قانون امر به معروف جدید در افغانستان و خشم زنان هر روز محروم تر از دیروز/ طالبان حتی نمی خواهد صدای زنان شنیده شود!
فرمان جدید طالبان که زنان در افغانستان را از برهنه کردن صورت و صحبت در اماکن عمومی منع می کند، گویای حس خیانتی است که زنان افغان سه سال پس از خروج آمریکا از این کشور احساس میکنند.
سایت The Hill نزدیک به کنگره ایالات متحده در این باره نوشت: پس از مشاهده پیشرفتهای عمده در حوزه حقوقی خود در سالهای پس از سقوط حکومت اول طالبان، زنان افغان اکنون با محدودیتهایی در رفت و آمدهای خود بدون داشتن خویشاوند مرد مواجه هستند . زنان مجبورند هنگام حضور در انظار عمومی بدن و صورت خود را با یک پارچه ضخیم و سنگین بپوشانند. مدرسه متوسطه برای دختران وجود ندارد و آزادی های آنها روز به روز محدودتر می شود. پرستو حکیم، که مدارس زیرزمینی دخترانه را اداره میکند، آنچه را که در افغانستان روی میدهد «آپارتاید جنسیتی» نامید. زنان ساکن در افغانستان می گویند که این آخرین بسته ممنوعیتی بسته به جنگجوی طالبان یا مقامی که با آن مواجه می شوند، به طور نابرابر اجرا می شود. اما در روزهای پس از اجرایی شدن فرمان جدید، بیلبوردها و بنرهایی در سرتاسر این کشور جنوب آسیا برافراشته شده که نحوه لباس پوشیدن زنان را دیکته می کند.
حکیم در پستهایی در پلتفرم اجتماعی X نوشته که محدودیتها احتمالاً حتی به مدارس ابتدایی نیز گسترش خواهند یافت. وی افزود: « زنان افغان بار دیگر با بدترین آپارتاید جنسیتی تحت حاکمیت طالبان روبرو خواهند شد، همانطور که پس از سال 1996 مواجه شدند.»
هدر بار، مدیر موقت بخش حقوق زنان در دیده بان حقوق بشر، در 1095 روز پس از خروج ایالات متحده از افغانستان و قدرت گرفتن سریع طالبان می گوید که زنان، دختران و خانواده های آنها در افغانستان کم کم امید خود را نسبت به تغییر وضعیت از دست می دهند. او در این باره می گوید: به مرور آنها تسلیم میشوند و شروع به فکر کردن به این میکنند که با چه کسی باید ازدواج کنند. اندک اندک تلاشی که شما برای مطالعه در خانه از خود نشان می دهید از نظر افرادی که به شما کتاب میدهند، افرادی که به شما رایانه، اینترنت و ... میدهند نافرجام به نظر می رسد. زندگی در این محیط و تأثیر آن بر سلامت روانی آنها، سخت ترین آسیبی است که زنان و دختران افغان با آن روبرو هستند. شما ابتدا استرس دارید و عصبانی هستید، اما با گذشت زمان، به نوعی دچار افسردگی و ناامیدی می شوید، که فکر می کنم این همان چیزی است که بسیاری از زنان و دخترانی که با آنها صحبت می کنیم، اکنون احساس می کنند. زنان دیگر به سختی نوری در انتهای تونل و تحت رژیم طالبان برای خود می بینند. چگونه می توانید دائما برای خود تکرار کنید که در پایان برنده خواهید شد. پس از گذشت سه سال، امیدوار ماندن به این فکر بسیار سخت است. اما زنان در کشور همچنین مقاومت آرام و بیصدا خود را در برابر فرمانهای جدید طالبان انجام میدهند و گاهی اوقات امنیت خود را برای ابراز مخالفت به خطر میاندازند.علیرغم قوانین طالبان که آنها را مجبور به سکوت در ملاء عام می کند، زنان ویدئوهایی از آواز خواندن خود را پست می کنند و به اشتراک می گذارند.
حبیب خان، بنیانگذار دیده بان صلح افغانستان، در X نوشت: زنان افغان با آواز خواندن با صدای بلند از ممنوعیت طالبان برای صحبت کردن زنان در ملاء عام سرپیچی می کنند. بیایید در کنار آنها بایستیم و از صدای قدرتمند آنها حمایت کنیم.
رینا امیری، نماینده ویژه ایالات متحده در امور زنان، دختران و حقوق بشر افغانستان در نوشتاری برای The Hill گفت که فرمان های تبعیض آمیز و بی امان طالبان بی سابقه است. تلاش های نهادینه شده آنها برای هدف قرار دادن زنان و دختران افغانستان، آزار جنسیتی است. این سیاستهای افراطی این دیدگاه را تقویت میکند که طالبان همان رویکردی را دنبال میکنند که در دهه 1990 منحوس در افغانستان در پیش گرفته بودند.
فرستاده ویژه امریکا در امور افغانستان می گوید که « ایالات متحده از هر ابزاری که در اختیار دارد برای حمایت از زنان و دختران افغان استفاده خواهد کرد، از جمله همکاری و بسیج جامعه جهانی برای اطمینان از اینکه ما به طور جمعی برای طالبان شفاف سازی می کنیم که هرگونه پیشرفت در روابط عادی مشروط به پایان دادن به این افراطی گری ها و اتخاذ سیاست ها و پیشرفت های قابل توجه در وضعیت حقوق بشر در افغانستان خواهد بود.
پیوند سیدعلی، مدیر بینالمللی نهاد زنان برای افغانستان با انتقاد از رفتار غرب در افغانستان می گوید: «به نظر میرسد که آمریکا، کانادا و بریتانیا عملا و در میدان دست از افغانستان شسته اند. امروز تأثیر بسیار کمی از تعامل و گفت و گوی آنها درباره افغانستان را شاهد هستیم. آنچه در تلویزیون آمریکا در جریان تخلیه نیروهای امریکایی دیدیم دقیقاً همان احساسی بود که روی زمین داشتیم , عقبنشینی دیوانهکننده، تکاندهنده و بیمعنی. این هرج و مرج هنوز هم بازتاب هایی دارد که ما امروز احساس می کنیم.
او همچنین از رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد انتقاد میکند، که اخیراً در نشست دوحه سوم در ژوئن سال جاری بر نگرانیهای زنان افغان تاکید کرد، اما زنان افغان را از این گفتگوها با طالبان حذف کرد. به گفته سیدعلی، اعتراضهای گروههای حقوق زنان منجر به یک رویداد دو ساعته با برنامهریزیشده عجولانه در روز بعد از دوحه سوم شد که در آن تعداد محدودی از زنان منتخب افغان دعوت شدند و زمانی برای مشورت با گروههای گستردهتری از زنان نداشتند. بسیاری در این مراسم شرکت نکردند و انتقادهای خود از این روند را در رسانه ها علنی کردند. پیوند سیدعلی می گوید که برای سازمان ملل متحد واقعاً مشکل است که در مسیر مشخصی گام بردارد. او می گوید که رابطه نهادهای متفاوت فعال در امور زنان افغانستان با سازمان ملل قطع شده و همزمان ارتباط های انها با رابط های خود در افغانستان هم کمرنگ شده و به همین دلیل حتی درحوزه های مشارکت بشردوستانه، هم ارتباط ها قطع است . این بنبست هزینههای فوقالعاده بالایی دارد و سرمایهگذاری اهداکنندگان را با بازگشت سرمایه مشکوک - بهویژه برای زنان، از بین میبرد.
رزا اوتونبایوا، رئیس نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان، در بیانیهای گفت: قوانین جدید محدودیتهای غیرقابل تحمل حقوق زنان و دختران افغان را گسترش میدهد، حتی شنیده شدن صدای زن در بیرون از خانه ظاهراً یک امر غیر اخلاقی تلقی می شود.
گروه های حقوقی پس از نشست ماه مه در دوحه به شدت از اقدام جنجالی سازمان ملل برای حذف این گروه ها، از جمله فعالان حقوق زنان، از نشست دو روزه درباره افغانستان به عنوان تلفات مشارکت دولت طالبان انتقاد کردند. در بیانیه ای که توسط گروهی از مدافعان سیاست ایالات متحده در مورد زنان و دختران افغان منتشر شد، آمده است که با وجود این نقض فاحش حقوق زنان، پاسخ منسجم، هماهنگ و مبتنی بر حقوق جامعه جهانی به این بحران وجود ندارد.این کشور تعهدی به حمایت از حقوق بشر و قوانین بینالمللی از طریق گامهای مشخصی مانند اقداماتی برای پاسخگو کردن طالبان در مورد سوء استفادههای آنها ندارد. درعوض، جامعه بینالمللی با الگوی پذیرش تدریجی نقض حقوق زنان و دختران توسط طالبان درگیر شده است. این بیانیه میافزاید که این روند خطرناکی برای عادیسازی چنین سوءاستفادههایی است.
به گفته لینا توری جان، یک افسر سیاست در موسسه جرج تاون برای زنان، صلح و امنیت، ایالات متحده می تواند به سازمان های تحت رهبری زنان در داخل و خارج از کشور کمک مالی کند تا به طور موثر با زنان در افغانستان تعامل داشته باشند. وی افزود که این کشور می تواند چند گام بردارد، از جمله انجام تعهدات در قبال متحدان افغان و نیز مشارکت زنان افغان در تمامی گفتگوهای سیاسی در رابطه با وضعیت این کشور.
سخنگوی سفارت بریتانیا در بیانیهای به هیل گفت که بریتانیا به حمایت بشردوستانه از آسیبپذیرترین افراد و فشار بر طالبان در مورد حقوق بشر ادامه میدهد. در این نوشتار امده است: به عنوان بخشی از تعامل دیپلماتیک بریتانیا، ما مرتباً با طیفی از زنان افغان ملاقات می کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که سیاست و برنامه ما دیدگاه های آنها را منعکس می کند. در بیانیه افزوده شده است که زنان افغان باید در حکومتداری آینده کشورشان نظر داشته باشند.
با این حال، پیوند سیدعلی می گوید که اظهار نظرهای بسیاری از سوی دولت ها صورت می گیرد اما هیچ حرکت ویژه و قابل توجهی رخ نمی دهد. او در مورد احساسات زنان افغان نسبت به دولت های غربی گفت: «آنها احساس می کنند که غربی ها این وضعیت را ایجاد کردند. آنها در دوحه با طالبان معامله کردند در حالی که زنان در پشت میز مذاکره جایی نداشتند. آنها معتقدند که غربی ها کشور را به طالبان سپردند و اکنون این مردم افغانستان هستند که باید این سرنوشت را زندگی کنند در حالی که غرب صدای آنها را هم نمی شنود.
نظرات