سارا اسلامی 
باز هم وعده‌ای تکراری / استقلال و پرسپولیس بورسی می‌شوند؟
وزیر ورزش وعده‌ای قدیمی را دوباره تکرار کرده است؛ واگذاری استقلال و پرسپولیس به بخش خصوصی و عرضه سهام آنها در بورس. به گفته یک کارشناس بازارهای مالی، شرایط اقتصادی کشور باعث شده است دولت به صرافت عملی کردن این وعده بیفتد اما مشخص نیست که چقدر از سرمایه جمع‌آوری شده به این دو باشگاه تزریق شود. احتمال ضرر سرمایه‌گذاران خرد هم وجود دارد.
به گزارش تجارت‌نیوز ، موضوع خصوصی‌سازی دو باشگاه محبوب تهرانی، از سال ۱۳۷۸ تا کنون مطرح بوده است. در این سال‌ها بارها وعده عرضه اولیه آنها در بازر سرمایه نیز تکرار شده، حتی فرهاد دژپسند، وزیر پیشین امور اقتصادی و دارایی، سال گذشته از عملی شدن این وعده در دهه فجر خبر داده بود اما مثل همیشه اتفاق خاصی رخ نداد.
این بار هم حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان دولت سیزدهم گفته است استقلال و پرسپولیس تا دو ماه دیگر خصوصی می‌شوند و بخشی از سهام آنها نیز به بازار سرمایه می‌رود. به گفته او مقدمات کار را دولت قبل انجام داده و سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور هم با این انتقال موافق است.
این در حالی است که سرخابی‌های تهران با مشکلات ساختاری از جمله ارقام بالای بدهی و زیان انباشته، پرونده‌های باز در فیفا، نداشتن برخی امکانات اولیه و صورت‌های مالی و قراردادهای غیرشفاف اسپانسری مواجه هستند. در این شرایط چقدر می‌توان به عملی بودن چنین وعده‌ای خوشبین بود؟
دولت این بار جدی است اما …
پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازارهای مالی معتقد است شرایط اقتصادی کشور به سمتی می‌رود که احتمالا دولت این بار در عملی کردن وعده خود جدی است؛ با وجود این نمی‌توان مطمئن بود نتیجه کار به نفع دو باشگاه و مردم باشد.
او با اشاره به هزینه‌های سنگین استقلال و پرسپولیس برای دولت و درآمدزا نبودن این دو باشگاه به تجارت‌نیوز می‌گوید: در همه سال‌های گذشته، محبوبیت این دو تیم، موقعیت اجتماعی و سیاسی آنها و منافع اقتصادی که برای عده‌ای داشته‌اند، مانع شده است که دولت حاضر شود حتی نیمی از مالکیت سرخابی‌ها را به شرط حفظ مدیریت خود، به مردم واگذار کند.
الیاس‌کردی می‌افزید: اما به نظر می‌رسد شرایط اقتصادی کشور باعث شده است موضوع خصوصی‌سازی این دو باشگاه جدی شود و دولت تصمیم بگیرد به سرعت آن را عملی کند.
به اعتقاد این کارشناس بازارهای مالی، احتمالا بخش کوچکی از مالکیت استقلال و پرسپولیس به مردم منتقل می‌شود اما دولت مدیریت خود را حفط می‌کند و سهامدار اصلی باقی می‌ماند.
او می‌افزاید: اگر در آینده شرایط اقتصادی بهبود یافت، ممکن است دولت با افزایش سرمایه، سهم مالکیت مردم را کاهش دهد ولی اگر باز هم به تامین مالی نیاز داشت، سهم بیشتری را به بازار عرضه می‌کند.
تردید در منبع هزینه‌کرد سرمایه جمع‌آوری شده
الیاس‌کردی در اینکه سرمایه حاصل از واگذاری یا فروش سهام استقلال و پرسپولیس به داخل این باشگاه تزریق شود نیز تردید دارد.
او به تجارت‌نیوز توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه دولت با تبصره‌هایی، در عمل مالک این دو باشگاه است، باید دید آیا سرمایه به دست آمده از این عرضه اولیه صرف تامین مالی مورد نیاز بخش‌های دولتی می‌شود یا به افزایش امکانات این دو باشگاه اختصاص می‌یابد.
این کارشناس بازارهای مالی می‌افزاید: استقلال و پرسپولیس، به ویژه آبی‌پوشان، کمبودهای زیادی دارند که گاهی حتی شامل زمین تمرین هم می‌شود. آنها بر خلاف بسیاری از باشگاه‌های حرفه‌ای دنیا، فاقد استادیوم اختصاصی و زیرساخت‌های قابل قبول درمانی، بدنسازی، آموزشی و طرفداری هستند.
سرمایه، صرف قراردادهای کلان می‌شود
الیاس‌کردی ادامه می‌دهد: سرخابی‌ها همچنین مشکلات زیادی در زمینه درآمدزایی دارند و صورت‌های مالی و حتی قراردادهای تبلیغاتی و اسپانسری آنها شفاف نیست. اگر عرضه سهام به حل این چالش‌ها و افزایش شفافیت کمک کند می‌تواند اقدام موثری باشد.
او تاکید می‌کند: تجربه نشان داده است که نمی‌توان چندان به عملی شدن این امور امیدوار بود. حتی اگر تامین مالی ناشی از فروش سهام به باشگاه تزریق شود، آنها احتمالا این سرمایه را صرف انعقاد قراردادهای کلان با مربیان و بازیکنان می‌کنند و بعید است از آن برای تکمیل زیرساخت‌های خود بهره ببرند.
ضرورت واگذاری مدیریت و حل چالش‌های ساختاری
این کارشناس بازارهای مالی در مورد ارزشگذاری استقلال و پرسپولیس می‌گوید: با توجه به اینکه آنها دارایی فیزیکی چندانی ندارند، احتمالا با ارزشگذاری برند خود به بورس یا فرابورس می‌روند.
الیاس‌کردی در عین حال می‌افزاید: باشگاه‌هایی که در دنیا وارد بازار سرمایه شده‌اند و سهام خود را فروخته‌اند، لزوما به موفقیت نرسیده‌اند اما در ایران برای حل چالش‌های استقلال و پرسپولیس، راهی به جز بورسی شدن آنها وجود ندارد.
او توضیح می‌دهد: دولت باید به تدریج بخش‌های بیشتری از سهام آنها را در بازار سرمایه عرضه و در نهایت مالکیت و مدیریت را نیز به بخش خصوصی واگذار کند.
این کارشناس بازارهای مالی تاکید می‌کند: البته در کنار این موارد، باید مشکلات زیرساختی دیگر مانند حق پخش، بلیط فروشی، کپی‌رایت و تبلیغات را نیز برطرف کرد تا سرمایه مالک و سرمایه‌گذار بازگردد.
احتمال زیان سهامداران خرد وجود دارد
الیاس‌کردی با اشاره به این نکته که سرخابی‌ها علاقه‌مندان زیادی دارند، تاکید می‌کند: ممکن است افرادی که اکنون حضوری در بازار سرمایه ندارند با عرضه اولیه سهام استقلال و پرسپولیس، بدون توجه به احتمال سود و زیان و فقط بر اساس عشق و علاقه خود، اقدام به خرید سهام آنها کنند.
به گفته او اگر مشکلات ساختاری حل نشود، ممکن است سهامدار خرد و علاقه‌مند در درازمدت ضرر کند و بورسی شدن استقلال و پرسپولیس فقط به نوعی وسیله تامین مالی برای دولت تبدیل شود.
آخرین اخبار حوزه بورس را در صفحه بورس تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات