بدهی دولت به بانک مرکزی ۲ برابر شد/ سیاست‌های انقباضی، استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی را مهار کرد؟

به گزارش تجارت نیوز،

بانک مرکزی به‌تازگی جدیدترین گزارش خود از آمار و ارقام متغیرهای پولی و اعتباری تا پایان آبان‌ماه سال جاری را منتشر کرد. با استناد به گزارش مذکور، رقم پایه پولی با رشدی 10.3 درصدی از ابتدای سال، در پایان آبان‌ماه به هزار و 204 هزار میلیارد تومان رسید که این رقم 20.7 درصد بیشتر از دوره مشابه سال گذشته است. نقدینگی نیز پس از رشدی 28.1 درصدی در طول 12 ماه گذشته و 19.2 درصدی از آغاز سال 1403 در پایان آبان‌ماه رقم 9 هزار و 392 هزار میلیارد تومانی را ثبت کرد.

بانک مرکزی در گزارش خود، آخرین وضعیت بدهی دولت و بانک‌ها به بانک مرکزی و همچنین بدهی دولت به شبکه بانکی را نیز بررسی کرده است. بر این اساس، گرچه نرخ رشد بدهی دولت به شبکه بانکی در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته افزایش یافته اما به نظر می‌رسد سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی باعث شده بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی کاهشی شود.

بدهی 570 هزار میلیارد تومانی بخش دولتی به بانک مرکزی

بررسی‌ها نشان می‌دهند که رقم بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی که در ابتدای سال جاری 474 هزار میلیارد تومان بود، در پایان آبان‌ماه به 570 هزار میلیارد تومان رسید که مقایسه این ارقام، حاکی از رشد 20.3 درصدی بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در طول این هشت ماه است. این در حالیست که میزان رشد این رقم در دوره مشابه سال 1403 معادل 5.2 درصد بود. افزون بر آن، نرخ رشد نقطه به نقطه بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی نیز که در آبان‌ماه سال گذشته 17.1 درصد بود، در پایان آبان‌ماه امسال به 64.7 درصد افزایش یافت.

ارقام ذکرشده مربوط به مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی، شامل دولت و شرکت‌های دولتی بود اما با در نظر گرفتن بدهی‌های دولت به تنهایی، وضعیت جهش آمار بدهی‌ها وخیم‌تر می‌شود. زیرا میزان رشد بدهی دولت به بانک مرکزی که در بازه زمانی 12 ماهه و هشت ماهه سال 1402 به ترتیب 19 درصد و 12.4 درصد بود، در دوره مشابه سال جاری به ترتیب 99.2 درصد و 29 درصد ثبت شد.

به عبارت دیگر، رقم بدهی دولت به بانک مرکزی از آبان‌ماه سال گذشته تا پایان آبان‌ماه امسال تقریباً دو برابر شده است!

جهش 63 درصدی بدهی دولت به بانک‌ها

بدهی بخش دولتی به بانک‌ها نیز وضعیتی مشابه بدهی این بخش به بانک مرکزی دارد و رشدی قابل توجه ثبت کرده است. بدهی بخش دولتی به بانک‌های کشور در هشت ماهه امسال 29.7 درصد و در 12 ماه اخیر 53.4 درصد رشد کرد تا به هزار و 879 میلیارد تومان برسد. این در حالی است که این ارقام رشد در سال گذشته به ترتیب 41.1 درصد و 9.2 درصد بودند.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهند نرخ رشد نقطه به نقطه بدهی دولت (به‌جز شرکت‌های دولتی) به بانک‌ها که در آبان‌ماه 1402 معادل 41.3 درصد بود، در سال جاری به 63.2 درصد افزایش یافت. نرخ رشد هشت ماهه این رقم نیز از 6.7 درصد به 35.9 درصد جهش کرد.

نرخ رشد مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها منفی شد

بررسی‌ها حاکی از آن است که برخلاف بدهی دولت، نرخ رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی کاهشی شده که به نظر می‌رسد علت آن اثرگذاری سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی بر استقراض بانک‌ها باشد.

طبق گزارش بانک مرکزی، بانک‌های کشور سال جاری را در شرایطی آغاز کردند که 771 هزار میلیارد تومان بدهی به بانک مرکزی داشتند. با وجود این، کاهش 5.2 درصدی این رقم در هشت ماهه امسال سبب شد مطالبات بانک مرکزی از بانک‌ها در پایان آبان‌ماه به 732 میلیارد تومان برسد. حال آنکه در دوره مشابه سال گذشته، این رقم 56.7 درصد بود.

همچنین نرخ رشد 12 ماهه بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نیز که در آبان‌ماه سال گذشته بیش از 171 درصد بود، در آبان‌ماه امسال به 19.4 درصد کاهش پیدا کرد.

برای مطالعه بیشتر، صفحه بانک و بیمه در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.