جبران کاهش ارزش لیر، با اقتصاد ترکیه چه می‌کند؟
پرسش روز:
دولت ترکیه پس از مدت‌ها کاهش ارزش لیر، برای متوقف کردن این روند، اعلام کرد که زیان سپرده‌گذاران را جبران می‌کند. اما این اقدام چه تبعاتی دارد؟
پاسخ کارشناس:
ارزش لیر ترکیه، در چند هفته دچار کاهش بسیار شدیدی شد که علت‌های زیادی از جمله کاهش نرخ بهره داشت.
هفته گذشته دولت ترکیه پس از مدت‌ها کاهش ارزش لیر، برای متوقف کردن این روند، اعلام کرد که زیان سپرده‌گذاران را جبران می‌کند. در نتیجه ارزش لیر دچار افزایش قابل توجهی شد.
این اقدام دولت ترکیه، نوعی عقب‌نشینی از اصرار بر پایین ماندن نرخ بهره و افزایش مشروط به شرایط آن محسوب می‌شود.
اما این وعده در نظر علم اقتصاد چه معنی‌ای می‌دهد؟ تصمیم دولت ترکیه، به زبان ساده یعنی افزایش مشروط نرخ بهره.
به این ترتیب که دولت به سپرده‌گذاران وعده می‌دهد در صورت ثابت ماندن ارزش لیر، نرخ بهره ثابت موجود پرداخت می‌شود. اما در صورت کاهش ارزش لیر، نرخ بهره متناسب با آن کاهش، افزایش داده می‌شود.
یعنی اگر ارزش لیر باز هم کاهش داشته باشد، سپرده‌گذاران، من بجای ۲۰ درصد، به شما ۳۰، ۴۰ یا ۵۰ درصد بهره می‌دهم. اما اگر ارزش لیر تغییر نکرد، همان نرخ سود موجود را به شما می‌دهم.
آیا این روشی درست است؟
این اقدام دولت ترکیه در صورتی که کاهش ارزش لیر ناشی از حمله سفته‌بازانه و خروج موقتی سرمایه باشد قابل قبول و موثر است و می‌تواند مشکل را رفع کند.
اما اگر این موضوع ناشی از مشکلات ساختاری ترازپرداخت‌ها باشد و خروج سرمایه مساله‌ای موقتی نباشد، می‌تواند ریسک بالایی را به ویژه در قالب ناترازی بانک‌ها و و کژمنشی آنها به همراه داشته باشد.
منبع: صفحه اینستاگرام تیمور رحمانی، اقتصاددان
نظرات