میشود. هرچه اجناس کوچک‌تر باشند ميزان حاشيه سود هم كمتر میشود. اما محصولات خاتم‌کاري و يا قلم‌زنی براي فروشگاه‌های بزرگ بين 50 تا 60 درصد سود دارد.
محمد قهرمانی کوشان: راه‌اندازی یک کسبوکار برای عده بسیاری از افراد آماده ورود به بازار کار، یک مشکل به شمار می‌رود. این افراد معتقدند که با سرمایه اندک و کم نمی‌توان یک کسبوکار راه‌اندازی کرد. درنتیجه باید منتظر یک استخدام رسمی بود. اما نگاهی به کسب‌وکارهای مختلف در بازارهای کشور نشان می‌دهد که مصائب کار تنها سرمایه اولیه نیست.
به گزارش تجارت نیوز ، گاهی نیروی انسانی به‌جای تمرکز بر مهارت بیشتر بهانه‌جویی کرده و سدی در برابر پیشرفت خود میشود. اين سلسله گزارش‌ها تلاش می‌کنند تا به مخاطبان شغل‌هایی را معرفي كند كه با سرمایه‌های به نسبت اندك راه‌اندازی شده و پس از آزمون‌وخطاها به سوددهي معقولي می‌رسد.
در سفرهاي تفريحي به شهرهاي مختلف كشور فروشگاه‌های بزرگ و كوچك صنایع‌دستی هنر دستان هنرمندان هر شهر را عرضه می‌کنند. گاهي اين فروشگاه‌ها بسيار بزرگ و شيك و گاهي هم به يك غرفه در كنار يك مكان تفريحي محدود میشود. راه‌اندازی يك فروشگاه لوكس و بزرگ بدون شك به يك سرمايه اوليه بسيار بالا نياز دارد. اما هنرمندان می‌توانند هنر دست خود در فروشگاه‌های كوچك و يا همان غرفه‌های كنار اماكن تاريخي باقیمت مناسبت‌تر به مشتريان بفروشند و صاحب يك کسبوکار شوند.
در اين گزارش منظور از يك فروشگاه صنایع‌دستی يك غرفه مرتب با طراحي داخلي مناسب در كنار يك مكان تاريخي و يا تفريحي است. براي راه‌اندازی اين کسبوکار نهایت به سرمايه 20 ميليون تومانی نياز است كه در بلندمدت می‌توان آن را يك کسبوکار پررونق و حاشيه سود بالا ديد. اصولا صاحبان اين غرفه همان هنرمنداني هستند كه مهارت‌های موردنیاز را آموخته و هنر دستان خود را به‌صورت مستقيم و بدون واسطه به دست مشتريان می‌رسانند.
شايد راه‌اندازی اين کسبوکار براي عموم مردم ممكن نباشد اما كم نيستند هنرمندان و افرادي كه با كسب يك مهارت اندك می‌توانند آثار قابل قبولي را توليد و آن را به مشتريان عرضه كنند. در اين فروشگاه‌ها آثار خارق‌العاده عرضه نمی‌شود بلكه بيشتر اجناس محصولاتي هستند كه توسط هنرمندان و مهارت آموزان اساتيد بزرگ تولیدشده و صاحب برند و نام تجاري خاصي هم نيستند، اما از ارزش فرهنگي بالايي برخورداند. براي راه‌اندازی اين کسبوکار بايد به چند سوال اصلي پاسخ داد.
سرمایه اولیه: چه میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی این کسبوکار مورد نیاز است ؟
قبل از توجه به ميزان سرمايه اوليه بايد مهارت‌های خاص به اين حرفه را آموخت و كارت صنعتگري از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را دريافت كرد. براي اين كار بايد در دوره‌هایی كه اين سازمان در شهرهاي مختلف حتي تهران برگزار می‌کند حضور يافته و مهارت‌های اوليه را به‌صورت تئوري و عملي آموخت. نهايت هزینه‌های ثبت‌نام اين دوره‌ها بين 100 تا 200 هزار تومان است.
براي اجاره غرفه بايد يك چك و يا سفته براي ضمانت به مبلغ 10 ميليون تومان، كارت شناسايي معتبر، كارت صنعتگري و يك معرف (ترجیح استاد مربوط) نياز است.
پس‌ازاینکه مهارت آموز فوت‌وفن كار را به‌صورت كامل آموخت با دريافت كارت صنعتگري می‌تواند در سازمان ميراث فرهنگي استان ثبت‌نام كرده و با ارائه مدارك خود يك غرفه اجاره كند. براي اجاره غرفه بايد يك چك و يا سفته براي ضمانت به مبلغ 10 ميليون تومان، كارت شناسايي معتبر، كارت صنعتگري و يك معرف (ترجیح استاد مربوط) نياز است. پس از تكميل مدارك موردنیاز مبلغ 10 ميليون تومان به‌عنوان وديعه غرفه واریزشده و ماهيانه مقدار اندكي اجاره دريافت میشود.
در برخي مواقع اين اجاره رایگان است؛ اما براي تهيه محصولاتي كه از چوب ساخته می‌شوند يك دستگاه تراش، رنده، سوهان و … موردنیاز است كه مجموع قيمت آن‌ها بين 8 تا 10 ميليون تومان است. اگر هنر ديگري مانند سفالگري را مدنظر قرار دهيد، يك دستگاه ساخت سفال بين 7 تا 9 ميليون تومان است. مواد اوليه و دستگاه‌های ساخت محصولات فرهنگي نهایت بين 9 تا 10 ميليون تومان است.
به گفته علي گنجعلي صاحب يك غرفه سفال در همدان «این‌طور نيست كه هميشه در غرفه‌ها محصولات تولیدشده توسط صاحب غرفه عرضه شود، بيشتر غرفه‌داران محصولات را از کارگاه‌های معتبر اساتيد مختلف خريداري كرده و در غرفه باقیمت مناسب به فروش می‌رسانند. براي تهيه يك سري كامل از محصولات براي يك غرفه 8 متري بايد حدود 5 ميليون تومان خريد كرد. البته اين موضوع در مورد محصولات سفالي صدق می‌کند.»
رضا برجي صاحب يك غرفه محصولات فرهنگي در حافظيه شيراز می‌گوید محصولاتي كه در اين شهر عرضه می‌شوند، بيشتر توسط خود غرفه‌داران تولیدشده و كار دست مهارت آموزان است. براي اين كار نياز به يك دستگاه و چند ابزار جانبي است كه نهایت 7 تا 8 ميليون تومان هزينه دارد. در برخي مواقع ابزارآلات را می‌توان با 30 درصد زير قيمت به‌صورت دست‌دوم خريداري كرد.
به گفته وي «سرمايه اوليه مشکل حاد و بزرگ راه‌اندازی اين کسبوکار نيست بلكه اين کسبوکار نياز به تداوم و پشتكار دارد. در اين کسب‌وکارها بايد رؤیاپردازی را كنار زد و به درآمدهاي متوسط در ماه‌های اوليه بسنده كرد. صنایع‌دستی براي رونق گرفتن نياز به شناخته شدن دارد و افراد در طول كار است كه مهارت بيشتري به خرج داده و محصولات بهتر و خارق‌العاده‌تری را توليد می‌کنند؛ درنتیجه ميزان قيمت محصولات بالا رفته و سطح فروش افزايش پيدا می‌کند.
صاحب کسبوکار این‌چنینی در يك سال اول نهایت يك و نيم ميليون در ماه درآمد دارد كه در برخي از ماه‌های سال كه ميزان مسافرت اندك است اين ميزان به نصف هم می‌رسد اما باپشتکار می‌توان سطح درآمد را از ماههاي دوم و سوم به بيش از سه برابر افزايش داد. راه‌اندازی يك فروشگاه صنایع‌دستی به پشتكار و اراده قوي نياز دارد تا هرروز در خلق محصولات تمايز ايجاد كرد و آن را به يك برند بزرگ تبديل كرد.
براي مثال شانه‌های چوبي درگذشته به‌صورت ساده و از طريق دستگاه تراش ساخته‌شده و در فروشگاه‌های و غرفه‌های صنایع‌دستی به فروش می‌رسیدند اما در حال حاضر اين شانه‌ها در اندازه، طرح و اشكال مختلف با بهره‌گیری از هنر ايراني و قرار گرفتن نقش و نگارهاي ايراني بر روي آن به يك كالاي لوكس تبدیل‌شده و ديگر مانند سابق فقط حالت مصرفي ندارد و می‌تواند به‌عنوان يك هديه هم در نظر گرفته شود. اين خلق تمايز با استفاده از هنر یک هنرمند ممكن میشود.»
چالش‌ها و ریسک‌ها: کسبوکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌روست؟ صاحب کسبوکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف میشود؟
هيچ کسب‌وکاری وجود ندارد كه ریسک‌ها و خطرات مختلف نداشته باشد؛ اما اين صنعت به دليل نوپا بودن و کم‌توجهی دولت به آن یکی از صنايعي است كه می‌تواند خالق ثروت باشد اما متأسفانه اين امر تنها در چند شهر مانند اصفهان، شيراز، همدان و… بيشتر رونق دارد.
فاطمه كاظمي هنرمندي از استان كهكيلويه و بویراحمد است كه در پارك لاله يك غرفه دارد، وي می‌گوید «گليم و نمد يكي از مهم‌ترین محصولات صنایع‌دستی اين استان است؛ اما راه‌اندازی يك کسبوکار بر مبناي اين صنعت فرصت‌های بسياري مانند اشتغال افراد، بالا رفتن توليد ملي و بالا رفتن سطح درآمد را در پي دارد.
اما در حال حاضر بازار صنایع‌دستی كشور با ورود ماشين الات مختلف درخطر انقراض مهارت افراد قرار دارد. براي مثال گلیم‌های ماشيني با قیمت بسيار اندك در بازار به فروش می‌رسد و اين موضوع باعث شده تا نتوان جايگاهي براي كار دست هنرمندان يافت. از سوي ديگر محصولات ماشيني در نگاه اول متنوع‌تر به نظر می‌رسد اما در مدت‌زمان بسيار اندكي نابود می‌شوند.
يك كوزه در يك غرفه سفالگري در استان همدان به قمت 50 هزار تومان به فروش می‌رسد كه براي بسياري از گردشگران قيمت بالايي به شمار می‌رود. حال اينكه نمونه چيني آن‌هم با قیمت 10 هزار تومان توسط دست‌فروشان به دست مشتري می‌رسد.
به همين دليل فروش محصولات صنایع‌دستی در غرفه‌های نزديك امكان تاريخي و تفريحي صرفه اقتصادي دارد.» از سوي ديگر بسياري از محصولات هستند كه بايد از مواد اوليه طبيعي مانند پشم طبيعي، تنه درخت و يا خاك مخصوص (به‌خصوص در سفالگري) توليد شوند.
به گفته مريم شاه سمندی هنرمند خاتم‌کار در استان اصفهان «در حال حاضر تهيه مواد اوليه براي برخي محصولات مشكل است؛ اما ريسك مهم و چالش اصلي صنایع‌دستی قيمت آن است.
براي مثال يك كوزه در يك غرفه سفالگري در استان همدان به قمت 50 هزار تومان به فروش می‌رسد كه براي بسياري از گردشگران قيمت بالايي به شمار می‌رود. حال اينكه نمونه چيني آن‌هم با قیمت 10 هزار تومان توسط دست‌فروشان به دست مشتري می‌رسد. درنتیجه بايد قیمت‌گذاری محصولات بسيار پايين بوده و حاشيه سود توليد و فروش را نهایت بين 10 تا 15 درصد در نظر گرفت.
اين در حالی است كه محصولات تولیدشده توسط هنرمندان در فروشگاه‌های بزرگ و لوكس در شهرهاي توريستي با قیمت‌های بسيار بالا و دور از واقعيت مشتري دارد؛ اما به هنرمندان غرفه دار كمتر اعتماد میشود. اگر در شهر اصفهان يك ظرف كوچك خاتم‌کاري شده را در يك فروشگاه لوكس قيمت كنيد بين 250 تا 300 هزار تومان قیمت‌گذاری میشود و بسياري از گردشگران آن را با علاقه خريداري می‌کنند. اين در حالی است كه همين محصول در غرفه‌های گردشگري بين 120 تا 150 هزار تومان قیمت‌گذاری شده اما از استقبال بسيار كمتري برخوردار است.»
میزان اشتغالزایی این کسبوکار چقدر است؟ این کسبوکار برای چند نفر و چگونه اشتغالزایی می‌کند؟
اين صنعت بيشتر به‌صورت خانوادگي بوده و اگر کسب‌وکاري بر مبناي آن راه‌اندازی میشود بيشتر از هركسي اعضاي خانواده را درگیر خود می‌کند؛ اما اگر يك غرفه ده متري سفال در همدان داشته باشيد ماهيانه بايد 10 ميليون تومان فروش داشته باشيد تا اين کسبوکار صرفه اقتصادي داشته باشد. به عبارتي بايد نزديك به 4000 قطعه محصول توليد شود.
براي توليد اين حجم از محصولات در يك کارگاه سفالگري بيش از ده نفر مشغول به فعاليت هستند. البته ميزان اشتغالزایی اين کسبوکار بسته به نوع محصول متفاوت است براي مثال اگر محصولات چوبي شيراز را در نظر بگيريم براي تأمین محصولات يك غرفه دو هنرمند كفايت می‌کند و يا براي قالي‌باقي و کند‌بافي بين 4 تا 5 نفر كافي است. اين نوع محصول است كه ميزان افراد شاغل را تعيين می‌کند.
حاشیه سود کسبوکار: میزان سود حاصل از کسبوکار چقدر است؟
حاشيه سود اين کسبوکار براي غرفه داران چندان بالا نيست و بين 10 تا 15 درصد در نظر گرفته میشود. هرچه اجناس کوچک‌تر باشند ميزان حاشيه سود هم كمتر میشود. براي مثال يك شانه چوبي طراحی‌شده در شهر شيراز كه به قيمت 10 هزار تومان به فروش می‌رسد نهایت 1000 تومان سود دارد اما محصولات خاتم‌کاري و يا قلم‌زنی براي فروشگاه‌های بزرگ بين 50 تا 60 درصد و براي غرفه داران بين 15 تا 20 درصد حاشيه سود دارد.
نظرات