مخالفت با ایجاد مناطق آزاد جدید به دلیل ناآگاهی است

مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو در ارتباط با مسائل کلان مناطق آزاد و نیز مشکلات و مسائلی که این مناطق با آن درگیر هستند توضیح داد.حسین فروزان طی اظهاراتی بی‌پرده در ارتباط با مسائل مختلفی از جمله شرایط بسیار سخت ایجاد بانک‌های خارجی در مناطق آزاد، رشد شبکه قاچاق در ایران و خسارت‌های کلان وارده در اثر این اتفاق، مخالفت‌های مختلف با ایجاد مناطق آزاد جدید به دلیل ناآگاهی، رقابتی‌نبودن فضای مناطق آزاد با یکدیگر، غیرممکن بودن قاچاق از مناطق آزاد مگر از طریق گمرک و نیز مسائل دیگری از جمله درگیرنبودن هیچ یک از مسوولان مناطق آزاد با فیش‌های نجومی، علت قاچاق گازوئیل از ایران و غیره از جمله موضوعاتی بود که مدیر عامل منطقه آزاد ماکو در ارتباط با آن صحبت کرد که متن تفضیلی آن را در ادامه می‌خوانیم.
برخی تغییرات و تحولات اساسی که در زیرساخت‌های مناطق آزاد ایجاد شده است را نمی‌بینند. بیایند و بررسی کنند و متوجه شوند در زمان مدیریت جناب آقای روحانی چه اتفاقاتی رخ داده است. منطقه آزاد ماکو سه سال است که ایجاد شده و از صفر تا ۱۰۰ اتفاقاتی که در آن رخ داده چه خوب چه بد مربوط به دولت فعلی است. اگر این اتفاقات مثبت بوده باید آن را ادامه دهیم و اگر منفی بوده باید نسبت به آن بازنگری داشته باشیم و یا آن را جمع کنیم.
برخی تنها به دنبال مشکلاتی می‌روند که از سال‌ها قبل وجود داشته‌ و قصدشان بزرگ کردن این‌گونه مشکلات است. قطعا اینگونه به نتیجه نمی‌رسیم اگر قصدمان حل کردن مشکلات مملکتی است باید نسبت به آن درست عمل کنیم. ابتدا باید در مورد مناطق آزاد به این نتیجه برسیم که این مناطق خوب هستند یا بد؟ به‌طور مثال فرودگاهی که قرار است در ماکو ساخته شود از سال ۱۳۷۱ کلنگ‌زنی شده بود و پروژه‌ای که چندین و چند سال است بر زمین مانده بروید و ببنید طی این مدت و پس از ایجاد منطقه آزاد ماکو چه پیشرفت ساختاری داشته است.
مناطق آزاد با یکدیگر رقابت ندارند
نباید در مورد ایجاد مناطق آزاد جدید در کشور به صورت رقابتی نگاه کنیم و این بحث به نظر من مفهومی ندارد. باید ببینیم که ایجاد مناطق آزاد جدید چه کمکی به اقتصاد کشور می‌کند؟ مناطق آزاد باید دو موضوع را پیگیری کنند، یکی بحث عمران منطقه‌ای است و دیگری این است که سرریز اقتصادی این عمران منطقه‌ای به اقتصاد کشور چه میزان است؟ اگر جواب این دو موضوع را پیدا کنیم قطعا متوجه مسائل زیادی می‌شویم.
مخالفت با ایجاد مناطق آزاد جدید به دلیل ناآگاهی است
در مورد مزایای لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد و ۱۲ منطقه ویژه جدید باید خاطر نشان کرد که اگر مناطق آزاد درست مدیریت شوند قطعا موفق خواهند بود. بروید ماکوی امروز را با ماکوی دیروز و همسایه‌های این منطقه مقایسه کنید. بخش خصوصی طی مدت اخیر یک نیروگاه برق را با مشارکت چینی‌ها ایجاد کرده است و این اتکاء حاصل تبدیل ماکو به منطقه آزاد است. کارخانه سیمانی که ۵۰ سال روی کاغذ بود قرار است تا دو ماه آینده فاز اول آن بهره‌برداری شود و این‌ها همه نتیجه ماکو به منطقه آزاد است و گرنه بسیاری از سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری به مناطق دیگری می‌رفتند. در همین دو سه سال گذشته منطقه ازاد ماکو صاحب فرودگاه و پایانه صادراتی شده و بسیاری از مسائل مربوط به گمرک را حل کرده است.
به نظر بنده برخی از پافشاری‌ها در مورد عدم تصویب لایحه هفت منطقه آزاد و ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی جدید به علت ناآگاهی است و باید بررسی‌های بیشتری انجام شود و اطلاعات بیشتری در اختیار این افراد قرار گیرد. در رابطه با این مساله برخی‌ها اطلاعات غلط می‌دهند و بخشی از آن به دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد باز می‌گردد که نتوانستند به خوبی اطلاع‌رسانی کنند.
هیچ‌فیش نجومی مربوط به مسوولان مناطق آزاد نبود
در ارتباط با فیش‌های نجومی صحبت‌های مختلفی در کشور مطرح شد، اما هیچ یک از این فیش‌ها مربوط به افراد مسوول در مناطق آزاد نبود. مساله‌ای که بسیار مهم است سلامت سیستم است و ما باید به این نکته توجه ویژه‌ای داشته باشیم. اگر این اتفاق می‌افتاد بسیاری از مشکلات حل می‌شد، چرا که معتقدم بسیاری از انتقادات به دلیل عدم آگاهی لازم است، قطعا اگر کسی بداند با ایجاد مناطق آزاد جدید آبادانی رقم خواهد خورد، چرا باید با این مساله مخالفت کنیم.
چرا گمرک به دستگاه‌های ایکس‌ری مجهز نمی‌شود؟
در مورد ماکو می‌توانم عنوان کنم که در این منطقه امکان قاچاق وجود ندارد، اصلا غیرممکن است که آنجا قاچاق اتفاق بیفتد مگر این‌که از گمرک این اتفاق رخ دهد. به تازگی نیز شاهد بودیم که خبری در ارتباط با بازداشت چندین نفر از پرسنل گمرک و پیمانکاران منتشر شد که این مساله درارتباط با قاچاق ۲۱۰ کانتینری بود که در جنوب ایران رخ داده است، حال سوال من این است که مگر این اتفاق در مناطق آزاد رخ داده است؟
تمام مناطق مرزی در اختیار گمرک قرار دارند و مناطق آزاد از این قضیه مستثنی نیستند، چگونه این قاچاق از طریق مناطق آزاد رخ می‌دهد؟ مسوول قاچاق گمرک است و به هر طریقی نباید اجازه قاچاق دهد. من برایم یک سوال پیش آمده که آن را مطرح می‌کنم. به صورت سالانه چهار میلیارد دلار واردات از مرز بازرگان داریم. حدود ۱۸ میلیارد دلار تبادلات تجاری در این منطقه انجام می‌شود. برخی از خودرو به ترکمنستان و برخی دیگر به عراق و برخی به ایران می‌آیند. اگر گمرک درست می‌گوید پس چرا دستگاه‌های ایکس ری (XRAY) مدرن را در نظر نمی‌گیرند تا متوجه شوند در خودروها چه چیزی وجود دارد؟ یعنی ما نمی‌توانیم در مملکتی که میلیاردها دلار سالانه قاچاق می‌شود یک دستگاه ایکس ری که مدرن‌ترین آن ۱۵ تا ۲۰ میلیارد تومان قیمت دارد فراهم کنیم. باید بروند و این مسائل را حل کنند.
من هنوز نمی‌فهمم که چگونه در منطقه آزاد ماکو قاچاق صورت می‌گیرد؟ همه چیز در مناطق آزاد در اختیار گمرک قرار دارد و اگر تخلفی نیز در این مناطق رخ دهد، گمرک باید نظارت کند. هرچند که ما در ماکو با گمرک منطقه هیچ مشکلی نداریم و یکی از سالم‌ترین گمرک‌ها گمرک بازرگان و آذربایجان غربی است. برخی سیاسی کار می‌کنند و اخبار غلط منتشر می‌کنند تا همان شبکه مافیایی قاچاق به کار خود ادامه دهد.
شبکه قاچاق در حال نابود کردن مملکت است
به نظر من قاچاق در جای دیگری همچون بنادر اتفاق می‌افتد و مشکل اصلی در ارتباط با قاچاق جای دیگری است. قاچاق اتفاقی است که به صورت سیستماتیک و مافیایی رخ می‌دهد. بروید و ببینید چه مسائلی در بانه رخ می‌دهد. من به جای آقای ترکان بودم با تبدیل بانه به منطقه آزاد مخالفت می‌کردم، چرا که بخشی از قاچاق در این منطقه به مناطق آزاد منتقل می‌شوند.
در حالی که تنها چند منطقه را مورد هدف قرار داده‌ایم اما باید بدانید که شبکه قاچاق در حال نابود کردن مملکت است و روزبه‌روز فعالیت خود را ادامه می‌دهد. ما منکر برخی تخلفات در مناطق آزاد نیستیم. به‌طور مثال در خوزستان استاندار دستور خلاف صادر می‌کند و اجازه می‌دهد تا خودروهای خارجی که اجازه تردد در منطقه آزاد اروند را دارند در سراسر استان تردد کنند. این مساله چه ربطی به منطقه آزاد دارد؟
شرایط بسیار سخت ایجاد بانک‌های خارجی در مناطق آزاد
شورای پول و اعتبار مصوبه‌ای را داشته که در ارتباط با افزایش دارایی بانک‌های خارجی از ۱۵ میلیون دلار به ۱۵۰ میلیون دلار دارد با این شرایط آیا بانک‌ها حاضر به حضور در مناطق آزاد هستند؟ این لطف آقای سیف بود، هم‌اکنون شرایط در سرزمین اصلی راحت‌تر از مناطق آزاد شده است. این مساله در مناطق آزاد ۱۵ میلیون دلار بود و در سرزمین اصلی ۲۵ میلیون دلار که در مورد سرزمین اصلی این رقم ثابت مانده، اما در مناطق آزاد به ۱۵۰ میلیون دلار افزایش پیدا کرده است. چه کسی با این شرایط حاضر به ایجاد بانک با شرایط ایجاد شده می‌شود؟ قرار بود یک شرکت روسی در منطقه آزاد ماکو بانک دوم خود را ایجاد کند که با این حساب منصرف شده و اقدام نخواهد کرد. سوال بنده این است که با شرایط ایجاد شده اصلا چرا باید برای سرمایه‌گذاری اقدام کنند؟ یکی از مهم‌ترین مشکلات کشور تصمیم‌گیری‌های آنی است.
چرا گازوئیل ایران به خارج قاچاق می‌شود؟
یکی ‌دیگر از سوالاتی که باید به آن پاسخ داد این است که چرا گازوییل‌مان به خارج از ایران قاچاق می‌شود؟ دلیل این مساله این است که گازوئیل در داخل ایران ۱۰۰۰ تومان و به طور مثال در ترکیه ۷۰۰۰ تومان قیمت دارد، قطعا قاچاق گازوییل برای سودجویان منافع مالی زیادی در بر دارد. بسیاری از افراد در مورد مسائل قاچاق اطلاع دارند، اما نمی‌توانند در این زمینه تصمیم‌گیری کنند.
تحولات مهم منطقه آزاد ماکو
زمانی که بنده به منطقه آزاد ماکو آمدم کل ترخیص از گمرک بازرگان رقمی معادل ۲۰۰ میلیون دلار بود، ما با تمام ارتباطاتی که با گمرک و تلاش همه‌جانبه توانستیم در سال ۱۳۹۴ این رقم را به ۵۰۰ میلیون دلار برسانیم. این رقم سرریز اقتصادی زیادی برای منافع ملی دارد. باید به این مسائل توجه کنیم و از پرداختن به مسائل کوچک خودداری نماییم، نباید همه مسائل را تیره و تار ببینیم و اینگونه به مسائل بپردازیم. طی سه سال گذشته نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری برای نیروگاه برق داشته‌ایم که ۷۰ درصد آن مربوط به چینی‌هاست، ۱.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک پتروشیمی داشته‌ایم که متاسفانه گاز آن تخصیص نیافته است و اگر این اتفاق رخ دهد منطقه متحول خواهد شد. بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری که توانسته‌ایم جذب کنیم در ارتباط با همین پتروشیمی است. در حوزه کشاورزی نیز تفاهمات خوبی داشته‌ایم تا بتوانیم کشاورزی مکانیزه را مدنظر قرار دهیم.
۱۵ درصد از وارداتی که به ایران و نه مناطق آزاد داریم در جهت زیرساخت‌های مناطق آزاد اختصاص می‌یابد به‌طور مثال اگر کالایی ۳۰ درصد سهم گمرک دارد ۱۵ درصد آن به حساب مناطق آزاد واریز می‌شود و با توجه به این‌که بخشی از کالاهای وارداتی در مناطق تعرفه ترجیحی دارد این رقم حتی به ۱۵ درصد هم نمی‌رسد. قانون صراحتا عنوان کرده همه این پول وصول شده از گمرک باید صرف هزینه‌های عمرانی شود و نمی‌توانیم در رابطه با هزینه‌های جاری از آن استفاده کنیم و یا به حقوق‌ها اختصاص دهیم، چرا که ۱۰۰ درصد این رقم به هزینه‌های عمرانی اختصاص یابد.
به نقل از ایسنا،در مورد ایرلاین نیز صحبت‌های مختلفی شد اما واقعیت این است که ما به دنبال این مساله نیستیم و نمی‌توانیم ایرلاین ثبت کنیم. اگر قرار باشد هواپیما بگیریم قصد داریم به‌طور مثال با کیش‌ایر تفاهم‌نامه‌ای امضاء کنیم تا خدمات آن را از طریق آنها دریافت کنیم. راه‌اندازی ایرلاین ماکو بسیار سخت است و دولت نیز اجازه نمی‌دهد در این رابطه شرکتی ثبت کنیم. سازمان منطقه آزاد صرفا برای این مسائل ایجاد نشده است. تمام تجهیزات مربوط به فرودگاه از صفر تا ۱۰۰ از منطقه آزاد خریداری شده و در حال نصب است. تنها در حال حاضر منتظر فلایت‌چک از طریق شرکت‌ فرودگاه‌های کشور هستیم که باید این مساله در برنامه گنجانده شود و قول داده بودند که فلایت‌چک تا پایان مردادماه به منطقه بیاید اما با توجه به طرح‌های پروازی آنها تغییر کرده است تصور می‌کنم تا ۱۰ روز آینده این اتفاق رخ دهد. ترمینال موقت منطقه در حال حاضر آماده شده اما ترمینال اصلی تا پایان مردادماه طول می‌کشد.
هر فرودگاهی باید توجیح اقتصادی داشته باشد، به‌طور مثال فرودگاه خوی با فرودگاه ارومیه یک ساعت اختلاف زمانی دارند در حالی که فرودگاه ماکو با فرودگاه ارومیه ۳.۵ الی ۴ ساعت اختلاف زمانی دارد و به این دلیل ایجاد فرودگاه ماکو توجیح اقتصادی داشته، اما فرودگاه خوی از این شرایط برخوردار نیست. یکی‌دیگر از اتفاقات خوب منطقه ۱۲ هکتار پارک و یک نمایشگاه است که ۴۰۰۰ مترمربع مساحت سالن و ۲۰۰۰ مترمربع فضای باز دارد که قرار است ابتدای مهرماه افتتاح شوند. این پارک ۱۲ هکتاری طی مدت شش ماه ساخته شده است.