هفت مهارت حیاتی برای تولیدکنندگان محتوا

کسب‌وکارهای اینترنتی دارند از این‌طرف و آن‌طرف سر برمی‌آورند. بسیاری از این کسب‌وکارهای مجازی، همان مشاغل سنتی هستند که حالا به دنیای آنلاین قدم گذاشته‌اند. شاید یک کفاشی کوچک برای خودش سایت زده باشد، یا خانمی خانه‌دار شیرینی‌هایش را در اینستاگرام بفروشد. به هر حال تمام این فروشندگان یک نیاز مشترک دارند: آن‌ها کسی را می‌خواهند که برایشان تولید محتوا کند.

از روزی که کار تولید محتوا را شروع کردم بیش از ده سال می‌گذرد. امروز اگر کسی بخواهد وارد این حرفه شود، به‌شدت او را تشویق می‌کنم. در این شغل به‌سادگی می‌توانید دو یا چند مشتری پیدا کنید و با صرف روزی دو سه ساعت برای هر کدام، درآمدی مطلوب داشته باشید. برای آن‌که سریع‌تر بتوانید به هدف خود برسید، لازم است این مهارت‌ها را در خود تقویت کنید:

1- دستور زبان فارسی

یک تولیدکننده محتوای حرفه‌ای با زبان فارسی آشنایی کافی دارد. او می‌داند که فعل «نمودن» به معنای «نشان دادن» است نه «کردن». برای همین از نوشتن عبارت «جعبه را باز نمایید» پرهیز می‌کند.

برای این‌که با شیوه صحیح نگارش فارسی آشنا شوید، کتاب دستور زبان فارسی پنج استاد، راهنمای خوبی است. البته دقت کنید که این کتاب 80 سال پیش نوشته شده و در این سال‌ها زبان فارسی تغییر کرده است.

سبک نوشتن خود را پیدا کنید!

از طرف دیگر زمان‌های خالی خود را به مطالعه اختصاص دهید. سعدی همیشه بهترین منبع برای زبان فارسی است که نگارش درست، جملات کوتاه، ساده‌نویسی و شیرین‌زبانی را به شما یاد می‌دهد.

البته مراقب نسخه‌های نادرست باشید و تصحیح‌های معتبر را بخوانید. مثلا ممکن است به‌خاطر مصرع «کاین عمر طی نمودیم اندر امیدواری» فکر کنید که استفاده از فعل «نمودن» مجاز است. در حالی که در نسخه‌های معتبرتر آمده «کاین عمر صرف کردیم اندر امیدواری».

2- مهارت‌های سئو

همیشه گفته‌ایم که اول محتوا، بعد سئو . هرگز برای گوگل مطلب ننویسید. وظیفه اصلی شما داشتن ارتباطی موثر با مخاطب است نه جلب نظر موتورهای جستجو.

با این حال قبل از آن‌که بتوانید با مخاطب ارتباطی موثر برقرار کنید، باید در معرض دید قرار بگیرید. داشتن دانش سئو (search engine optimization) به دیده شدن محتوای باکیفیت کمک می‌کند.

معمولا در مصاحبه از شما سوالاتی در مورد سئو می‌پرسند. اگر چیزی در این مورد ندانید، به احتمال زیاد کار را از دست می‌دهید.

کتاب سئو به زبان آدمیزاد (SEO for dummies- by Peter Kent) تقریبا تمام چیزی را که نیاز دارید، به شما می‌گوید. اما حتما آخرین ویرایش کتاب را مطالعه کنید. چون سئو مثل علم فیزیک نیست که قواعدی ثابت داشته باشد. بلکه مدام تغییر می‌کند و به‌روز می‌شود.

3- دانش اقتصاد

داشتن یک درک کلی از دانش اقتصاد ، به‌خصوص اقتصاد رفتاری بی‌اندازه مفید است. کاری که شما می‌کنید در نهایت باید منجر به خرید کالا یا خدمات شود. بد نیست اطلاعاتی در مورد تولید، توزیع و مصرف محصول داشته باشید.

به عنوان مثال می‌توانم به شناخت انواع کالا اشاره کنم. کالایی که در مورد آن می‌نویسید لوکس است یا پست؟ آیا کالای جایگزینی برای آن وجود دارد؟ کالاهای مکمل کدام هستند؟ چطور می‌توانید با لینک‌سازی درست، کالاهای مرتبط را به یکدیگر متصل کنید؟

دوستی داشتم که برای بازاریابی دیجیتال یک کالا، پیشنهاد تخفیف ویژه را مطرح کرد. بعد از مدتی متوجه شدند که فروش کاهش پیدا کرده است. ایراد در مقدار کشش قیمت برای آن کالای به‌خصوص بود.

با اندکی بررسی می‌شد فهمید که کالای مورد نظر، کالایی کم‌کشش است و تغییر در قیمت باعث ایجاد تغییری اندک در مصرف می‌شود. بعد از پایان مهلت تخفیف، انگیزه مشتری‌ها برای خرید کم شده بود: از حسابداری ذهنی می‌دانیم که مردم، خرید بدون تخفیف را نوعی ضرر می‌انگارند.

برای یادگرفتن این مهارت، کتاب «کلیات علم اقتصاد نوشته گریگوری منکیو» کافی است. بااین‌حال بد نیست اندکی هم در مورد مکاتب اقتصادی بدانید.

4- بازاریابی دیجیتال

به‌عنوان یک تولیدکننده محتوا، کاری که شما می‌کنید نوعی بازاریابی به‌حساب می‌آید. مثلا اگر قرار است در مورد خدمات منزل بنویسید، باید بتوانید مشتری را ترغیب کنید که از شرکت شما خدمات بگیرد. اما این کار ظرافت‌های خاص خودش را دارد.

مطالب زرد مثل «چرا باید پاک‌کردن شیشه را به ما بسپارید» یا «از وقتی‌که شیشه‌ها را با این روش پاک می‌کنم…» مشتری را برای خرید خدمات ترغیب نمی‌کند.

شما باید بتوانید بازار هدف خود را شناسایی کنید، وقتی را برای مطالعه مشتری و بررسی رقبا صرف کنید. باید مطمئن شوید که محصول درست را در جای درست و به شکل مناسب معرفی می‌کنید.

با توجه به شخصیت مشتری هدف است که شخصیت شرکت را تعریف می‌کنید و بر مبنای آن به تولید محتوا می‌پردازید:

• ما بهترین کیفیت ممکن را ارائه می‌کنیم. (اپل- مناسب برای مشتری‌های ثروتمند)
• بهترین قیمت را از ما بخواهید. (شیائومی- مناسب برای طبقه متوسط)
• خرید از ما جذاب، راحت و سریع است. (سامسونگ- مناسب برای گروه سنی زیر 30 سال)
• ما قابل‌اعتماد هستیم. (سونی- مناسب برای خانم‌ها، مشتریان محافظه‌کار، گروه سنی بالاتر از 50)

البته توجه کنید که قرار نیست از جمله «خرید از ما جذاب، راحت و سریع است» استفاده کنید. بلکه محتوای تولیدشده باید در راستای نشان‌دادن جذابیت، سهولت و سرعت خرید باشد.

5- زبان انگلیسی

فرض کنید برای سه شرکت محتوا تولید می‌کنید. یکی از آن‌ها قهوه می‌فروشد، دیگری فروشنده گوشی تلفن همراه است و آخری خدمات مشاوره مد ارائه می‌کند.

البته توصیه می‌کنم سراغ کسب‌وکارهایی بروید که از آن‌ها به حد کافی اطلاع دارید. مثلا اگر فرق قهوه عربیکا و روبوستا را نمی‌دانید یا نمی‌دانید ارتفاع مزرعه قهوه چه تاثیری در طعم آن دارد، به‌سختی می‌توانید در مورد قهوه تولید محتوا کنید.

اما حتی اگر یک قهوه‌خور حرفه‌ای باشید، باز هم تولید مداوم و روزانه محتوای جذاب و مرتبط، در بلندمدت کار راحتی نیست.

اگر زبان انگلیسی بدانید می‌توانید در زمان استراحت، در ترافیک یا وقت ناهار به کمک پادکست، مقاله‌های معتبر و ویدیوهای یوتیوب خوراک محتوایی خود را فراهم کنید. البته بهتر است مطالب را ترجمه یا کپی نکنید. بلکه از محتوای انگلیسی ایده بگیرید و آن را با استراتژی بازاریابی خود ترکیب کنید و محتوایی اصیل بیافرینید.

6- مهارت‌های مدیریتی

مدیریت یک دانش گسترده‌ است. همان‌قدر که اقتصاد، کامپیوتر و زبان فارسی گسترده است. قرار نیست شما درنهایت مدیرعامل شرکت باشید. اما باید بتوانید پروژه‌های خود را مدیریت کنید. مهم‌ترین عامل برای موفقیت در تولید محتوا، مدیریت زمان و مدیریت دانش است.

فرض کنید برای نوشتن 7 مقاله ایده‌ دارید. برای سه مقاله به‌اندازه کافی سرچ کرده‌ و مطالب موردنیاز خود را به‌دست آورده‌اید. از پیش دو مقاله نوشته‌اید که یکی را باید فردا بفرستید. و البته دو مشتری دیگر هم دارید که برای آن‌ها هم ایده‌ها و اطلاعاتی را جمع کرده‌اید! چطور می‌توانید فرایند تولید را مدیریت کنید؟

بعد از مدتی ممکن است متوجه شوید که ایده‌هایی که یادداشت می‌کنید در بین یادداشت‌های دیگر گم می‌شود؛ یا بدتر از آن، برای نوشتن مقاله‌ای وقت می‌گذارید، اما فراموش می‌کنید آن را بفرستید. شاید وقتی مطلب را دوباره پیدا کنید که دیگر زمانش گذشته یا به‌اصطلاح سوخته باشد.

ماجرا وقتی بدتر می‌شود که مجبور باشید برای محصولات مختلف با موضوع متنوع مطلب تولید کنید. طبیعی است که سعی کنید دپو داشته باشید. یعنی مطالبی را از قبل آماده داشته باشید که در صورت بروز مشکل بتوانید به‌موقع کار را ارسال کنید. چطور می‌خواهید زمان‌بندی خود را با موضوعات موردنیاز هماهنگ کنید؟

7- برندینگ شخصی

قبل از آن‌که برای یک کالای به‌خصوص برندینگ کنید، باید بتوانید برند شخصی خود را بسازید. نام و نام‌خانوادگی شما، نام تجاری شما است. باید یک ردپای دیجیتال آبرومند از نام خود درست کنید. یعنی اگر اسمتان را در گوگل سرچ کردند بتوانند به نتایجی جذاب برسند.

بار دیگر توجه کنید که برند شما با توجه به شخصیتی که برای خود در نظر می‌گیرید، ساخته می‌شود. این شخصیت اجتماعی و بیرونی (پرسونا) را با توجه به بازار هدف خود می‌سازید. مثلا اگر می‌خواهید با مشتریان دولتی و شرکت‌های بزرگ کار کنید، لباس پوشیدن شما شبیه حالتی نمی‌شود که می‌خواهید با استارت‌آپ‌ها همکاری داشته باشید.

مشتری شما بیشتر شبیه کدام است؟

برند شخصی شما از وضعیت مو و لباس، گوشی موبایل و ساعت، زبان‌هایی که بلد هستید، کتاب‌هایی که خوانده‌اید، صفحه اینستاگرام، مشتری‌هایی که با آن‌ها کار می‌کنید و مطالبی که از شما در اینترنت منتشرشده، ساخته می‌شود.

منظورم این نیست که حتما به یک ساعت و گوشی گران نیاز دارید. اما کسی که ساعت رولکس دستش می‌کند و کراوات می‌زند شبیه به کسی نیست که اپل‌واچ و تی‌شرت می‌پوشد. باید تصمیم بگیرید که قرار است کدام باشید؟ انتخابی که با شخصیت کارفرمای مدنظرتان ارتباط دارد.

تولید محتوا را جدی بگیرید

برخی فکر می‌کنند تولید محتوا فقط شامل وارد کردن هزار و پانصد کلمه بی‌معنا برای پر کردن صفحه‌های اینترنتی است. البته که می‌توانید با همین روش کار کنید و کلمه‌ای 20 تومان دستمزد بگیرید. اما تولید محتوا به همین ارقام خلاصه نمی‌شود.

یک نفر تولید‌کننده محتوا برای سایتی گمنام می‌شود، درحالی‌که معروف‌ترین شرکت‌ها نگارش مهم‌ترین مطالبشان را به افراد نامی می‌سپارند.

هستند کسانی که برای یک مطلب چند میلیون تومان بگیرند. اتفاقا برخی از آن‌ها نویسنده‌هایی مشهور هستند که خوب می‌دانند چطور و چه‌وقت قلم خود را بجنبانند.

بار دیگر می‌گویم. این شما هستید که پرسونای خود را می‌سازید. می‌خواهید کدام باشید؟ کسی که در چند دقیقه 30 هزار تومان بی‌دردسر کاسب می‌شود؟ یا هنرمندی که برای شروع کار چند صد هزار تومان پیش‌قسط می‌گیرد؟