چشم‌انداز صنعت فرش ایران در دوره تحریم‌ها

تحریم‌های امریکا علیه ایران از ماه آینده آغاز می‌شود و صنعت فرش ایران، یکی از معروف‌ترین صنایع صادراتی این کشور در معرض نابودی قرار دارد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، این صنعت در ایران برای صدها هزار بافنده ماهر شغل ایجاد می‌کند و نقش مهمی در صادرات ایران دارد. اما تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای و بازگشت مجدد تحریم‌ها تهدیدی بزرگ برای این بازار است.

رضا ذوالانواری که پدرش موسس شرکت فرش ذوالانواری در شیراز است، در مصاحبه با سی‌ان‌ان مانی گفته که 50 درصد از بافندگان این شرکت با آغاز تحریم‌ها ناچار خواهند بود که روش دیگری برای امرار معاش داشته باشند.

به گفته او، این شرکت حدود پنج هزار بافنده را برای بافت گبه و قالی‌هایی که نقشه‌های بسیار ساده‌تر از نقشه پیچیده فرش‌های سنتی ایران دارد، به کار گرفته است. برای آنها قابل درک نیست که چرا باید کسی با هنر و خلاقیت دشمنی کند. آنها به شدت نگران وضع زندگی خود هستند.

صنم وکیل، پروفسور مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا در اتاق فکر چاتام هاوس به سی‌ان‌ان گفت: صنعت فرش در اقتصاد ایران بسیار مهم است. این صنعت در طول تاریخ به طرز چشمگیری رشد و مشاغل بسیاری را ایجاد کرده است.

بر اساس آمار منتشرشده از مرکز ملی فرش ایران، پس از لغو تحریم‌های هسته‌ای ایران توسط دولت اوباما در سال 2016، صادرات فرش این کشور جان تازه‌ای گرفت. در فاصله زمانی ژانویه 2017 تا ژانویه 2018 ایران موفق شده 336 میلیون دلار فرش صادر کند و امریکا سهم بزرگی از خریداری فرش‌های ایران داشته است.

رضا ذوالانواری که خانواده‌اش تا شش نسل در این صنعت فعالیت داشته، ایده خوبی برای ادامه فعالیت پس از اجرایی شدن تحریم‌ها در شش آگوست دارد؛ چرا که قبلا هم با این مساله مواجه شده است.

هست سال پیش، پس از آنکه امریکا تحریم‌ها علیه ایران را آغاز کرد، آنها بازار امریکا را یک‌شبه از دست دادند. تا سال 2010 شرکت ذوالانوری حدود سه هزار و 500 متر مربع در سال برای امریکا فرش می‌بافت و این میزان 20 درصد از تجارت این شرکت را شامل می‌شد.

به گفته او، تولید ناگهان به شکل قابل توجهی کاهش یافت و حتی فروش به اروپا به دلیل محدودیت‌های پرداخت و مسائل بانکی، تا حدود زیادی افت کرد.

از این رو ذوالانوری در سال 2012 برای دور زدن تحریم‌ها، شعبه‌ای در هند تاسیس کرد و به تولید فرش‌های ابریشمی پرداخت. اما پس از آن در سال 2016 ایران با قدرت‌های جهانی به توافق رسید و تحریم‌های هسته‌ای لغو شدند.

او در ادامه می‌گوید: در این زمان اوضاع واقعا خوب بود. ما بافت فرش‌های بزرگ‌تر را شروع کردیم و حتی از امریکایی‌ها دعوت کردیم تا برای دیدن فرش‌های ما به ایران بیایند. میزان فروش ما به دو هزار متر مربع رسید. به این ترتیب ما موفق شدیم بازار امریکا را دوباره به دست آوریم و 20 درصد از تولیدات خود را به ایالات متحده ارسال کنیم.

با این حال به نظر می‌رسد، با تحریم‌هایی که قرار است اعمال شود، بار دیگر تمامی دستاوردهای این شرکت ناپدید خواهد شد.