اقتصاد ایران پس از بازگشت به لیست سیاه FATF چه می‌شود؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، گروه ویژه اقدام مالی، دقایقی پیش در آخرین روز از جلسه شش روزه FATF اعلام کرد، با توجه به اینکه ایران به کنوانسیون پالرمو و مبارزه با تامین مالی تروریسم نپیوسته، این کشور را در لیست سیاه قرار می‌دهد.

بازگشت ایران به لیست سیاه FATF درحالیست که پیش از این مسئولان مختلف نسبت به آن اظهار نظرهایی داشتند و حتی برخی هشدارهایی را مطرح کردند. با این حال مسئولانی مثل رئیس کل بانک مرکزیم اعتقاد دارند این موضوع تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران ندارد.

ساعاتی پیش از اعلام رسمی FATF درباره ورود ایران به لیست سیاه، رئیس دفتر رئیس جمهوری گفت: براساس آن چه که تا الان به من اعلام شده، عملا از تعلیقی که در آن قرار داشتیم خارج می‌شویم و به شرایطی که در گذشته بودیم بازمی‌گردیم و شرایط از آن چه امروز هست، بدتر می‌شود.

با این حال واکنش همتی به قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF کمی متفاوت به نظر می‌رسد.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در حساب اینستاگرامی خود در واکنش به حضور ایران در لیست سیاه FATF نوشت:

بار دیگر، دشمنی آمریکا و رژیم اشغالگر قدس با مردم ایران، خود را درقالب مخالفت با توصیه کارشناسان مجموعه FATF در مورد گامهایی که ایران در زمینه عمل به تعهدات خود در مورد مبارزه با تأمین مالی تروریسم و پول شویی انجام داده است نشان داد.

وی افزود: این رفتار سیاسی و غیر فنی از تابستان ۱۳۹۵ تا امروز ادامه داشته است. گاه بصورت بهانه‌جویی‌های غیر فنی درجریان مجمع FATF توسط نماینده آمریکا و کشورهای هم پیمانش و گاه نیز بصورت تلاش برای اخلال در گزارش‌های کارشناسی.

درحالی که در تمام بیانیه‌های مجمع گروه ویژه اقدام مالی، مشخص بود که کشور ما گام‌های بلندی در این مسیر برداشته است.

همتی ادامه داد: مردم عزیزمان خوب می‌دانند که در این دوران سخت تحریم‌های ظالمانه وفشار حداکثری، نظام پولی و مالی کشورمان توانسته است ارتباطات تحریم ناپذیری با نظام پولی و مالی دنیا، خارج از چارچوب FATF، برقرار کند که تا حد زیادی تهدیدهای ناشی ازسنگ اندازی و دشمنی آمریکا را مهار کرده است.

اظهار نظرهای پیش از این مسئولان

اما قبل از این، در خصوص آخرین وضعیت FATF در ایران، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در روز هفتم بهمن ماه گفت: زمان بررسی لوایح پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام سپری شده، لذا نظر شورای نگهبان درباره لوایح، مُحَکَم است.

وی همچنین عنوان کرده است: بحث پذیرش شروط FATF فعلا متوقف به این است که خود نهاد FATF کاری را انجام دهد،چون مجمع بی‌اعتماد شده است.

بنابراین این دو لایحه از سوی ایران مورد پذیرش قرار نگرفته و تعلیق ایران از قرار گرفتن در لیست سیاه نیز به اتمام رسیده است؛ اما نگاه اعضاء کابینه دولت روحانی به تصویب نشدن FATF چگونه است و کشور را پس از قرار گرفتن در لیست سیاه را چگونه می‌بینند؟

مشاور حقوقی رئیس جمهور معتقد است که نپذیرفتن FATF اقتصاد ایران را در مقابل نظام مالی و پولی بین‌المللی قرار خواهد داد.

لعیا جنیدی در این خصوص عنوان کرده است: با توجه به تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا، نباید اجازه دهیم ارتباطات مالی بین‌المللی ما در دیگر مناطق جهان آسیب‌پذیر شود. ‌در صورت نپذیرفتن لوایح چهارگانه گروه اقدام مالی مشترک، تقریبا تمامی روابط پولی و مالی بین‌المللی خود را با خطر مواجه خواهیم کرد.(اطلاعات)

رئیس دفتر حسن روحانی نیز در ابتدای دی ماه اظهار نظری مشابه مشاور حقوقی کرده است.

محمود واعظی گفت: این مساله یک موضوع بسیار مهم و کلیدی برای اقتصاد کشور است چنانکه در لیست سیاه قرار بگیریم می‌تواند ضربه سنگینی به اقتصاد کشورمان باشد. متاسفانه " FATF" را سیاسی کرده‌اند و این مساله قطعاً به ضرر کشور است و مردم باید نسبت به ابعاد مختلف آن اطلاع و آگاهی داشته باشند و همه مسئولان و فعالان اقتصادی وظیفه دارند که تبعات آن را برای مردم تبیین و تشریح کنند.

سخنگوی دولت نیز براین باور است که در صورت قرار گرفتن در لیست سیاه FATF شرایط انتقال پول از شرایط امروز هم دشوارتر و تسلط اطلاعاتی بیگانگان بر ما بیشتر می‌شود.(ایسنا)

علی ربیعی در نشست خبری هفته اول دی ماه خود گفت: دولت معتقد است تصویب لوایح FATF به نفع مردم است. نباید خودمان تحریم جدیدی به تحریم‌های کشور اضافه کنیم. هر تصمیمی در نهایت گرفته شود دولت بر اساس قانون به آن تمکین می‌کند اما ما باید منافع ملی را در نظر داشته باشیم.

وزیر اقتصاد در آبان ماه شرایط بعد از قرار گرفتن در لیست سیاه اینطور ترسیم کرد: ورود نام ایران به لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) دشواری‌های فراوانی در پی خواهد داشت و برای خروج از این لیست باید «برنامه اقدام» بنویسیم که امکان دارد شرایط سخت‌تری در آن مطرح شود.(ایرنا)

اما در میانه بهمن ماه دژپسند احتمال قرار گرفتن ایران در لیست سیاه را رد کرد.

وی در این خصوص گفت: ما در جلسه مقدماتی که با این گروه مالی داشتیم گزارشی ارائه کردیم مبنی بر اینکه از ۴۱ اکشن پلن ۳۶ مورد آن را اجرا می‌کنیم. وقتی این تعداد مورد را ما در کشور اجرا می‌کنیم نباید رفتن به لیست سیاه را مطرح کرد.(ایلنا)

با این که اظهارنظر دولتمردان روشن است، اما سخنان عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی متفاوت است.

همتی در ۲۵ آذر ماه امسال با انتشار پیامی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام با گوشزد کردن حساسیت موضوع تصویب لوایح FATF اعلام کرد: یقین دارم اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، حتما حساسیت موضوع و ضرورت تداوم مناسبات بانکی و پولی در شرایط تحریم را در نظر می‌گیرند.

در چهارم دی ماه امسال نیز گفت: من به صلاح سیستم بانکی کشور می‌دانم که عضو FATF شویم تا از قرار گرفتن در لیست سیاه آن جلوگیری کنیم. چین و روسیه به ما اطلاع داده‌اند که وارد شدن ایران به لیست سیاه FATF ، تاثیر منفی بر مبادلات بانکی کشورمان با آنها خواهد داشت.

اما در آخرین اظهارات خود تغییر جهت داده و در روز 20 بهمن ماه در اینستاگرام خود نوشت: تصمیم آتی FATF (اعم از تمدید یا عدم تمدید) نمی‌تواند تاثیر قابل توجهی بر شرایط ارزی کشورمان داشته باشد.

وزیر امور خارجه نیز در آبان ماه سال گذشته عنوان کرده بود که نباید از ترس مرگ، خودکشی کرد.

ظریف در واکنش به این موضوع که منتقدان می‌گویند ممکن است برخی از کشورهای قدرتمند شورای امنیت را تحت فشار قرار دهند که سپاه و بسیج را در لیست گروه‌های تررویستی قرار دهند و در آن صورت ما چه کار باید انجام دهیم، گفت: ما یک ضرب‌المثلی داریم که می‌گوییم از ترس مرگ نباید خودکشی کرد.(همشهری)

از امروز اجلاس FATF آغاز می‌شود و ارزیابی اقدامات کره، امارات متحده عربی، ایران و پاکستان برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم از جمله مباحثی است که در این جلسه مورد بحث قرار خواهد گرفت.

از آنجایی که از تعلیق اخیر ایران که تا پایان دی ماه بود، به عنوان اولتیماتوم پایانی گروه ویژه اقدام مالی نام برده می‌شود، این دور از جلسات گروه اقدام ملی برای ایران نسبت به قبل حساسیت بیشتری دارد باید دید تا روز جمعه دوم اسفند ماه تصمیم این گروه برای ایران چه خواهد بود؟