معمای آرای باطله انتخابات ۱۱ اسفند کی حل میشود؟
با گذشت سه روز از انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان ششم، شمارش آرا و اعلام مرحله به مرحله نتایج ادامه دارد.
به گزارش تجارتنیوز، به خاطر مشارکت پایین در این انتخابات و تخمین بالا بودن میزان آرای باطله در تمام حوزهها، تعداد قابل توجهی از نامزدهای پیروز در انتخابات مجلس، در عین اینکه حد نصاب مورد نیاز از آرای مأخوذه را کسب کردند، اما آرایشان به نسبت واجدان شرایط شرکت در انتخابات بسیار پایین است.
تا زمان تنظیم این گزارش، وزارت کشور آماری رسمی در خصوص مشارکتها و بهخصوص آرای باطله که اهمیت زیادی در این انتخابات دارد، منتشر نکرده است. علی باقری، مدیرکل سیاسی وزارت کشور در دوره اصلاحات در این باره، در شبکه ایکس (توئیتر) نوشت: «نکات جالب و بیسابقه در اعلام نتایج انتخابات تهران: اساساً تعداد آرای مأخوذه، صحیح و باطله مأخوذه و غیرمأخوذه اعلام نمیشود. آمار اعلامی، به غیر از یک مورد، از طرق غیررسمی، منتشر میشود.» بهرغم اینکه حتی در برآوردهای غیررسمی ارائهشده از سوی رسانههای دولتی، مشارکت در این انتخابات در حدود ۴۰ درصد اعلام شده، مقامات و نهادهای رسمی که پیام تبریک صادر کردند، هیچ اشارهای به عدم شرکت ۶۰ درصد واجدین شرایط که رقمی حدود ۳۶ میلیون نفر میشود، نکردهاند. ادبیات رسمی در میان مقامات و رسانههای دولتی، تفاوتی با یک انتخابات با مشارکت بالای ۶۰ یا ۷۰ درصد ندارد. مقام رهبری نیز بهطور معمول با پایان انتخابات، پیام تبریک و تشکر صادر میکردند، اما تاکنون از سوی ایشان پیامی داده نشده است.
حوزه انتخابیه تهران با ۳۰ کرسی بهعنوان پایتخت و اطراف آن، عجیبترین نتایج انتخابات را به خود دید. براساس آمارهای غیررسمی که رسانههای دولتی منتشر کردند، سیدمحمود نبویان، نماینده جنجالی ضدبرجام و عضو جبهه پایداری در جایگاه اول، حمید رسایی، چهره تندرو دیگر و عضو سابق پایداری در جایگاه دوم، امیرحسین ثابتی، مجری شبکه افق در جایگاه سوم و محمدباقر قالیباف، نماینده و رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی در جایگاه چهارم است. کاهش میزان رای در حوزه انتخابیه تهران کاملاً محسوس است. علی خضریان، دیگر چهره تندرو عضو جبهه پایداری که در انتخابات ۹۸ با ۷۴۰ هزار رای به عنوان نماینده بیستوچهارم به مجلس یازدهم رفته بود، براساس گزارش دیروز رسانهها، کمی بیشتر از ۳۰۰ هزار رای آورد. رای هیچ نامزد انتخاباتی مثل محمدباقر قالیباف کاهش نداشته است. قالیباف بهعنوان یکی از شناختهشدهترین چهرههای اصولگرا با کارنامهای از دوران جنگ تا امروز که چهار سال گذشته را بر صندلی ریاست مجلس تکیه زده بود، حدود یک میلیون رای کمتر از انتخابات سال ۹۸ به دست آورد و پایینتر از مجری شبکه افق ایستاد. فقط سیدمحمود نبویان توانست بیشتر از ۵۰۰ هزار رای به دست بیاورد.
براساس گمانهزنی رسانهها که با نگاهی به آمارهای منتشرشده صورت گرفته است، سیدمحمود نبویان، حمید رسایی، امیرحسین ثابتی، محدباقر قالیباف، رضا تقیپورانوری، روحاله ایزدخواه، مرتضی آقاطهرانی، منوچهر متکی، اسماعیل کوثری، مهدی کوچکزاده، سیدعلی یزدیخواه، علی خضریان، مالک شریعتینیاسر، کامران غضنفری و احمد نادری ۱۵ نمایندهای هستند که در مرحله اول به مجلس راه یافتند و تکلیف ۱۵ نماینده بعدی حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مرحله دوم مشخص میشود.
جنجال آرای باطله
آرای باطله همیشه در انتخابات مختلف وجود داشته است اما از انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ بود که این نوع از آرا دیگر تنها بخشی از آمار نبود بلکه برای خود هویتی مستقل یافت. در انتخابات ۱۴۰۰، آرای باطله رتبه دوم را به دست آورد. در انتخابات اخیر نیز بحث آرای باطله بار دیگر داغ شده است. این مسئله از آن جهت اهمیت پیدا کرده است که برای به دست آوردن میزان مشارکت حقیقی در انتخابات، باید میزان آرای باطله را از آرای صحیح کم کرد. زیرا آنان که رای باطله دادهاند، نامشان در میان مشارکتکنندگان ثبت شده است. با توجه به آمار ۴۰ درصدی که از مشارکت در کل کشور ارائه شده، میزان آرای باطله اهمیت بالایی دارد. با گذشت سه روز از انتخابات، تا زمان تنظیم این گزارش، خبری رسمی از سوی ستاد انتخابات کشور اعلام نشده است. این موضوع مورد توجه برخی تحلیلگران و کنشگران سیاسی قرار گرفت. محمد مهاجری، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی با انتشار پستی در شبکه ایکس (توئیتر) نوشت: «نتیجه انتخابات مجلس در اکثر شهرها حتی کلانشهرها و از جمله تهران، عجیب و جالب است. یعنی نفر اول و یا دوم، آرای باطله است. جا دارد به اعضای محترم شورای نگهبان بهخاطر این کاردستی هنرمندانه تبریک بگوییم.»
سعید شریعتی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز با انتشار پستی در شبکه ایکس، خبر از دوم شدن آرای باطله در تهران داد و تعداد این آرا را بیش از ۵۰۰ هزار رای و ۲۷ درصد از آرای مأخوذه اعلام کرد. باشگاه خبرنگاران جوان - وابسته به صداوسیما - عصر دیروز ادعای دیگری را مطرح کرد. بنا بر خبری که این رسانه اصولگرا به نقل از یک منبع آگاه منتشر کرد، تعداد آرای باطله حوزه انتخابیه تهران تا عصر دیروز (ساعت ۱۵:۳۰) حدود ۶۹ هزار رای بوده است.
آمارها نشان میدهد که ۴۵ کرسی مجلس از سراسر کشور، در اختیار نیروهای میانهرو قرار گرفته است.
نظرات