تجارت‌نیوز از راه‌اندازی کسب‌و‌کاری با سرمایه ۱۵۰ میلیونی گزارش می‌دهد
حداقل سود خالص تراشكاري ۳ تا ۴ ميليون تومان در ماه
تراش‌کاری علاوه بر اشتغالزایی می‌تواند منبع درآمد مناسبي هم باشد. راه‌اندازی يك تراشكاري به مجموعه‌ای از ابزارآلات و يك ملك مناسب در يك منطقه غیرمسکونی نياز دارد. تمامي موارد یادشده نياز به سرمایه‌ای دارند كه به راه‌اندازی اين کسبوکار كمك می‌کند.
محمد قهرماني كوشان: كم نيستند جواناني كه كار فني را بر هر شغل ديگري ترجيح می‌دهند و با اشتياق فراوان به دنبال تحقق آرزوها و علاقه‌های خود هستند. گاهي اين علاقه‌ها به دليل نبود سرمايه كافي به ياس تبديل می‌شود و گاهي هم يك علاقه به دليل نبود مشاور و راهنماي دلسوز مسير خود را تغيير می‌دهد.
شايد اگر يك جوان تحصیل‌کرده صحبت از راه‌اندازی يك کسبوکار كند تمامي پيشنهادهای اطرافيان در حد داشتن يك دفتر كار شيك همراه با چند كارمند باشد، حال اينكه کسبوکار چه ميزان سوددهي دارد و تا چه اندازه به روياها و علاقه صاحب کسبوکار نزديك است، اهميتي ندارد. كارهاي فني يكي از مشاغل سخت اما براي عده‌ای جذاب و در عين حال سودآور هستند.
يكي از اين مشاغل تراشكاري است كه شايد در نگاه بسياري يك شغل مناسب براي جوانان نباشد اما اين کسبوکار علاوه بر اشتغالزایی می‌تواند منبع درآمد مناسبي هم باشد. اين گزارش تلاش می‌کند تا با بررسي يك كارگاه تراشكاري ابعاد مختلف اين كار را به تصوير بكشد.
يك كارگاه تراشكاري در ابتدا نياز به يك ماشین تراش، يك ماشین فرز و دریل ایستاده دارد. به‌طور متوسط قيمت هر ماشين تراش متوسط با طول يك متر و نيم حدود 40 ميليون تومان است.
راه‌اندازی يك تراشكاري به مجموعه‌ای از ابزارآلات و يك ملك مناسب در يك منطقه غیرمسکونی نياز دارد. تمامي موارد یادشده نياز به سرمایه‌ای دارند كه به راه‌اندازی اين کسبوکار كمك می‌کند.
براي راه‌اندازی يك كارگاه تراشكاري هزینه‌های متفاوتي نقل می‌شود. گاهي اين هزینه‌ها بسيار بالا و در برخي مواقع هم هزينه یادشده متوسط به نظر می‌رسد. براي نتیجه‌گیری بهتر بايد تمامي ابعاد را با در نظر گرفتن سرمايه اوليه بررسي كرد.
سرمایه اولیه: بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسبوکار؟ اين سرمايه در چه بخش‌هایی هزينه می‌شود؟ تجهيزات مورد نیاز اين کسبوکار چه ميزان از سرمايه را از آن خود می‌کنند؟
راه‌اندازی يك كارگاه تراشكاري نياز به يك مغازه نيمه‌تجاري در يك منطقه غیرمسکونی دارد. ابعاد اين مغازه حداقل بايد 4 در 6 باشد. به عبارتي تجهيزات مورد نیاز براي راه‌اندازی كارگاه تراشكاري به يك فضاي حداقل سي متري نياز دارد. در حال حاضر شهرک‌های مختلف در تمامي شهرهاي كشور براي فعالیت‌های نیمه‌صنعتی و فني راه‌اندازی شده كه بيشتر آن‌ها در حوالي شهر قرار دارند.
اين فضاها بيشتر در اختيار فعالیت‌هایي مانند مکانیکی، ریخته‌گری، تراشكاري، توليدات نیمه‌صنعتی، قطعه‌سازی، جوشكاري و… قرار دارد. به‌صورت معمول هر مغازه مناسب تراشكاري حدود 30 ميليون وديعه و 2 ميليون در ماه اجاره نياز دارد. البته هر چه ميزان ملك بزرگ‌تر و در فضايي صنعتی‌تر قرار بگيرد ميزان اجاره‌بها هم بيشتر می‌شود. براي مثال يك مغازه مناسب براي تراشكاري در منطقه خاوران تهران با وديعه 50 ميليون توماني و ماهي 3 ميليون اجاره در اختيار متقاضيان قرار می‌گیرد.
يك كارگاه تراشكاري براي يافتن جايگاه مناسب بايد با سرمایه‌ای بين 100 تا 150 ميليون تومان راه‌اندازی شود.
يك كارگاه تراشكاري در ابتدا نياز به يك ماشین تراش، يك ماشین فرز و دریل ایستاده دارد. به طور متوسط قيمت هر ماشين تراش متوسط با طول يك متر و نيم حدود 40 ميليون تومان است. هر ماشين فرز با مارك CNC كه بيشترين استفاده را در تراشکاری‌های نیمه‌صنعتی دارد، حدود چهار تا چهار و نيم ميليون تومان قيمت دارد. قيمت هر دريل ايستاده يا ستوني با متوسط توان 250 وات بين 37 تا 40 ميليون است.
همچنين در كارگاه مواد اوليه و ابزارآلات خرد نيز مورد نیاز است. البته با گذر زمان كارگاه هم‌زمان با بالا رفتن سفارش‌ها بايد ماشين تراش متوسط،
ميل تراش، ماشین‌های سنگ‌زنی و انواع سوهان‌ها را به ليست ملزومات خود اضافه كند؛ اما در مراحل اوليه کسبوکار ماشين تراش، دريل ايستاده، دستگاه فرز، جعبه ابزارآلات و يك سوهان می‌تواند نيازها را برآورده سازد.
محمد رضايي صاحب يك تراشكاري در منطقه دماوند تهران می‌گوید «راه‌اندازی كارگاه در مركز شهر تقريبا غیرممکن است و يك كارگاه تراشكاري حتما بايد در فضاهاي نیمه‌صنعتی باشد. درست است كه تراشكاري در دسته مشاغل سخت قرار می‌گیرد اما اگر اين کسبوکار رونق بگيرد درآمد مناسبي براي آن به دست می‌آید. براي اين كار در وهله اول بايد كارگاه را در فضايي داير كرد كه تعداد رقيبان كمتر باشد.
براي بهبود کسبوکار هم حتما بايد با روش‌های سنتي و دستگاه‌های دسته دوم و قديمي خداحافظي كرد. در حال حاضر اين حرفه تحت تاثيرتكنولوژي قرارگرفته و تمامي دستگاه‌ها به‌صورت حرفه‌ای و پيشرفته است.» به گفته وي «از آنجايي روش‌های سنتي کاملا از بين رفته‌اند كارگاه تراشكاري به يك واحد نیمه‌صنعتی تبدیل‌شده و به همين دليل می‌توان براي راه‌اندازی آن وام كارآفريني دريافت كرد كه تا سقف 100 ميليون تومان را پوشش می‌دهد با اين مبلغ می‌توان تا 75 درصد هزینه‌های اوليه را تامین كرد. براي توسعه کسبوکار كافي است كمي مهارت را چاشني فعاليت كرد.
يك كارگاه تراشكاري با چالش بزرگي به نام ايمني محيط كار روبه‌رو است.
براي آن راهكارهاي متعددي وجود دارد براي مثال می‌توان سفارش‌های کم تعدادی را برای یک کارگاه دیگر که خودش محصولی را تولید می‌کند، ماشین‌کاری كرد. اين فعالیت‌ها می‌تواند شامل قطعات قالب، قطعات ساده دستگاه‌های صنعتی و… باشد.
همچنين براي گسترش ميزان سفارش‌ها می‌توان توجه ویژه‌ای به خدماتي مانند تعمیرات، بازسازی، نوسازی یا تولید مقطعی چند قطعه یدکی داشت. اين خدمات می‌تواند شامل تعمیر انواع پمپ‌های آب، موتور آسیب‌دیده الکتروموتورها، تعمیر قطعات خودروهای سبک مثل شفت بریده استارت، یا خودروهای سنگین و کشاورزی، راه‌سازی و معدنی مثل پمپ هیدرولیک، هیدرو موتور یا قطعات بریده‌شده، شکسته و جوشکاری شده‌ای که باید اصلاح و از نو سایز شوند و… باشد. براي موفقيت بيشتر و بالا رفتن ميزان سفارش‌ها بهتر است يك كارگاه تراشكاري در نزديك صنف ماشین‌ساز، قالب‌ساز و يا صنف تعمیرکاران باشد.»
بررسی‌ها نشان می‌دهد كه يك كارگاه تراشكاري براي يافتن جايگاه مناسب بايد با سرمایه‌ای بين 100 تا 150 ميليون تومان راه‌اندازی شود. حال اگر درصد قابل توجهی از اين سرمايه به عنوان وام كارآفريني دريافت شود. بايد ميزان سرمايه در گردش و سود حاصل از آن به‌اندازه‌ای باشد كه ميزان هزینه‌ها را پاسخ بگويد. براي جلوگيري از منفي شدن تراز اين کسبوکار نياز است كه چالش‌ها، موانع و ریسک‌های آن را بررسي كرد.
چالش‌ها و ریسک‌ها: کسبوکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسبوکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟
به گفته حبيب باغباني صاحب يك تراشكاري در منطقه خاوران تهران «ایجاد کارگاه با ماشین‌های سنتی و دستی با وضع بازار رقابتی امروز چندان قابل صرفه نیست، فقط می‌توان برای خود و یا یکی دو نفر دیگر حقوق درآورد و به ریسک کمبود بازار کار و فروش و بازاریابی‌اش نمی‌ارزد اما با داشتن حتی یک دستگاه سنتر اتوماتیک و یا سی‌ان‌سی تراش به‌روز و پرتوان و همچنين تهيه ماشین مته و سنگ رومیزی و ابزارآلات لازم ميزان درآمدزایی اين کسبوکار بسيار مناسب می‌شود.
يكي از چالش‌هاي اصلي اين كار سفارش‌گيري است، زيرا ميزان فعاليت كارگاه به ميزان سفارش‌های بستگي دارد و نمی‌توان ريسك تهيه مواد اوليه را به جان خريد و منتظر سفارش ماند.
کارگاه تراشكاري در دسته مشاغل نیمه‌صنعتی قرار دارد از این‌رو نمی‌توان آن را با يك كارگاه صنعتي با گردش مالي بالا و ميزان سفارش‌های حجيم مقايسه كرد اما اين کسبوکار هم به نوبه خود می‌تواند افرادي را صاحب شغل كند.
همچنين در مواقعي مواد اوليه به صورت روزشمار دچار نوسان قيمتي می‌شوند و اين موضوع بر روي درآمد و دستمزد و سود خالص كار تاثیر می‌گذارد. همچنين دستگاه‌ها پس از مدتي نياز به احياء و يا تعويض قطعه‌ای دارند كه در حال حاضر و با توجه به تغییرات بسيار زياد محصولات و به‌روزرسانی دستگاه‌ها گاهي با مشكل نبود قطعه مواجه می‌شود و بايد كل دستگاه با يك دستگاه جديد جايگزين شود كه اين موضوع هزينه زيادي را بر دوش صاحب کسبوکار می‌گذارد.»
به گفته وي «يك كارگاه تراشكاري با چالش بزرگي به نام
ايمني محيط كار روبه‌رو است. متاسفانه دستگاه‌های بسياري وجود دارند كه ممكن است در طول شبانه‌روز به كارگران و يا استادكاران آسيب برسانند. از سوي ديگر کوچک‌ترین غفلت در اين کارگاه‌ها باعث بالا رفتن ميزان ضايعات شده و ممكن است علاوه بر آسيب بدني به استادكار و يا كارگر بخش قابل‌توجهی از مواد اوليه سفارش گرفته‌شده را از بين ببرد.
براي مثال در طول يك سفارش ساده آلومینیوم به عنوان ماده اوليه به کار رفته می‌شود. قیمت خرید خام آلومینیوم بین 4200 تا 4800 بسته به نوع و جنس آلومینیوم متغیر است. در کوچک‌ترین غفلت ممكن است از هر 10 كيلو آلومينيوم حدود 4 كيلوي آن به ضايعات تبديل شود. حال اينكه ضايعات آن نهایت 800 تومان خريداري می‌شود. موضوع ضايعات در کارگاه‌هاي تراشكاري يك چالش جدي است كه ارتباط مستقيم بامهارت و قدرت مديريت استادكار دارد.»
اگر ریسک‌ها و چالش‌هاي موجود اين کسبوکار را درست و مناسب شناسايي كنيم حتما کسبوکار رونق می‌گیرد و رونق کسبوکار هميشه بر ميزان اشتغالزایی و كسب درآمد تاثیر دارد. سوال اينجاست كه اين کسبوکار در بخش واقعي اقتصاد چه نقشي دارد.
میزان اشتغالزایی این کسبوکار چقدر است؟ این کسبوکار برای چند نفر و چگونه اشتغالزایی می‌کند؟ حاشيه سود آن چقدر است؟
بررسی ميزان اشتغالزایی يك کسبوکار به عوامل مختلفي بستگي دارد. گاهي يك کسبوکار كوچك می‌تواند براي چندين نفر اشتغالزایی كند. کارگاه تراشكاري در دسته مشاغل نیمه‌صنعتی قرار دارد ازاین‌رو نمی‌توان آن را با يك كارگاه صنعتي با گردش مالي بالا و ميزان سفارش‌های حجيم مقايسه كرد اما اين کسبوکار هم به نوبه خود می‌تواند افرادي را صاحب شغل كند.
احمد بختياري صاحب تراشكاري در شهريار می‌گوید: «در يك تراشكاري با چهار دستگاه حدود هشت نفر فعاليت می‌کنند. به عبارتي هر دستگاه با يك استادكار و يك كارگر كار می‌کند. اگر تعداد دستگاه‌ها بيشتر شود تعداد كارگران هم بيشتر می‌شود. به طور متوسط يك كارگاه با سه دستگاه می‌تواند ماهيانه 100 سفارش را پاسخگو باشد كه هر سفارش حدود یک میلیون ارزش دارد. به عبارتي يك كارگاه موفق كه توانايي ادامه حيات دارد بايد ماهيانه 100 ميليون سفارش داشته باشد كه 30 درصد آن به مواد اوليه، 25 درصد به حقوق و دستمزد و 10 درصد هزينه استهلاك دستگاه‌ها، 20 درصد هزينه اجاره و… اختصاص پيدا می‌کند كه نهایت 15 درصد آن را می‌توان به‌عنوان سود خالص براي صاحب كارگاه در نظر گرفت.
به گفته وي «يك كارگاه متوسط در بدترين حالت ماهيانه 3 تا 4 ميليون سود خالص داشته و در زمان رونق بازار هم تا سقف 30 ميليون تومان می‌رسد. البته اين ميزان به فعاليت واحد صنعتي بستگي دارد. هر چه ميزان توليدات صنعتي در كشور بيشتر باشد ميزان سفارش‌های کارگاه‌هاي تراشكاري هم بيشتر می‌شود و برعكس.»
نظرات