پرسش روز: با شروع سال ۱۴۰۱ نرخ بهره بین بانکی افزایش یافته است. این افزایش نرخ بهره بین بانکی چه تاثیری روی بورس دارد؟ پاسخ کارشناس: در مفاهیم بازارهای مالی، افزایش نرخ بهره بانکی رابطه معکوسی با رشد بازار سرمایه دارد زیرا افزایش نرخ بهره منجر به افزایش هزینه فرصت، کاهش ارزندگی سهام به دلیل فزونی نرخ تنزیل و همچنین کاهش انگیزه سفته‌بازی در بازارهای مالی می‌شود. حال این سوال ایجاد می‌شود آیا نرخ بهره بین بانکی همان نرخ بهره بانکی است که برای سپرده‌گذاران لحاظ می‌گردد؟ آیا به صورت مستقیم اثر مشابهی بر بازار سرمایه دارند؟ برای پاسخ به سوال ابتدا تعریفی در مورد نرخ بهره بین بانکی ارائه می‌گردد. نرخ بهره بین بانکی چیست؟ بانک‌ها به دلایل مختلف که اثرگذار بر عرضه و تقاضای پول است، تغییر نرخ سود تسهیلات یا سود سپرده‌ها ممکن است به‌صورت کوتاه‌مدت دچار کمبود نقدینگی یا مازاد آن شوند. با کمبود نقدینگی، برخی بانک‌های متقاضی پول وام‌گیرنده می‌شوند و از منابع مازاد نقدینگی سایر بانک‌های دیگر استفاده می‌کنند. این نوع تبادلات بین بانکی معمولاً خیلی کوتاه‌مدت و در بیشتر مواقع به‌صورت یک شبه (over night) برای تسویه مطالبات بانک مرکزی است و اغلب روز بعد تسویه می‌گردد. حال با نگاهی بر تعاریف فوق درمی‌یابیم که نرخ بهره بین بانکی متفاوت از نرخ بهره بانکی مرسوم است. از این رو نمی‌توان رابطه مستقیمی بین آن و بازدهی شاخص کل تعمیم داد. برای مثال در رشد آخر بورس از اوایل بهمن تا اواخر اردیبهشت با بازدهی بالای ۳۰ درصد، نرخ بهره بین بانکی در محدوده ۲۰٫۳۰ درصد تا ۲۰٫۵۹ درصد قرار داشته که برخلاف روند بازار سرمایه نشان از عدم تغییرات محسوس آن دارد. حال برخی دیگر بر این باورند که افزایش نرخ بهره بین بانکی منجر به افزایش هزینه تامین مالی بانک‌ها شده و در نهایت منجر به کاهش ارزندگی بانکی‌ها می‌شود. اما در مقابل درآمد سایر بانک‌های وام دهنده از این محل افزایش می‌یابد. هرچند ممکن است به صورت خاص بر عملکرد بانک‌ها به صورت موردی اثرگذار باشد اما این نوع درآمد تاثیر چندانی بر سودآوری صنعت بانکی‌ها ندارد. برخی از کارشناسان به اشتباه تبعات نرخ بهره بین بانکی و نرخ بهره بانکی را یکی می‌دانند اما تا زمانی که نرخ بهره بین بانکی بر نرخ سپره‌گذاری و اعطای تسهیلات، اضافه برداشت بانک مرکزی و افزایش پایه پولی اثری نداشته باشد، کارکرد جدایی دارد و اثر واقعی آن بر بازار سرمایه به صورت نامحسوس و کاملا غیرمستقیم است. منبع: تجارت‌نیوز
