رنجِ تولید در فوران نقدینگی/راهکار افزایش انگیزه سرمایه‌گذاران چیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز، حجم نقدینگی به 5401 هزار میلیارد تومان رسیده، اما تولید از آن بی‌بهره مانده است. هرچند هرازگاهی مقامات اقتصادی با خبر خوش هدایت نقدینگی به سمت بخش مولد اقتصاد ایران پشت تریبون‌های رسمی حاضر می‌شوند امارنج بخش تولیدی اقتصاد کشور در فوران نقدینگی کماکان ادامه دارد.

اهل فن می‌گویند برای موفقیت یک کسب و کار تنها به توانایی یا ایده و خلاقیت مدیران آن نیاز نیست، بلکه تامین مالی به موقع رمز ادامه حیات است. در واقع، کارآفرینان با هزار آمال و آرزو کسب و کاری را راه‌اندازی می‌کنند و برای بقای آن می‌جنگند اما در ادامه به در بسته برمی‌خورند و تازه موانع کوچک و بزرگ سدی را بر سر راه آنها ایجاد می‌کنند. فعالان اقتصادی بر این باورند که چالش‌های فراوانی در مسیر تامین مالی در اقتصاد ایران وجود دارد و این در حالیست که برای بانک‌ها در قبال تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی وظیقه قانونی تعیین نشده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در تعداد زیادی از کشورها بیش از 90 درصد اشتغال در بنگاه‌های کوچک و متوسط به راه می‌افتد. به همین دلیل حمایت‌های گسترده‌ای به سمت این بنگاه‌ها هدایت می‌شود. اما، در ایران حجم نقدینگی سر به فلک کشیده است. آمارها نشان می‌دهد نقدینگی مرداد نسبت به مرداد سال قبل به میزان 37.8 درصد افزایش یافته و به رقم 5401 هزار میلیارد تومان رسیده است.

ضمن اینکه رشد نقدینگی مردادماه امسال نسبت به اسفند سال 1400 معادل 11.8درصد اعلام شده است. روایت کارشناسان از آمارهای منتشر شده این است که نقدینگی در جامعه وجود دارد، حتی بیش از نیاز اقتصاد، اما این حجم از نقدینگی به سمت فعالیت‌های مولد و تولیدی نمی‌رود. به عبارتی دیگر، تولید در ایران از فوران نقدینگی بی‌بهره است.

بایدهای تکراری مقامات اقتصادی

هرچند مهرماه امسال، رئیس کل بانک مرکزی کشور تاکید کرده که نقدینگی باید به سمت فعالیت‌های مولد هدایت شود. البته هرازگاهی از این دست «باید»ها به گوش می‌رسد اما کماکان یکی از معضلات بخش تولید در اقتصاد ایران، کمبود نقدینگی و البته اعتبارات لازم برای حفظ یا گسترش ظرفیت تولیدی است.

البته صالح‌آبادی در اظهارات خود به انتشار اوراق گام به میزان ۲۶ هزار میلیارد تومان هم اشاره کرده است. قرار است انتشار این اوراق بیش از هفت برابر افزایش پیدا کند و در ادامه به سمت بخش مولد اقتصاد برود. اما کارشناسان اقتصادی نگاهی خوش‌بینانه به این اهداف اعلامی ندارند. آنها در پاسخ به چرایی چنین نگرشی به کارنامه ناکام دولت‌های قبل اشاره می‌کنند.

معمای نقدینگی و راهکار فعالان اقتصادی

از آنجایی که وضعیت نقدینگی شکل و شمایل معماگونه‌ای به خود گرفته و گزارش اتاق بازرگانی بر رشد نقدینگی در سطحی بسیار بالاتر از نرخ رشد و در عین حال تجربه تورم بالای اقتصاد کشور، تاکید می‌ورزد، فعالان اقتصادی سیاست‌هایی را پیش روی دولت می‌گذارند تا انگیزه آنان برای سرمایه‌گذای در بخش تولید افزایش پیدا کند.

کاهش سودآوری فعالیت‌های سوداگرانه از طریق مالیات‌ستانی و رفع موانع جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی از جمله این سیاست‌ها هستند. البته در شرایطی که اقتصاد ایران از چند ناحیه دچار شوک شده و قطعی اینترنت و گرانی دلار تازه‌ترین آنهاست، فضای کسب و کار بیش از گذشته نابسامان شده و فعالان اقتصادی آن را به راه رفتن در مه تشبیه می‌کنند، تحقق این سیاست‌ها در زمانی نزدیک بعید و دور از دسترس به نظر می‌رسد.