سارا اسلامی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
نگرانی‌ها از جراحی در بازار مسکن / پیش‌‌نیاز اجرای طرح جهش تولید چیست؟
طرح ساخت چهار میلیون مسکن در سال‌های آینده، هم در برنامه دولت قرار دارد و هم نمایندگان مجلس بر اجرای آن تاکید می‌کنند. این جراحی بزرگ در بازار مسکن اما تبعاتی دارد که برخی کارشناسان را نگران کرده است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، به نظر می‌رسد دولت سیدابراهیم رئیسی، در اجرای وعده انتخاباتی رئیس‌جمهور جدی است.
چندی پیش سایت مورد نظر، برای ثبت‌نام در طرح چهار میلیون مسکن معرفی شد تا مرحله نخست این طرح با دعوت از متقاضیان، رسما کلید بخورد.
ولی افتاد مشکل‌ها
در حالی که تبلیغات زیادی در مورد اجرای این وعده انجام شده و می‌شود، به نظر می‌رسد همان حکایت قدیمی در حال تکرار شدن است که آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها.
وعده اولیه بر ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال تاکید داشت؛ این وعده اما در ادامه تغییر کرد. چندی پیش رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی گفت که ساخت مسکن یک و نیم سال زمان می‌برد.
این طرح همچنین در گام نخست به مشکلی بزرگ برخورد کرده است؛ نبود زمین برای ساخت مسکن در برخی از شهرها.
در فهرست شهرهای محروم از ثبت نام مسکن حمایتی ، ۴۵۰ نام وجود دارد که در ۱۴ استان قرار گرفته‌اند.
تبعات جراحی بزرگ در بازار مسکن
علاوه بر چالش‌هایی که در مسیر اجرای طرح جهش تولید وجود دارد، کارشناسان در مورد تبعات این جراحی بزرگ در بازار مسکن نیز هشدار می‌دهند.
منصور غیبی کارشناس حوزه مسکن معتقد است طرح دولت بازار را به تعادل نمی‌رساند و اگر برای تبعات آن چاره‌ای اندیشیده نشود، ممکن است دیگر نسخه شفابخشی نیز وجود نداشته باشد.
او در یادداشتی که برای تجارت‌نیوز نوشته، در مورد تبعات این طرح هشدار داده است.
چالش عدم تنوع متقاضیان
غیبی نبود تنوع در گروه هدف و متقاضیان طرحهای حمایتی دولت را از چالش‌های موجود می‌داند؛ چرا که ذی‌نفعان آنها نقشی در بازار مسکن به عنوان متقاضی موثر ندارند.
او نوشته است: در دولت‌های قبل، بسیاری از کسانی که تقاضای آنها برای دریافت مسکن تایید شد حتی توان پرداخت آورده اولیه را نداشتند. به همین دلیل، دولت سیزدهم قصد دارد مبلغ را در چندین قسط دریافت کند.
بازار به تعادل نمی‌رسد
به اعتقاد غیبی این قشر منابع مالی محدودی در اختیار دارند و نمی‌توانند بر بازار مسکن تاثیر چندانی بگذارند.
این کارشناس افزوده است: در چنین شرایطی، طرح این ادعا که دولت می‌تواند با اجرای طرحهای مسکن، بازار را به تعادل برساند صحیح به نظر نمی‌رسد.
او توضیح داده: متقاضیان اصلی بازار مسکن، اقشار متوسط و رو به بالای جامعه هستند که برای خود یا فرزندان‌شان تقاضای واحد مسکونی دارند.
عوامل موثر بر قیمت تمام شده
او موضوع مهم دیگر را عوامل موثر بر قیمت تمام شده مسکن می‌داند که در این طرح‌ها به درستی دیده نشده است.
غیبی توضیح می‌دهد: در حوزه اقتصاد مسکن و قیمت تمام شده، تنها قیمت زمین و مصالح ساختمانی مطرح نیست. عوامل تاثیرگذار بر قیمت مسکن در دو دسته درونی و بیرونی قرار می‌گیرند.
این کارشناس مسکن ادامه می‌دهد: عوامل درونی شامل سیاست‌گذاری‌ها و قوانین عمومی و حمایتی می‌شوند. مصوبات شورای پول و اعتبار برای تدوین سبدهای حمایتی نیز در این دسته قرار می‌گیرند.
تاثیر شگرف شاخص‌های کلان اقتصادی
او می‌افزاید: عوامل بیرونی اما تاثیر شگرف‌تر و بیشتری بر قیمت مسکن دارند. مساله اقتصاد مسکن را نمی‌توان منفک از شرایط کلی اقتصاد کشور دانست.
این کارشناس مسکن ادامه می‌دهد: شاخص‌های کلان اقتصادی بر قیمت تمام شده مصالح ساختمانی، خدمات فنی و مهندسی و نیروی کار تاثیر می‌گذارند.
ضرورت کنترل تورم و مدیریت بازارهای موازی
غیبی تاکید می‌کند: عوامل بیرونی تاثیرگذار بر قیمت تمام شده مسکن را که به ایجاد تورم و شکل‌گیری سوداگری در این حوزه دامن می‌زند، نمی‌توان با چنین طرح‌هایی کنترل کرد.
او می‌افزاید: باید برنامه‌هایی برای کنترل تاثیرگذاری بازارهای موازی چون ارز و طلا بر بازار مسکن وجود داشته باشد.
به اعتقاد غیبی، بدون چنین برنامه‌هایی، به طور طبیعی هزینه تولید افزایش می‌یابد و با عوامل درونی و سیاست‌های حمایتی، نمی‌توان قیمت مسکن را کنترل کرد.
تورم‌زایی طرحهای مسکن
این کارشناس مسکن تاکید می‌کند: بدون طراحی برنامه‌های موثر برای کنترل عوامل بیرونی، پیامد اجرای طرحهای حمایتی مسکن ایجاد تورم است.
اما چرا؟ «در نهایت اجرای این طرح‌ها به «نقدینگی» نیاز دارد و برای کاهش تاثیرپذیری این پول از عوامل بیرونی، باید برنامه‌ریزی کرد.»
جراحی غیرضروری و نگرانی از آینده
او معتقد است: این تورم در حالتی ایجاد می‌شود که ضرورتی نیز ندارد. بازار بیمار مسکن در کشور، بدون جراحی طرحهای حمایتی، وضعیت بهتری دارد.
این کارشناس مسکن تاکید می‌کند: اجرای یک اقدام ناموفق، باعث می‌شود این بازار مسیر معکوسی را طی کند که شاید دیگر نسخه شفابخشی برای آن وجود نداشته باشد.
غیبی می‌افزاید: منابع مالی این طرح باید به درستی تعریف شود که فشار بیشتری را به شبکه بانکی بیمار کشور تحمیل نکند.
به اعتقاد او، احتمال اجرای نادرست این چراحی بزرگ در بازار مسکن، نگرانی‌هایی را مورد آینده بازار و همچنین شبکه بانکی ایجاد می‌کند.
مطالعه متن کامل این یادداشت با عنوان نگرانی‌ها از جراحی در بازار مسکن ، پیشنهاد می‌شود.
آخرین اخبار حوزه مسکن را در صفحه بازار مسکن تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات