روایت رسانه‌های خارجی از روابط ایران و روسیه در یک سال گذشته

به گزارش تجارت‌نیوز ، روسیه از زمان حمله خود به اوکراین با تحریم‌های بی‌سابقه و تضعیف روابط با جامعه بین‌المللی و محکومیت از سوی آن روبرو شده است.

بر اساس گزارش News Week ، در میان این واپس‌زنی سیاسی، به نظر می‌رسد روسیه در خاورمیانه متحدی مهم به نام ایران دارد. کشورهای غربی معتقدند هنگامی که روسیه در جنگ با اوکراین با مشکلاتی در منابع و تسلیحات مواجه شد، ایران در تامین پهپادهای جنگی برای این کشور نقش داشته است.

اگر چه ایران این مساله را تایید نمی‌کند و روسیه استفاده از آنها را در اوکراین منکر می‌شود، اما اوکراین تخریب تعداد بالایی از این پهپادها را گزارش کرده است و حتی تصاویری از پهپادی که آن را ایرانی می‌نامد در شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر کرده است. در گزارش News Week خلاصه‌ای از روابط ایران و روسیه از زمان جنگ اوکراین شرح داده شده است که به ترتیب زمانی به آن اشاره می‌شود.

ژوئیه 2022

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، برای اولین بار در ژوئیه 2022 به خبرگزاری سی‌ان‌ان گفت که ایالات متحده اطلاعاتی در اختیار دارد مبنی بر اینکه ایران در حال آماده‌سازی چند صد هواپیمای بدون سرنشین از جمله پهپادهای دارای قابلیت حمل سلاح به روسیه است.

بر اساس گزارش سی‌ان‌ان، مقامات آمریکایی گفتند که یک هیئت روسی در ماه ژوئن و سپس بار دیگر در اوایل جولای از یک فرودگاه در ایران بازدید کردند تا پهپادهای دارای قابلیت حمل سلاح را بررسی کنند.

سالیوان گفت: «بر اساس اطلاعات ایالات متحده، سفر ماه ژوئن اولین باری بود که یک هیئت روسی برای بازدید از چنین نمایشگاهی به این فرودگاه می‌رفت. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به ادعای سالیوان در ماه ژوئیه گفت: «همکاری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به قبل از آغاز جنگ اوکراین بازمی‌گردد و اخیراً پیشرفت خاصی در این زمینه صورت نگرفته است».

اوت 2022

واشنگتن پست به نقل از مقامات آمریکایی که نامشان فاش نشد، در اوت 2022 گزارش داد که اولین محموله پهپادها، در تاریخ 28 مرداد 1401 (19 اوت) ایران را به مقصد روسیه ترک کرده است. مقامات دولت بایدن که نامی از آنها برده نشده است، گفتند که این محموله اولین محموله ارسالی به عنوان بخشی از برنامه‌های ایران برای انتقال صدها هواپیمای بدون سرنشین ایرانی به روسیه بود.

سپتامبر 2022

به گزارش آسوشیتدپرس، اوکراین برای اولین بار در سپتامبر 2022 اعلام کرد که با یک پهپاد (که ادعا کرده ساخت ایران بوده است) و توسط روسیه در میدان جنگ مورد استفاده قرار گرفته، مواجه شده است. تصاویری که توسط یک مقام نظامی اوکراین و در یک وبسایت طرفدار ارتش اوکراین به اشتراک گذاشته شده است، بقایای یک پهپاد مثلثی شکل شبیه پهپاد «شاهد» ساخت ایران را نشان می‌دهد.

این مقام نظامی اعلام کرد که این پهپاد در نزدیکی «کوپیانسک» در منطقه خارکیف اوکراین برخورد کرده است و نیروهای اوکراینی آن را در بحبوحه درگیری‌ها در این منطقه سرنگون کردند.

اکتبر 2022

گزارش‌هایی در ماه اکتبر از جمله گزارشی از واشینگتن پست نشان می‌دادند که ایران قصد دارد ارسال منابع نظامی خود به روسیه را افزایش دهد. این گزارش از مقامات امنیتی ایالات متحده و متحدانش نقل می‌کند که ایران به طور مخفیانه با ارسال پهپادهای جنگی و آنچه که ادعا می‌شود اولین موشک زمین به زمین ساخت ایران برای استفاده در اوکراین باشد، موافقت کرده است.

رویترز با نقل قول از مقامات ارشد ایرانی، گزارشی مشابه منتشر کرد و گفت که هنگامی که مقامات ایرانی به مسکو سفر کردند، ایران با توافقی برای ارسال موشک‌های زمین به زمین و پهپادهای بیشتر موافقت کرد.

نوامبر 2022

وقتی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای بررسی ناآرامی‌های داخلی ایران یک جلسه فوق‌العاده در نوامبر 2022 برگزار کرد، روسیه سیگنال‌هایی از حمایت از ایران نشان داد.

در انتهای این جلسه به تشکیل یک شورای حقیقت‌یابی برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران رای داده شد. با اینکه روسیه پیش‌تر به دلیل مساله اوکراین، از شورای حقوق بشر کنار گذاشته شده بود، این جلسه را زیان‌بخش و تشکیل شورای حقیقت‌یاب را غیرقانونی نامید.

در اوایل ماه نوامبر ایران اعلام کرد که تنها تعداد کمی پهپاد آن هم قبل از جنگ اوکراین به روسیه فرستاده است. علاوه بر این، سی‌ان‌ان در اوایل نوامبر گزارش داد که ایران احتمالاً تا پایان سال حدود 1000 دستگاه دیگر سلاح به روسیه ارسال خواهد کرد. بر اساس گزارش‌ها، این سلاح‌ها شامل موشک‌های پیشرفته نقطه‌زن بود که ادعا شد نشانه‌ای از افزایش حمایت ایران از روسیه بوده است.

دسامبر 2022

خبرگزاری ان‌بی‌سی در ماه دسامبر به نقل از مقامات دولت جو بایدن گزارش داد که احتمال دارد ایران هلیکوپتر و دیگر تجهیزات نظامی از روسیه دریافت کند که بخشی از همکاری رو به رشد میان این دو کشور است. بر اساس این گزارش روسیه ممکن است سامانه‌های پدافند هوایی، بالگردها و سوخو-35، نوعی جت جنگنده روسی، به ایران ارسال کند یا برنامه ارسال آن را داشته باشد.

به گزارش NBC، این مقامات گفتند که روابط ایران و روسیه در حال تبدیل شدن به یک «مشارکت دفاعی تمام عیار» است که در آن تسلیحات و تخصص نظامی مبادله خواهد شد. همچنین در دسامبر 2022، وزارت دفاع بریتانیا در یک به‌روزرسانی اطلاعاتی اعلام کرد که روسیه احتمالاً پس از استفاده از ذخایر قبلی خود، پهپادهای ساخت ایران را دوباره خریداری کرده است.

ژانویه 2023

یک مقام ایرانی در اوایل ماه جاری تایید کرد که این کشور تا ماه مارس تعدادی جنگنده سوخو-35 روسیه را دریافت خواهد کرد که نشانه دیگری از تعمیق روابط بین مسکو و تهران بود. اوایل این هفته نیز ایران و روسیه که هر دو به شدت توسط غرب تحریم شده‌اند، ارتباط مستقیمی بین بانک‌های کشورهایشان برقرار کرده‌اند.

محسن کریمی، معاون بانک مرکزی ایران گفته است که بانک‌های ایرانی می‌توانند پس از امضای یادداشت تفاهم، «زمینه‌سازی برای ارتباط و ارسال همه پیام‌ها میان بانک‌های دو کشور فراهم می‌شود».