صنعت آرایش زیر تیغ قانون منع واردات/ کسب‌وکارها چگونه دوام آوردند؟
صنعت آرایش در ایران تحت مشکلات فراوانی است. پس از قانون ممنوعیت واردات کالای خارجی، صنعت آرایش نیز مانند بسیاری از صنایع دیگر دچار مشکلات زیادی شده است. از کاهش فروش گرفته تا مشکلاتی چون جذب سرمایه به منظور زنده ماندن صنعت، گریبان‌گیر این بازار بوده است.
به گزارش تجارت‌نیوز، اثر رژ لب یا همان Lip steak effect نظریه‌ای است که بیان می‌کند هنگام مواجهه با یک بحران اقتصادی، مصرف‌کنندگان تمایل بیشتری به خرید کالاهای لوکس کم‌هزینه‌تر خواهند داشت. به عنوان مثال، مردم به‌جای خرید کیف‌های گران‌قیمت و کت‌های خز، لوازم آرایشی گران‌قیمتی مانند رژ لب‌های مارک‌های لوکس می‌خرند. فرض اساسی این است که بخش خاصی از مصرف‌کنندگان همچنان کالاهای لوکس را حتی در شرایط اقتصادی بد خریداری می‌کنند. زمانی که اعتماد مصرف‌کننده به اقتصاد کاهش می‌یابد، مصرف‌کنندگان کالاهایی را خریداری می‌کنند که تاثیر کمتری بر وجوه موجود آنها دارد.
این نظریه بیان می‌کند در شرایط رکود اقتصادی، بسیاری از صنایع مراقبتی که به‌اصطلاح موجب افزایش رضایت مصرف‌کننده می‌شود و مطلوبیت آنها را افزایش می‌دهد، رشد چشمگیری پیدا خواهند کرد. طبق این نظریه، صنایع موجود در بازار لوازم آرایش نیز می‌توانند در شرایط رکود و با توجه به شناخت کافی از بازار و شرایط مصرف‌کنندگان، رشد بسیاری پیدا کنند.
پیش‌بینی می‌شود صنعت زیبایی در جهان، تا سال 2027، درآمد 580 میلیارد دلاری داشته باشد. این پیش‌بینی بر این اساس است که مصرف‌کنندگان جدیدی به این بازار در سالیان گذشته اضافه شده است. این مصرف‌کنندگان جدید، عمدتاً کسانی بودند که سبک زندگی جدیدی انتخاب کرده‌اند. از سوی دیگر شایان ذکر است بخش قابل توجهی از صنعت زیبایی، بخش مراقبت از پوست و مو است.
باید اشاره کرد صنعت زیبایی در خاورمیانه در سالیان گذشته رشد زیادی پیدا کرده است. با اینکه گفته می‌شود خاورمیانه سالانه رشد 12 درصدی در زمینه صنعت زیبایی را تجربه می‌کند، اما رقم 50 دلار سرانه، همچنان قابلیت رشدی بیش از این دارد. در ایران نیز وضع چنین است.
قانون منع واردات کالای خارجی
مدیرعامل خانومی، مسعود شاه‌مرادی، در نشست خبری ۱۰سالگی خانومی عنوان کرد سهم فروش کانال آنلاین بازار زیبایی در ایران چهار درصد است و کماکان این بازار قابلیت توسعه بیشتری دارد.
قانون ممنوعیت واردات کالای خارجی، این پلتفرم را مانند بسیاری از کسب‌وکارها با مشکلات فراوانی روبه‌رو کرده است. به گفته مدیرعامل خانمی، در حالی که در سال 1397، سهم فروش کالای وارداتی حدوداً 85 درصد عنوان شده بود، اما با تصویب قانون منع واردات این رقم دچار تغییر شده است. سهم فروش محصولات وارداتی در سال 1402، تنها 15 درصد بوده است.
این موضوع نشان می‌دهد بسیاری از کسب‌وکارها در مواجهه با این قانون، یا مجبور به تعطیل کردن صنعت خود شدند یا مجبور شدند خود را با قوانین جدید تطبیق دهند.
رونق صنعت آرایش
همان‌طور که در ابتدا گفته شد، به دنبال رکودی که اقتصاد را فرا گرفته و تورم افسارگسیخته‌ای که کسب‌وکارهای فراوانی را دچار مشکل کرده است، برخی از کسب‌وکارها رشد چشمگیری پیدا کردند.
این رشد به دنبال شناخت بازار محصولاتی مانند محصولات آرایشی و بهداشتی رخ داده است. بسیاری از مردم در شرایط نااطمینانی و تحت تاثیر وضعیت جامعه، سعی در استفاده از محصولاتی دارند که رابطه مستقیمی با افزایش مطلوبیت دارد. شاید بتوان گفت این افزایش مطلوبیت به دنبال از دست ندادن طبقه اجتماعی رخ داده است. افراد با مصرف کالاهای لوکسی که قادر به خرید آن هستند، در شرایط نابسامان اقتصادی، اندکی مطلوبیت خود را افزایش می‌دهند.
از این رو در مواجهه با قانون منع واردات، کسب‌وکارهایی مانند «خانومی» سعی در تمرکز روی فروش محصولات داخلی داشتند. برندهای لافارر، سان‌اسکین، سریتا، درماتیپیک، هیدروم، سینره، کالیستا و... جزو پرفروش‌های «خانومی» هستند.
در مواجهه با این قانون، سهم قاچاق نیز افزایش چشمگیری یافته است. برای مثال در صنعت آرایش نیز برخی از مردم ترجیح دادند کالای وارداتی را به طور قاچاق خریداری کنند. آن‌طور که مدیرعامل خانومی در نشست خبری تشریح کرد، استان‌های کردستان و بوشهر به دلیل مساله قاچاق، کمترین سهم فروش آنلاین خانومی در ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
مسعود شاه‌مرادی در پاسخ به سوال تجارت‌نیوز مبنی بر نحوه تامین کالای خارجی با توجه به تغییر سهم فروش آن گفت تمامی کالاهای خارجی از مجرای قانونی وارد شده و در سال‌های آینده ممکن است سهم کالاهای خارجی در این پلتفرم به صفر برسد. البته این تصمیمات به سیاست‌های کلان کشور بستگی دارد و اگر تغییری در زمینه قوانین واردات صورت گیرد، این پلتفرم نیز مستثنی نخواهد بود.
در چنین شرایطی باید گفت قانون منع واردات کالای خارجی، مشکلات بزرگی به کسب‌وکارها وارد کرد و تنها کسب‌وکارهایی که توانستند بازار داخلی را بشناسند و خود را با آن تطبیق بدهند، در این بازار باقی ماندند. با این اوصاف، رقابت در بسیاری از بازارها سخت شده است و کاهش رقابت در بسیاری از بازارها، می‌تواند مشکلات متعددی به وجود آورد.
نظرات