سرنوشت مبهم سیاسی‌ترین کالای اقتصادی

طی دو دهه گذشته هر زمان دولت‌های وقت تصمیم به تغییر قیمت بنزین گرفتند،موجی از نوسان قیمتی را در سایر بخش‌های اقتصاد ایجاد کرد. اما سئوال این است که آیا بنزین به عنوان خبرسازترین کالای اقتصادی به شاخص‌های اقتصادی چسبندگی دارد؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، اعلام خبر افزایش قیمت حامل‌های انرژی خصوصا بنزین در سال آینده، موجی از انتقاد از بودجه پیشنهادی دولت را در سال آینده کلید زد.

خبرهای اولیه از افزایش قیمت بنزین به 1500 تومان خبر می‌داد، با این حال بسیاری از کارشناسان و منتقدان دولت رسیدن نرخ بنزین به 1500 تومان را نقطه‌ای منفی در عرصه اقتصاد می‌دانستند و کاهش قدرت خرید مردم را نشانه‌ای از نبود شرایط برای افزایش قیمت بنزین از هزار تومان به هزار و پانصد تومان قلمداد می‌کردند.

داستان بنزین اما امروز آغاز نشده است؛ بنزین همواره داستانی سیاسی در ایران دارد.

با فراگیر شدن حمل‌ونقل در ایران، آن هم حمل‌ونقل شخصی، بر پایه خودروهای بنزین‌سوز، قیمت بنزین به شاخصی مهم در عرصه اقتصاد ایران تبدیل شد.

نه تنها دولت دوازدهم که همه دولت‌ها در ایران برای افزایش قیمت بنزین تحت فشار شدید افکار عمومی و مجلس شورای اسلامی و منتقدانشان قرار داشته‌اند.

در این عرصه شاید راحت‌ترین وضعیت از آن دولت نهم و دهم بود چرا که در دولت نهم با اجرای قانون سهمیه‌بندی بنزین، بنزین دو نرخی در اقتصاد ایران رونمایی شد و بنزین سهمیه‌ای با نرخ لیتری صد تومان و بنزین آزاد با نرخی برابر 400 تومان به فروش رسید.

اما آنچه اهمیت داشت اینکه در سالیان استقرار دولت دهم بود که اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها، آن هم به شکل ناقص بار دیگر رشد قیمت بنزین را رقم زد و بهای هر لیتر بنزین سهمیه‌ای را به 400 تومان و بهای هر لیتر بنزین آزاد را به 700 تومان افزایش داد.

فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها اما آن‌چنان که انتظار می‌رفت اجرایی نشد تا اینکه در سال 1393 بود که قیمت بنزین سهمیه‌ای به 700 تومان و قیمت بنزین آزاد به هزار تومان رسید.

در سومین سال استقرار دولت یازدهم بود که بنزین دو نرخی با اقتصاد ایران خداحافظی کرد و بنزین تک نرخی هزار تومان اعلام شد.

از این تاریخ بود که دیگر کارت‌های سوخت قابلیت خود را از دست دادند و دارندگان خودرو دیگر نیازی به استفاده از کارت‌های سوخت که یک دهه جزو لاینفک مدارک در کیف ایرانی بود، نمی‌دیدند اما گویا اتفاقات پیش‌رو تغییراتی را در عرصه بنزین رقم خواهد زد.

دو نرخی یا افزایش قیمت

پیشنهاد اولیه را علی لاریجانی مطرح کرد. وی گفته بود که اگر نیاز به افزایش قیمت بنزین است، می‌توان بنزین را دونرخی کرد تا فشاری به قشر مستضعف وارد نیاید.

هر چند بلافاصله پس از اعلام این خبر، نوبخت از مخالفت دولت با دو نرخی شدن بنزین خبر داد اما دامنه بحث در این حوزه جمع نشد و کارشناسان و تحلیلگران مساله را مورد واکاوی قرار دادند.

هر چند به نظر می‌رسد شمار موافقان از مخالفان این طرح کمتر باشد، اما با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد داستان بنزین به اینجا ختم نمی‌شود و فصل‌های تازه سیاسی‌ترین کالای اقتصادی ایران در قالبی دیگر به نگارش در خواهد امد.

حتی اگر طرح دو نرخی شدن بنزین جامه واقعیت بر تن نکند، بازگشت دوباره کارت سوخت به عرصه عرضه این کالا محتمل به نظر می‌رسد.

مجلس شورای اسلامی اولین باز نیست این خواسته را مطرح می‌کند. حالا نمایندگان مجلس سفت و سخت‌تر از گذشته از بازگشت کارت بنزین خبر می‌دهند.

کارتی که به لحاظ قانونی از عرصه مبادلات ایران مهاجرت نکرده است، اما گویا قرار است بار دیگر با اهرم قانون از جیب ایرانیان دارنده خودرو سر درآورد.

وقتی یکسان‌سازی نرخ بنزین به اجرا درآمد، دارندگان خودرو دیگر نیازی به بهره‌گیری از کارت سوخت نمی‌دیدند.

حالا بیش از یک سال است که سوخت‌گیری با استفاده از کارت جایگاه‌ها صورت می‌گیرد و به نظر می‌رسد بار دیگر رجوع به گذشته در دستور کار ساکنان خانه ملت باشد.

هر چه هست قیمت بنزین در روزهای پیش رو نقش‌آفرینی جدی‌تری را در عرصه اقتصاد و صحنه سیاست ایران ایفا خواهد کرد.

منبع: خبرآنلاین