چه عاملی سد راه صادرات روغن‌های صنعتی است؟

با توجه به اینکه کشور ایران دارای ذخایر نفتی غنی است، تولید روغن‌های صنعتی در کشور هم یکی از صنایع مهم محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر توانست با اتکا بر دانش ایرانی و بومی‌سازی محصولات، گام‌های مهمی را در جهت خودکفایی بردارد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، عمده تولیدکنندگان روغن‌های صنعتی در ایران، خصوصی بوده و چند تولیدکننده دولتی روغن موتور نیز به بخش خصوصی واگذار شده است.

محصول روغن موتور به عنوان یک کالای استراتژیک تاثیر بسزایی در استمرار و پویایی ناوگان حمل‌ونقل بار و مسافر درون و برون شهری دارد.

تولید انواع روغن موتور امسال، ۱۹ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. بر این اساس تا پایان امسال و براساس نیاز بازارهای مصرف، تولید انواع روغن موتور به ۴۲۰ میلیون لیتر می‌رسد.

این یک واقعیت است که تولیدکنندگان داخلی روغن موتور هم از لحاظ تولید و کیفیت در جهان حرفی برای گفتن دارند و هم اینکه در بیشتر موارد، روغن موتورهای وارداتی قادر به رقابت با تولیدات داخلی در ایران نیستند.

شرکت‌های تولیدکننده روغن موتور ضمن تامین نیاز ۱۰۰ درصدی کشور، امکان صادرات تولیدات خود به خارج از کشور را دارند. طبق آمار حدود یک میلیون تن روغن موتور در کشور تولید می‌شود که از این مقدار ۷۰۰ هزار تن به مصرف داخلی اختصاص دارد و در حدود ۳۰۰ هزار تن مازاد مصرف آن، صادر می‌شود.

اما چرا با وجود توانایی بالای تولیدکنندگان روغن موتورهای صنعتی، صادرات این محصول به خارج از کشور از سهم پایینی برخوردار است؟

زمانیکه به دنبال پاسخ این پرسش، سراغ تولیدکننده‌های روغن‌های صنعتی رفتیم، آن‌ها قوانین سختگیرانه گمرک را عامل اصلی کاهش رغبت تولید کننده داخلی روغن موتور به صادرات محصولاتشان عنوان کردند.

اما چرا گمرک کشور این میزان از سختگیری را برای بازرسی روغن‌هایی که می‌خواهند از کشور خارج شوند به خرج می‌دهد و چرا گاهی برخی از محموله‌های روغن موتور ماه‌ها در گمرک مانده و سود صادرات آنها تبدیل به ضرر می‌شود؟

قوانین گمرکی سدی برای صادرات روغن‌های صنعتی

حمیدرضا وکیلی، تولیدکننده روغن‌های صنعتی در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: تمام واحدهای صنعتی از رکود در بازار تأثیر پذیر هستند و وقتی صنایع کشور نتوانند کار کنند، صنایعی مانندصنعت تولید روغن نیز به تدریج رو به ورشکستگی خواهد گذاشت.

وی در تشریح عوامل سرپا ماندن واحد تولید در زمان رکود، گفت: یکی از دلایل موفقیت ما، نوآوری در تولید محصول بود و این امر موجب شد تا بتوانیم محصولاتی با کیفیت مشابه محصولات اروپایی تولید کنیم که قیمت آنها حتی تا 50 درصد کمتر از نوع خارجی است.

وکیلی با تاکید بر استفاده از روش مهندسی معکوس در تولید محصولات جدید، تصریح کرد: برای صادرات محصولاتمان به خارج از کشور، موقعیت خوبی داریم اما قوانین سخت گیرانه گمرک ایران که به منظور جلوگیری از قاچاق گازوئیل اعمال می‌شود، موجب شده تا صادرات برای شرکت‌های روغن سازی داخلی به صرفه نباشد.

این تولیدکننده روغن‌های صنعتی تاکید کرد: اگر می‌خواهیم که در زمینه فرآورده‌هایی چون روغن‌های صنعتی بازار صادراتی داشته باشیم، باید قوانین موجود در این حوزه را تصحیح کنیم.

وکیلی با اشاره به اینکه به دلیل ظرفیت پایین بازار نتوانستیم شرکت خود را توسعه دهیم، بیان کرد: وجود مافیا در بازار که حتی به بورس هم جهت می‌دهد، موجب شده تا تولیدکنندگان نتوانند محصول خود را با ارزش واقعی در بازار به فروش برسانند.

مجتبی خسروتاج معاون وزیر صنعت معدن و تجارت و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی اظهار کرد: در کشوری که نظام سوخت بر اساس نظام یارانه‌ای است، همیشه کشش زیادی برای قاچاق سوخت وجود دارد و این موضوع خود موجب می‌شود تا قوانین سخت‌گیرانه‌ای در حوزه صادرات موادی که مشتقات نفت هستند، وضع و اجرا شود.

معاون وزیر صنعت معدن وتجارت تاکید کرد: تا دلتان بخواهد شرایط برای قاچاق سوخت به ویژه گازوئیل از مرزهای کشور فراهم بوده و دو نرخی بودن ارز نیز بر افزایش فسادها در این حوزه دامن زده است.

خسروتاج تصریح کرد: در این میان تولیدکننده‌ای تصمیم به صادرات روغن صنعتی می‌گیرد و کافی است یک مقدار از سوخت یارانه‌ای در محصولاتش به کار برده باشد؛ در این صورت دیگر نمی‌توان اسم آن را صادرات گذاشت.

وی افزود: اختلاف نرخ در این میان خود به‌خود موجب کشش به سمت قاچاق می‌شود و مسئولان مجبور به کنترل شدید و بروکراسی زیاد هستند و نتیجه این امر افزایش هزینه صادرات روغن‌های صنعتی و کاهش تقاضا برای صادرات این نوع محصول‌ها در میان تولید کننده داخلی می‌شود.

رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان این موضوع که بشدت با افرادی که سخت‌گیری‌های بی موردی برای کالاهای غیر یارانه‌ای داشته‌اند، برخورد می‌کنیم، تاکید کرد: زمانی این مشکل حل می‌شود که یارانه سوختبه طور کامل برداشته شود، در این‌صورت تولیدکننده‌های محصولات نفتی نیز می‌توانند به افق‌های صادراتی بیشتری فکر کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران