در گفتگوی تجارت‌نیوز با کارشناسان بورسی مطرح شد:
تصویب نشدن FATF با بورس چه می‌کند؟ / نمادهایی که احتمالا متاثر خواهند شد
در صورت تصویب نشدن FATF و ورود ایران به لیست سیاه FATF ممکن است چه اتفاقاتی برای بازار سهام رخ دهد و کدام نمادهای بورسی احتمالا بیشتر متاثر شوند؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، شمارش معکوس برای پایان آخرین مهلت زمانی ایران برای پیوستن به FATF آغاز شده است. درحالی که ایران تنها کمتر از دو هفته برای تصویب FATF فرصت دارد، احتمال تصویب نشدن آن و قرارگیری ایران در لیست سیاه موجب شده تا نگرانی‌هایی در حوزه بازار سرمایه ایجاد شود.
در صورت تصویب نشدن FATF و قرارگیری ایران در لیست سیاه، شاخص سهام چه تغییری خواهد کرد؟
ایمان رئیسی، کارشناس بازار سرمایه، با بیان اینکه در پی رشد اخیر شاخص بازار سهام برخی شرکت‌ها پتانسیل رشد را داشته‌اند و شاخص آنها به صورت طبیعی رشد کرده‌است، گفت: اما هجوم نقدینگی به بازار موجب رشد دسته‌ای از سهم‌ها شده است، چه بسا که این سهم‌ها دچار حباب شده‌اند. پس از مشخص شدن وضعیت FATF، اصلاحی در بازار شکل خواهد گرفت و اگر هم FATF تایید نشود، این اصلاحات طولانی‌تر خواهد شد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، بازار سکه و طلا در چند روز اخیر با رشد همراه بوده است و اگر سقف قبلی خود را بشکند؛ احتمالا شاهد حرکت 20 تا 30 درصدی در بازار موازی با بورس باشیم.
ولید هلالات، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه، با بیان این که تصویب نشدن FATF نمی‌تواند تاثیر مستقیم روی بورس داشته باشد، گفت: باید دید که تا چه اندازه این جریان مانع از ورود و خروج پول به کشور می‌شود.
به گفته هلالات، درصورتی که این اتفاق، مانع از تهیه مواد اولیه شرکت‌ها شود یا آنها نتوانند پول حاصل از فروش خود را وصول کنند، می‌تواند در بلندمدت تاثیرات منفی درپی داشته باشد.
وی تصریح کرد: باید دید پس از قرار گرفتن در لیست سیاه، شرکت‌هایی که در حال حاضر با ما همکاری می‌کنند تغییر رویه خواهند داد یا نه، چرا که هم‌اکنون نیز ما تحریم هستیم و قاعدتا کسی نباید با ما مراوده مالی داشته باشد.
وی با بیان اینکه باید منتظر ماند و دید پس از مشخص شدن تکلیف FATF چه اتفاقی خواهد افتاد ادامه داد: از الان نمی‌توان در این باره نظر قطعی داد. اگر اثر آن بسیار با اهمیت باشد، می‌تواند سود شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد و در آن زمان است که می‌توان از میزان اثرش صحبت کرد.
سلمان نصیرزاده، فعال حوزه سرمایه، نیز در پاسخ به این سوال این طور عنوان کرد: در بحث مجامع بین‌الملل استانداردهایی وجود دارد که باید رعایت شود و در بحث مالی نیز قوانین FATF لازمه حضور در معادلات اقتصادی بازار جهانی هستند. وارد شدن مجدد ما به لیست سیاه قاعدتا تبعات زیادی خواهد داشت. شرکت‌های ما در صورتی می‌توانند در پی صادرات، ارز وارد کشور کنند که پایبند به این قوانین باشند، در غیر این صورت در بهترین حالت ممکن، ورود منابع مالی به کشور که همان ارز حاصل از صادرات محصولات نفتی و غیرنفتی است؛ به سختی و با هزینه‌های گزاف انجام می‌گیرد.
وی اضافه کرد: در نتیجه این امر، موجب افزایش شدید هزینه‌های مالی و نقل و انتقالات پول می‌شود، البته با فرض اینکه ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردد یا مبادله کالا به کالا صورت گیرد.
او ادامه داد: در نهایت اثر تصویب نشدن FATF این طور خواهد بود که منابع ورودی به کشور کاهش پیدا می‌کند؛ کشور نیز چون برای واردات کالاهای اساسی نیاز به ارز دارد، در نتیجه این عدم توازن خود را در تورم نشان می‌دهد.
نصیرزاده همچنین عنوان کرد: ورود به لیست سیاه از لحاظ بازار سرمایه، ریسکی کلان است و تورم می‌تواند فضایی را ایجاد کند که قیمت‌ها و ارزش بازار سهام افزایش پیدا کند؛ چرا که همیشه، بازار سهام با تورم رابطه مستقیم داشته است. در نتیجه ممکن استمجددا ریسک کلانی به بازارهای ما افزوده می‌شود، ولی در کنار خود به واسطه تورمی که ایجاد می‌کند، می‌تواند اهداف بازار سهام را بالاتر ببرد.
وی با بیان اینکه این جریان مهمترین اتفاقی است که برای بورس رخ خواهد داد، ادامه داد: تعاملات گروه‌های مالی، همچون موسسات مالی و بانک‌ها با بازارهای بین‌المللی به حداقل ممکن کاهش پیدا می‌کند، هرچند در طول این سال‌ها نیز تعاملات قابل توجهی نداشته‌ایم. اما این اتفاق برای صادرکننده‌ها احتمال ریسک را افزایش می‌دهد، که تحلیلگران باید آن را در محاسبات خود درنظر بگیرند، اگر هزینه نقل و انتقال را نسبت به سال گذشته مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که این هزینه‌ها در سال جاری افزایش یافته است.
نصیرزاده ادامه داد: اگرچه در مجامع شرکت‌ها اعلام کرده‌اند که تا امروز مشکل صادرات محصول وجود نداشته اما در بحث نقل و انتقال پول هزینه‌های گزافی به شرکت‌ها تحمیل شده است و FATF هم می‌تواند فضا را برای این شرکت‌ها سخت‌تر کند. در مقابل نیز با افزایش نرخ ارز، قیمت محصولات این دسته از شرکت‌ها به واسطه صادراتشان رشد می‌کند. باید دید که این شرکت‌ها موفق خواهند شد که ارز حاصل از صادرات را دریافت کنند یا تهاتر خواهند کرد.
او بیان کرد: در نهایت تصویب نشدن FATF در کوتاه‌مدت اثر تورمی و در بلندمدت ریسک‌های کلان را به بازار تحمیل می‌کند، که باید در محاسبات این موارد را لحاظ کرد.
نمادهایی که بیشتر متاثر می‌شوند
اما کدام نمادهای بورسی به دنبال تصویب نشدن FATF بیشتر متاثر خواهند شد؟
رئیسی در پاسخ به این سوال گفت: نمادها گروه‌هایی همچون خودرویی‌ها و بانکی‌ها که در حال حاضر رشد قابل ملاحظه‌ای نیز داشته‌اند، بیشترین تاثیر را خواهند داشت.
همچنین به گفته وی، احتمال دارد سهم‌هایی نظیر فولاد مبارکه، همراه و مخابرات بتوانند وضعیت بازار را متعادل کنند.
هلالات نیز تبعات تصویب نشدن FATF بر نمادهای بورسی را اینگونه عنوان کرد: قطعا این موضوع نمی‌تواند روی یکسری از نمادها اثر مثبت یا منفی خاصی داشته باشد، چرا که همه شرکت‌ها به نوعی به این جریان وابسته هستند. به‌طور طبیعی، شرکت‌هایی که صادرات محور بوده و حجم بالایی از صادرات دارند ممکن است بیشتر از سایر شرکت‌ها تحت تاثیر قرار بگیرند.
وی همچنین تاکید کرد: باید در نظر گرفت، اگر هم‌اکنون نرخ دلار در کانال 13هزار تومانی قرار دارد به لطف شرکت‌های پتروشیمی و فولاد است. اگر جریان FATF به نحوی بشود که این شرکت‌ها نتوانند پول خود را وصول کنند، طبیعی است که این امر بر نرخ ارز نیز تاثیر بگذارد و دلار به شدت افزایش پیدا کند. بر این اساس، نمی‌توان به راحتی پیش‌بینی کرد که چه اتفاقی به‌دنبال جریان تصویب نشدن FATF خواهد افتاد.
نصیرزاده نیز به این سوال اینگونه پاسخ داد: مجموعه‌هایی از صنایع که وابسته به واردات یا صادرات که نیاز به ارز دارند و نهاد واسطشان بانک‌ها و موسسات مالی هستند، شرایط دشوارتری خواهند داشت، برای مثال برای واردات ماشین‌آلات با فضای سخت‌تری مواجه خواهیم بود. در بحث صادرات نیز، ورود ارز با هزینه‌های بیشتری انجام خواهد شد. در نتیجه شرکت‌هایی از این قبیل، بیشتر از شرایط FATF متاثر خواهند شد.
او تصریح کرد: همچنین، ارتباط موسسات مالی و بانکی با مجامع بین‌المللی که پیش از این کمتر بود، به حداقل ممکن کاهش پیدا می‌کند. این‌ها صنایعی هستند که وارد دوره پر ریسک‌تری خواهند شد.
اما آیا بازار سهام ایران وارد این دوره پرریسک خواهد شد؟
نظرات