سارینا سیف 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
قطعی برق فعالیت کشاورزان را هم مختل کرد/ ناترازی انرژی؛ تهدید جدی امنیت غذایی
پیرو قطعی برق به‌صورت مکرر، تولید محصولات کشاورزی و معیشت شهروندان دچار مشکلات متعددی شده است. وزارت نیرو به خاطر پایبند نبودن به تعهدات خود، باید به کشاورزان خسارت پرداخت کند. از سوی دیگر ادامه این ناترازی انرژی تهدیدی جدی برای تامین امنیت غذایی کشور شده است.
کمبود و قطعی برق دیگر به یک ابربحران تبدیل شده است. این قطعی‌ها نه‌تنها صنایع و بخش خانگی، بلکه بخش کشاورزی را هم با مشکلات متعددی مواجه کرده و بر اثر قطعی‌های مکرر برق، خسارات جبران‌ناپذیری به تولید و اقتصاد خانوار کشاورزان وارد شده است؛ خسارتی که در نهایت امنیت غذایی کشور را هم تهدید می‌کند.
اقدام غیرقانونی وزارت نیرو
وزارت نیرو به جای اجرای راهکارهای عملی برای عبور از این ابربحران و برنامه‌ریزی برای جذب سرمایه، برنامه قطعی شش‌ساعته چاههای کشاورزی را ارائه و اجرا کرده است.
این اتفاق در حالی رخ داده که بنا بر ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب‌وکار مصوبه سال ۹۰ به دنبال برقی شدن چاههای آبیاری، قطع برق این چاه‌ها ممنوع است.
با توجه به این اوضاع و متعهد نبودن وزارت نیرو به تعهدات خود، عملاً زیست کشاورزان به مشکل برخورده است. در همین زمینه و طبق همین قانون، دولت مکلف است خسارت قطعی برق را به کشاورزان بپردازد.
با قطع برق، مقدار آبی که در اختیار کشاورز قرار می‌گیرد کاهش می‌یابد. از این رو به سبب نیاز به آبیاری مجدد، هدررفت منابع آبی اتفاق می‌افتد.
عطاءالله هاشمی، عضو شورای هماهنگی تشکل‌های بخش کشاورزی، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان توضیح داد قطعی برق ۱۹ساعته کشاورزان، زیان بالای ۵۰۰ همتی به کشاورزان وارد کرده است. قطعی برق چاههای کشاورزی حداقل ۲۵ درصد افت تولید محصولات اساسی را به همراه دارد.
کشاورزان ۳ استان معترض شدند
به دنبال استمرار قطعی برق و اختلال در تامین آب، گروهی از کشاورزان و باغداران استان‌های تهران، فارس و اصفهان تاکنون اعتراض خود را به قطعی‌های برق نشان داده‌اند. کشاورزان استان تهران می‌گویند موتورهای آبیاری‌ای که استفاده می‌کنند مدام قطع می‌شود و همین موضوع موجب خشک شدن زمین‌های کشاورزی و درختان آنها شده است. همچنین قطعی برق خسارت‌های جبران‌ناپذیری به ادوات و ابزارهای کشاورزی که هزینه تعمیر بسیار بالایی دارند وارد کرده است.
نکته جالب توجه اینکه وزارت نیرو در پی اقرار نکردن به بحران برق، جدول خاموشی نیز منتشر نمی‌کند. در این راستا باید توجه کرد در بسیاری از نقاط کشور، علاوه بر ۶ ساعت تعیین‌شده از سمت وزارت نیرو، بدون اطلاع قبلی نیز قطعی برق رخ می‌دهد. این موضوع آبیاری محصولات را با مشکلات متعددی مواجه کرده و ضرر و زیان زیادی به این بخش وارد کرده است.
وابستگی چاههای آبیاری به برق
در حال حاضر درصد بالایی از چاههای آبیاری کشور به برق وابسته هستند. کشاورز نیز در زمان مشخصی آبیاری انجام می‌دهد. از این رو، موضوع قطعی‌های مکرر برق آن هم بدون اطلاع قبلی، مشکلات متعددی از قبیل مختل شدن زمان آبیاری بر جا گذاشته است. این در حالی است که به گفته هاشمی، نزدیک به سه دهه است دولت‌ها درصدد آن بوده‌اند تا برای چاههای آب کشاورزی، برق را جایگزین گازوئیل کنند. اما در چنین شرایطی، وزارت نیرو توانایی تخصیص برق مورد نیاز کشاورزان را ندارد.
نکته دیگر اینکه کشاورزی در بسیاری از نقاط ایران توجیه اقتصادی ندارد و تامین آب مورد نیاز کشت برای محصولات کشاورزی در مناطق خشک و کویری، زیست‌بوم را دچار مشکلات متعددی می‌کند. حال دولت‌ها تاکنون به دنبال توسعه کشاورزی در مناطق خشک و بی‌باران و فراهم نکردن شغل جایگزین برای کشاورزان آن مناطق، بحران آب و برق را بحرانی‌تر از هر زمان کرده‌اند.
دولت اگر توانایی برق‌رسانی ندارد، باید از اول به فکر برنامه‌های توسعه‌ای باشد. نداشتن توجیه اقتصادی و اصرار بر کشت محصولات در مناطق خشک و بی‌باران و از سوی دیگر کمبود برق ناشی از بازدهی پایین نیروگاه‌ها و سرمایه‌گذاری نکردن در انرژی‌های تجدیدپذیر، بحران کشاورزان را دوچندان کرده است. سرمایه‌گذاری برای ایجاد شغل و توسعه بخش‌های غیرکشاورزی اقدامی است که به نظر نمی‌رسد در دستور کار سیاست‌گذار قرار داشته باشد. از سوی دیگر، با توجه به ناتوانی در تامین آب و برق مورد نیاز کشاورزان، این مشکل روزبه‌روز بحرانی‌تر شده و زیست کشاورزان را تهدید کرده است.
قطعی ۶ساعته برق کشاورزان
به علت تشدید بحران کشاورزی در ایران، تجارت‌نیوز پیگیری‌هایی از سمت کشاورزان استان فارس انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.
بنا بر گفته‌های یکی از کشاورزان شیرازی، از حدود چهار پنج سال قبل، یعنی از زمانی که چاههای آبیاری برقی شدند، قطعی‌های مکرر برق اتفاق می‌افتد. سال‌های اول این قطعی‌ها در حد یک تا دو ساعت بود اما امسال این قطعی‌ها به ۶ ساعت در روز رسیده است. طبق اعلام قبلی، قرار بود از ساعت ۱۱ تا پنج بعدازظهر قطعی برق رخ بدهد؛ اما در تابستان جاری، دو تا چهار ساعت در شب نیز برق قطع می‌شود. این اتفاق در استان فارس بیشتر رخ می‌دهد.
این موضوعات لطمه بزرگی به کشاورزی وارد می‌کند، در حالی که قرار بود به تولید ضربه‌ای وارد نشود. این قطعی‌ها در اوج گرما، باعث آسیب دیدن گیاهان می‌شود. در همین زمینه، ضربه اصلی متوجه کشاورزان خواهد بود. در سال گذشته نیز علاوه بر قطعی برق در زمان اعمال‌شده، در زمان‌های دیگری هم برق قطع می‌شد. این اتفاق پارسال هم کشاورزی را با مشکل مواجه کرده بود.
در خلال صحبت با این کشاورز گفته شد چاه‌هایی که برقی شده‌اند دیگر امکان تغییر سوخت ندارند، مگر اینکه خود کشاورز ضرر یک میلیاردی متحمل شود و ژنراتور خریداری کند تا سوخت گازوئیل را جایگزین کند. اما پس از برقی شدن این چاه‌ها، کسی این کار را انجام نمی‌دهد. وزارت نیرو نیز خسارتی نپرداخته و صحبتی از جبران این قطعی‌ها و مشکلات تولیدی از سوی وزارت نیرو به میان نیامده است. به نظر می‌رسد وزارت نیرو قصد تخصیص برق به کشاورزان را ندارد تا برای موارد مصرفی خودشان به کار برده شود.
برای مطالعه بیشتر صفحه سوخت و انرژی را دنبال کنید.
نظرات