عاطفه محمودی 
تجارت‌نیوز کارنامه وزیر پیشنهادی آموزش‌وپرورش را بررسی می‌کند:
معرفی صحرایی، بی‌توجهی به آموزش‌وپرورش است
فردا جلسه بررسی صلاحیت رضامراد صحرایی برای تصدی وزارت آموزش‌وپرورش است. محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس حوزه آموزش می‌گوید: «معرفی صحرایی نشانه بی‌اعتنایی و بی‌توجهی به آموزش‌وپرورش است. ما باید استخوان‌دارترین فرد را برای وزارت آموزش‌وپرورش داشته باشیم. جوانگرایی بسیار خوب است، اما اول باید با فضا آشنا شوند. نه اینکه فرد هیچ آشنایی نداشته باشد و فقط بگوییم نگاه جوانگرایی در دولت داریم.»
به گزارش تجارت‌نیوز ، فردا (9 خرداد) جلسه بررسی صلاحیت رضامراد صحرایی برای تصدی وزارت آموزش‌وپرورش و گرفتن رای اعتماد از نمایندگان است. پس از پایان تعطیلات نوروزی و استعفای یوسف نوری، صحرایی سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش و هفته گذشته نیز به عنوان وزیر پیشنهادی دولت به مجلس معرفی شد.
مشکلات وزارت آموزش‌وپرورش یکی دو تا نیست. انبوهی از مشکلات در این وزارتخانه نهفته است که از یک وزیر به وزیر دیگر دست به دست می‌شود. این نهاد در یک سال اخیر نیز با مشکلات جدیدی مواجه شد، از جمله مسمومیت گسترده دانش‌آموزان در شهرهای مختلف و متشنج شدن فضای آموزشی کشور؛ آنهم درست زمانی که دانش‌آموزان پس از حدود دو سال آموزش مجازی به مدارس آمده بودند.
آنطور که کارشناسان حوزه آموزش می‌گویند با شیوع کرونا و مجازی شدن آموزش، ضربه بزرگی به پیکره آموزش‌وپرورش وارد شد. از آنجا که زیرساخت‌های آموزش آنلاین در ایران فراهم نبود، بسیاری از دانش‌آموزان در آن سال‌ها از فضای آموزشی دور شده بودند. چالشی بزرگ بر سر راه آموزش‌وپرورش کشور که باید در دوره آموزش حضوری آن را جبران می‌کردند.
مقامات رسمی کشور از جمله یوسف نوری، وزیر سابق آموزش‌وپرورش نیز بر این باور بودند که آموزش آنلاین به وضعیت درسی دانش‌آموزان آسیب وارد کرده است و باید آن را جبران کرد. اما مشکلات این وزارتخانه آنقدر زیاد بود که جبران آموزش مجازی نه‌تنها فراهم نشد، بلکه به مشکلات دیگر اضافه شد.
از سوی دیگر پرونده رتبه‌بندی معلمان و مشکلات صنفی آنها نیز در وزارت آموزش‌وپرورش همچنان باز است. حالا ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم برای این نهاد بزرگ با مشکلاتی که برخی از آنها به گره کور تبدیل شده، رضامراد صحرایی را معرفی کرده است. اما او چقدر برای تصدی این وزارت مناسب است؟
صحرایی برای وزارت آموزش‌وپرورش مناسب است؟
محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس حوزه آموزش در این مورد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «وضعیت آموزش‌وپرورش یک بعد ملی و یک بعد جهانی دارد. وزرای آموزش‌وپروش در کشورهایی که وضعیت آموزشی بهتری دارند، از کارکشته‌ترین افراد انتخاب می‌شوند. وزیر علاوه بر بعد مدیریتی، آشنایی با ساختار آموزش‌وپرورش و مسیری که این ساختار طی کرده، باید برای تغییرات جهانی هم آماده باشد. برای مثال باید بداند در عصری که هوش مصنوعی آمده است، برای این نهاد باید چه کند.»
او ادامه می‌دهد: «اگر بخواهیم فقط این دولت را بررسی کنیم، یوسف نوری وزیر قبلی آموزش‌وپرورش در بهترین حالت، یک پیشینه اقتصادی داشت. نوری را هم برای انبوه مشکلات جمع‌شده، کنار گذاشتند که فضا را کمی آرام کنند.»
این کارشناس حوزه آموزش توضیح می‌دهد: «حالا هم صحرایی را معرفی کرده‌اند. ما باید استخوان‌دارترین فرد را برای وزارت آموزش‌وپرورش داشته باشیم. جوانگرایی بسیار خوب است، اما اول باید با فضا آشنا شوند. نه اینکه فرد هیچ آشنایی نداشته باشد و فقط بگوییم نگاه جوانگرایی در دولت داریم.»
او ادامه می‌دهد: «مروری بر سوابق صحرایی نشان می‌دهد دو سمت در بنیاد شهید داشت که ارتباطی با نهاد آموزش‌وپرورش ندارد. سوابقی هم در دانشگاه داشته که باز هم فاصله زیادی با فضای آموزش‌وپرورش دارد. محیط آموزشی دانش‌آموز با دانشجو و نحوه برخورد با آنها متفاوت است. فرد یا باید تجربه مرتبط داشته باشد یا جایگاه علمی مرتبط داشته باشد که گره‌گشای مشکلات باشد.»
معرفی صحرایی، بی‌توجهی به آموزش‌وپرورش است
نیک‌نژاد می‌گوید: «معرفی صحرایی نشانه بی‌اعتنایی و بی‌توجهی به آموزش‌وپرورش است، چون سوابق مرتبط ندارد. فردی که می‌گوید دانشجویان دانشگاه فرهنگیان نباید در مسائل سیاسی دخالت کنند، مخالف اصول جمهوری اسلامی هم اظهارنظر می‌کند. چنین فردی برای دانش‌آموزان چه نسخه‌ای می‌پیچد؟ آنهم وقتی ما در یک سال گذشته با اعتراضات و بازداشت دانش‌آموزان و معلمان مواجه شدیم و نیاز به مدیریت و برقراری آرامش در فضای آموزشی داریم.»
اشاره این کارشناس به اظهارات صحرایی درباره شرکت دانشجویان در اعتراضات است. صحرایی در این مورد گفته بود: «هر کسی از دانشجویان در اغتشاشات اخیر شرکت کرده باشد، امروز شناسایی نشود، فردا شناسایی می‌شود و خدانگهدارش! عده‌ای از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در اعتراضات دخالت ناچیز داشتند و شامل عفو رهبری شدند اما این عفو برای آزادی از زندان است و معلم نخواهند شد. استادی هم که در چارچوب نظام حرکت نکند، جای او در این دانشگاه نیست.»
زنجیره مشکلات پیش روی آموزش‌وپرورش
نیک‌نژاد با اشاره به آسیب‌های آموزش مجازی در دوران کرونا می‌گوید: «کشورهای دیگر هم با مشکل آسیب‌های آموزشی دوران کرونا مواجه بودند و به دنبال جبران این آسیب‌ها هستند. اما ما چه کردیم؟ آسیب دوران کرونا را داریم. وضعیت مسمومیت دانش‌آموزان هم پیش آمد. دانش‌آموزانی که این فضای آموزشی خسته و فراری هستند را هم داریم. آموزش‌ها انگیزه لازم را در دانش‌آموزان فراهم نمی‌کند و به‌روز نیستند.»
او ادامه می‌دهد: «ضمن اینکه همه کشورها با این چالش مواجه هستند که در عصر حاضر چطور باید برای دانش‌آموزان انگیزه ایجاد کنند. وزیری را می‌خواهیم که این مشکلات را حل کند. در چنین شرایطی باید کسی بیاید که مدیریت کند، نه کسی که به دنبال محرومیت دانشجویان برای شرکت در اعتراضات است.»
انتقال مشکلات از یک وزیر به وزیر دیگر
نیک‌نژاد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «وزیر باید شخص قدرتمندی باشد که بتواند اهداف برآمده از آموزش‌وپرورش را دنبال کند و بتواند در دولت حرف خود را بیان و اجرا کند. اما به نظر می‌رسد که افراد ضعیفی را معرفی می‌کنند که فردا برای دولت دردسر درست نکند.»
او ادامه می‌دهد: «با این دید که خواسته‌های و مشکلات آموزش‌وپرورش بسیار زیاد است، فردی را برای تصدی این وزارت در نظر می‌گیرند که فقط این چند سال را بگذرانند و بعد تحویل دولت بعدی دهند. به عبارتی انگار برنامه‌ای برای حل مشکلات قبلی ندارند و فقط مشکل جدید درست نشود.»
این کارشناس حوزه آموزش توضیح می‌دهد: «از سوی دیگر به دلیل نگاه سیاسی متفاوت در دولت‌های مختلف، افراد قوی در بدنه آموزش‌وپرورش هم نداریم که برای وزارت آماده شده باشند؛ به ویژه در دولت فعلی که بسیاری از افراد را کنار گذاشتند. در همه دولت‌ها وضع همین بود. با این حال باز هم افرادی را داریم که با این فضا آشنا هستند و سوابق مرتبط دارند. دولت می‌تواند این افراد را به کار گیرد.»
او می‌گوید: «ضمن اینکه مشکل آموزش‌وپرورش فقط وزیر نیست. یعنی بهترین فرد را هم برای وزارت معرفی کنند، تا زمانی‌که نهادهای مختلف برای اجرای برنامه‌های وزیر حمایت نکنند.»
رتبه‌بندی معلمان، گره کور مشکلات وزارتخانه
رضامراد صحرایی پیش از این از 2 برنامه مهم خود برای این وزارخانه نوشت؛ امور پرورشی در مدارس با پیگیری جذب مربی امور تربیتی و معیشت و منزلت معلمان با فوق‌العاده ویژه کارکنان و معلمان.
اما آیا صحرایی می‌تواند مشکلات اجرایی رتبه‌بندی معلمان و اعتراضات صنفی آنها را مدیریت کند؟ اخیرا نیز برخی از معلمان گفتند که به علت شرکت در اعتراضات صنفی از رتبه‌بندی معلمان حذف شدند.
جلال محمودزاده، نماینده مجلس نیز در واکنش به این موضوع گفته بود: «کسی جواب آنها را نمی‌دهد، یا غیرشفاف به آنها پاسخ می‌دهند؛ زیرا در تحصنات شرکت کردند. این کاملا غیرقانونی است.»
نیک‌نژاد در این مورد تجارت‌نیوز می‌گوید: «اجرای رتبه‌بندی معلمان تنها در دست وزیر نیست و دستگاه‌های دیگر هم باید همکاری کنند. همانطور که در دوره یوسف نوری امکان‌پذیر نشد، از جمله به دلیل موضوعات سیاسی و کمبود بودجه. رتبه‌بندی به یک گره کور در وزات آموزش‌وپرورش تبدیل شده است که نیاز به تدبیر و فعالیت دستگاه‌های بیشتری دارد.»
نظرات