معاملات رمزارزها و بیت کوین از نظر شرعی چه حکمی دارند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، جواد سلطانی فرد، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری گفت:

از نظر فقها تحقق «غَرَر» در یک معامله‌ موجب بطلان آن می‌گردد؛ باوجوداین، در مورد مفهوم این واژه اختلاف‌نظر وجود دارد. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که غرر در اصطلاح به معنای خطر ناشی از ابهام نسبت به دست‌کم یکی از عوضین (دو چیزی که با هم مبادله می‌شوند مانند پول در برابر گوشی تلفن همراه) در هنگام معامله است که در نزد عرف قابل‌توجه باشد؛ به بیان مختصر، «غرر» به معنای «احتمال ضرر» و «خطر از دست دادن دارایی» است؛ مانند پرداخت پول در مقابل خرید گوشی تلفن همراه دزدیده‌شده.

عواملی همچون نوسانات شدید در بازار رمزارز نمی‌تواند موجب تحقق غرر در معاملات آن شود؛ زیرا وجود نوسان‌های قیمت مختص به رمزارزها نبوده و در بسیاری از چیزها همچون طلا وجود دارد. افزون بر این، معمولاً توجه به روانشناسی ترید در بازار و همچنین تحلیل تکنیکال ممکن است این نوسانات را تا حدی برای اهل‌فن قابل پیش‌بینی نماید. 

نکته بسیار مهم آنکه غرر آن خطر قابل‌توجهی است که در زمان انجام دادن معامله وجود داشته باشد (مثلاً معامله‌گر نداند در مقابل فلان مقدار از پول چقدر رمزارز دریافت می‌کند)، اما ابهام نسبت به وضعیت قیمت کالا در آینده اساساً ارتباطی با مسأله غرر نخواهد داشت.

بنابراین به نظر می‌رسد نمی‌توان با استناد به قاعده فقهی «نفی غرر» قائل به بطلان معاملات رمزارزها شد. البته غرری نبودن معاملات یادشده به معنای مشروع بودن آن‌ها نیست و در این زمینه چالش‌های دیگری همچون «ضرری بودن» و «سفهی بودن» وجود دارد که باید موردبررسی قرار گیرد.‌‌